نگاهی به مشاغل خانگی و نقش اقتصادی زنان -بخش پایانی

به گزارش پایگاه خبری ججین ، شاید دستاوردهایشان را در برخی معابر عمومی و یا بازارچه‌ها دیده باشیم. شاید از کنارشان به سادگی عبور کرده باشیم و شاید چند لحظه‌ای را در مقابل غرفه‌ای از نمایش هنر دستشان صرف کرده باشیم و گاهی هم ممکن است چیزی از آن محصولات چشممان را گرفته باشد تا در لحظه بخریم و با خود به خانه ببریم.
بعضا غرفه‌هایی را از بانوان کار آفرین در جای جای شهر می‌بینیم. غرفه‌هایی که به ظاهر آرام و بی‌دغدغه فراهم شدند، اما هزار و یک قصه پرغصه در پشت سر دارند.
از سوی یکی از بانوان کارآفرین مطلع شدیم که برای برگزاری نمایشگاه و فروش در یکی از زیر گذرهای پر تردد مترو که به صورت یک بازارچه وجود دارد، مجبور به پرداخت اجاره‌های گزافی هستند که در توان این قشر نیست. دغدغه‌ای که بیش ازآن مورد توجه است این است که مسئولین می‌گویند در بازه زمانی مد نظرغرفه‌ها را به صورت رایگان به نهادی وا گذار کرده‌اند تا در اختیار کارآفرینان قرار دهند که با این وجود مبلغ گزافی بابت یک میز معنایی ندارد.
گسترش ایده‌ای کوچک به دست یک کارآفرین بزرگ
بازارچه‌ای تحت عنوان بازارچه خود‌اشتغالی در حوالی خیابان کارگر شمالی تهران در تمام ایام سال برپاست. با این فکر که با توجه به عنوان بازارچه با غرفه‌های کارآفرینان مواجه هستیم، وارد بازارچه شدیم و پس از اندکی پرس و جو دریافتیم مدت زیادی از آن زمان که بازارچه هویتی کارآفرینی داشته است می‌گذرد و اکنون غالب اقلام موجود وارداتی هستند؛ اما با این وجود پس از اندکی جست و جوی بیشتر تعدادی معدود ازغرفه‌هایی که متعلق به بانوان کارآفرین بودند را یافتیم. شرایط فیزیکی یکی از غرفه‌ها به گونه‌ای است که در معرض شدید سرما قرار دارد، چرا که تنها دو ویترین شیشه‌ای و صندلی، امکاناتی است که صاحب غرفه با آنها در آنجا مشغول کسب معاش از دست سازه هایش است.
 پای گفت‌و‌گو با سارا شجاع آذری، کار آفرین جوانی که آثار هنری را در این غرفه به عرضه گذاشته است می‌نشینیم. وی چند سال است که در زمینه ساخت زیورآلات مشغول به فعالیت است.
سارا شجاع آذری پیرامون چگونگی ورود به این عرصه می‌گوید: «قبل از آن فروشنده بدلیجات و زیورآلات در بازار بودم اما از یک جایی به بعد تصمیم گرفتم تا برای خودم کار کنم.»
وی همچنین در این باره می‌افزاید :« یک بار یکی از اجناسم پاره شد و وقتی با تلاش توانستم خودم آن را مجددا درست کنم به این فکر رسیدم که می‌توانم از این به بعد آنچه را که با هنر دست خودم می‌سازم به فروش برسانم.»
این بانوی کار آفرین همچنین اظهار می‌کند: «به نسبت گذشته، حالا که محصولات تولید دست خودم هستند، از خودم احساس رضایت و مفید بودن دارم؛ چرا که توانستم خواهرم، خواهر زاده‌ام و… را مشغول به کار کنم و آنها را نیز در سود خودم شریک سازم.»
شجاع آذری که در حال حاضر خود سرپرست خانواده است؛ برادرش را در طی این مدت مشوق و حامی خود می‌داند.»
