همسایه داری

به گزارش پایگاه خبری “ججین“، ما در اجتماعی بزرگ زندگی می‌کنیم که خود از مجموعه‌های کوچک‌تری تشکیل شده است. خانواده، فامیل، دوستان و آشنایان در کنار یکدیگر معنا پیدا می‌کنند و با یکدیگر می‌توانند به بزرگ‌ترین منزل‌‌ها دست یابند. یکی از مجموعه‌های کوچک‌تری که در اجتماع با آن مواجه هستیم همسایه است کسانی که به دلیل در کنار هم قرار داشتن منازلشان ارتباطی نزدیک با یکدیگر دارند.

این واژه در گذشته رنگ و بویی دیگر داشت. همسایه‌ها با یکدیگر رفت و آمدهای خانوادگی داشتند و همواره جویای حال یکدیگر می‌شدند. اما امروزه این روابط بسیار کم ‌رنگ شده است و مشغله‌ها و روزمرگی‌ها جای آن را گرفته است. امام کاظم (ع) فرموده‌اند: «خوب همسایه‌داری کردن به این نیست که از اذیت نمودن آنها دوری نمایی بلکه آن است که بر آزار و اذیتشان صبر کنی». در این تعریف کرامت فردی و اجتماعی رعایت شده است. زیرا چنین رفتاری سبب می‌شود حرمت‌ها حفظ شده و ناراحتی‌ها کاهش یابد. کم‌ترین کاری که یک انسان در مقابل همسایه خویش می‌تواند انجام دهد آن است که آزارش ندهد و از کاری که رنجش خاطرش را به دنبال دارد دوری نماید.

در این دوران انسان به دنبال جایی برای آرامش است و خانه بهترین مأمن برای اوست. زمانی که خسته از زمانه به خانه می‌‌رسد دوست دارد آرامش از دست رفته را بازیابد و بی‌‌مبالاتی همسایگان می‌تواند باعث به هم زدن آسایش همسایگان دیگر شود. در روایت زیر نیز به خوبی می‌توان اهمیت این موضوع را مشاهده نمود: «هر کس به خدا و روز قیامت ایمان دارد باید همسایه اش را اکرام کند (احترام بگذارد)». بر اساس روایتی می‌توان چنین به دست آورد که توصیه‌های بیش از اندازه پیامبر (ص) در برخورد نیکو داشتن با همسایگان نشأت‌ گرفته از سفارشات فراوان خداوند به ایشان است: «پیوسته جبرئیل مرا به همسایه توصیه می‌کرد تا آنجا که گمان کردم به همسایه نیز ارث تعلق می‌گیرد». نکته بسیار مهم دیگر آن است که در روایات قبولی عبادت عابدان به رضایت همسایگانشان قرین شده است «اگر فلانی شب را به عبادت بگذارند و شب زنده داری کند و روز را روزه بدارد و صدقه دهد و همسایگانش را اذیت کند پس رسول ‌خدا(ص) فرمودند هیچ خیری در آن نیست و جایگاهش در جهنّم است».

امامان شیعه (ع) نیز بر خوب همسایه ‌داری کردن تاکید فراوان داشته‌اند و از صفات شیعیان خویش را داشتن خیر و برکت برای همسایگان می‌‌دانند. خیر و برکتی که در پرتو رفتار و ارتباطی کریمانه نسبت به یکدیگر حاصل شده و منجر به قوام دین و جامعه خواهد شد. انسان مومن موظف است با تمامی مردم به بهترین صورت ممکن برخورد نماید. حال آنان که با یکدیگر ارتباط دارند و به طرق مختلف با یکدیگر در تماس هستند در اولویت قرار خواهند گرفت. برخورد انسان مومن با اطرافیان سبب دوری یا نزدیکی افراد به اسلام خواهد شد. زمانی که فردی از حال همسایه خویش جویا می‌شود؛ از گرفتاری‌ها، بیماری‌ها و مشکلاتش آگاهی پیدا خواهد کرد و در صورت توان به یاری ‌اش خواهد شتافت. وظیفه تمامی ما آن است که به یکدیگر توجه داشته و حقوق یکدیگر را به خوبی رعایت کنیم.