وی در حالی که حمایت مسئولین را نیاز اصلی کارآفرینان می‌داند، می‌گوید: «در حال حاضر شرایط مکانی من به گونه‌ای است که چه در تابستان و چه در زمستان نامناسب است اگر حتی حمایت کوچکی از سوی مسئولین می‌شدم، می‌توانستم کارم را گسترش دهم. با وجود اینکه قصد وسعت بخشیدن به کارم را دارم، چون امکان مالی لازم را ندارم مجبور به آنم که به همین جا و همین اندازه بسنده کنم.»
این کارآفرین هنرمند در انتها ضمن ابراز خرسندی می‌گوید :« در تابستان گذشته، همین جا توانستم به تعدادی از افراد که علاقمند به فراگیری نحوه ساخت محصولات بودند آموزش بدهم وامیدوارم بتوانم در آینده‌ای نزدیک کارگاه‌هایی برگزار کنم تا بتوانم افراد بیشتری را آموزش دهم و کار آفرینی در این حوزه را گسترش دهم.»
آغاز از سرای محله با تولیدات اندک
به سراغ دیگر غرفه‌ای می‌رویم که محصولاتی شامل روبالشی و… را که توسط عده‌ای از بانوان تولید شده است به عرضه عموم گذاشته است. 
سیده مریم موسوی از دیگر بانوان کارآفرین مشغول در این بازارچه است. موسوی که از ابتدا به حرفه خیاطی مشغول بوده است پنج سال است که در زمینه کارآفرینی فعالیت می‌کند. 
وی در پیرامون چگونگی آغاز به فعالیت خود می‌گوید :« در ابتدا عضو فعال سرای محله بودم و با برگزاری نمایشگاه‌هایی که در سطح محله برگزار می‌شد محصولاتم را به عرضه می‌رساندم. اما چون خود به تنهایی تولید‌کننده بودم میزان تولید محصولاتم بسیار کم و محدود بود به طوری که تنها قادر به پوشش‌دهی یک سرای محله بود.»
وی همچنین به کلام خود می‌افزاید: «در ادامه با توجه به آنکه محصولاتم با استقبال خوبی رو به رو شد نیاز به آن بود که میزان تولید را بالا ببرم و در عین حال بانوان علاقه‌مندی بودند که نیازمند به ‌اشتغال و کسب در آمد بودند و بدین ترتیب فعالیت خود را به شکل کارآفرینی و‌اشتغال‌زایی برای بانوان نیازمند به‌اشتغال آغاز کردم.»     
این بانوی کارآفرین در گفت‌و‌گو با گزارشگر روزنامه کیهان می‌گوید :«وقتی که در سرای محله فعالیت داشتیم؛ مسئول امور بانوان ما را به گروه‌هایی معرفی کردند تا کارآفرینی را به ما آموزش دهند.   کلاس‌هایی را برایمان برگزار کردند که توسط اساتید دانشگاه کارآفرین از صفر که فکری برای ایجاد یک پروژه که بعدا قرار است در آن موفق شوی تا انتها آموزش می‌دادند.»
موسوی ضمن ابراز رضایت از ایجاد ‌اشتغال برای سایر بانوان اظهار می‌کند: «چند روز پیش فردی را به من معرفی کردند که قبلا در کارگاهی مشغول به فعالیت بوده و کارگاه دیگر قادر به فعالیت نیست و این فرد نیازمند‌اشتغال و کسب درآمد است. من با وجود اینکه در حال حاضر نیازی به خرید پارچه و تولید محصول نداشتم، اما پارچه را خریداری کردم تا او نیز مشغول به کار شود.» اکنون با توجه به اینکه در فصل پاییز و زمستان هستیم، مسافرت‌های داخلی یا سفر توریست‌ها به حداقل خود رسیده و موسوی این موضوع را عاملی می‌داند که سبب کاهش اقبال خرید محصولات این بازارچه شده است.
وی در ادامه می‌گوید: «وضعیت فروش محصولات ما ارتباط مستقیم با وضعیت اقتصادی مردم دارد و خصوصا آنکه این تولیدات جزء اقلام ضروری زندگی مردم نیستند و در نتیجه این مسئله کاهش فروش را افزایش می‌دهد.»  
این بانوی کارآفرین در انتهای کلامش ضمن‌اشاره به آنکه یکی از مهم‌ترین مشکلات موجود برای غالب کارآفرینان در حال حاضر مسئله کمبود فروش است، می‌گوید: «مسئولین مربوطه که در شهرداری حامی ما هستند به این علت که مکان‌های خوش اقبال از نظر فروش و بازار خرید دارای اجاره‌های خیلی زیادی هستند، قادر به در اختیار قرار دادن آن مکان‌ها برای ما نیستند و به ناچار به برگزاری نمایشگاه‌های دوره‌ای و بازارچه در مکان‌هایی می‌پردازند که اجاره کمتر و در نتیجه حداقل میزان فروش را دارد که ابدا فایده‌ای ندارد.»

کارآفرینان ما سرمایه‌هایی هستند که در صورت حمایت می‌توانند اقتصاد کشور را به نحوی مثبت دگرگون کنند.
کارآفرینی و حفظ خانواده و جامعه سالم 
مرضیه بختیاری بانوی کارآفرینی است که در زمینه کارهای دستی مثل نمد دوزی، ساخت بدلیجات و تراشکاری سنگ نمک مشغول به فعالیت است.
بختیاری هر روز حدود چهار تا پنج ساعت در روز را به کار می‌پردازد.
وی ضمن‌اشاره به آنکه کارآفرینان برای ادامه فعالیت خود نیازمند حمایت مالی و معنوی مسئولین هستند، اظهار می‌دارد: «اگر بانوانی که سرپرست خانواده هستند و نیاز به کار دارند توسط مسئولین حمایت شوند تا فضایی جهت انجام کار برایشان فراهم شود احتمال گرایش به سمت مشاغل کاذب به حداقل و حتی صفر می‌رسد.» 
بختیاری در ادامه گفت‌و‌گوی خود با گزارشگر روزنامه کیهان می‌گوید: «در جامعه ما نگاه به بانوان کارآفرین یک نگاه ترحم‌آمیز است و بسیاری گمان می‌کنند که این بانوان خود سرپرست خانواده و نیازمند به کار و کسب درآمد هستند.»
وی همچنین می‌افزاید: «بانوان ما خلاق هستند و‌اشتیاق به آن دارند که روی پای خود بایستند؛ حال آنکه از روی نیاز باشد یا آنکه به جهت فعالیت‌های اجتماعی و ایجاد شغل و در هر صورت چه بهتر آنکه زمینه فعالیت برای بانوان خلاق ما فراهم شود.»

  جوانان بسیاری هستند که این روزها هم علاقه‌مند به تولید هنرهای دستی هستند و هم مشتاق آنند که خود راهی برای کسب درآمد داشته باشند، اما با وجود برخی عدم حمایت‌ها و بی‌توجهی به آنها دلسرد می‌شوند. 
مرضیه بختیاری در این باره می‌گوید: «به جوانان علاقمند کشورم پیشنهاد می‌کنم که پشتکارشان را نشان دهند و پیگیر علاقه و کار خود باشند تا به موفقیت‌های هرچه بیشتر برسند.» 
وی در انتها کلام خود را این گونه به پایان می‌رساند: «به نظر من اگر مسئولین بتوانند کاری کنند که بانوان ما در منزل خود بتوانند کارآفرینی داشته باشند، بسیار عالی است؛ چرا که وقتی مادری در خانه باشد و بتواند به کاری برای کسب درآمد برسد، می‌تواند به تربیت فرزندان خود هم برسد. متاسفانه امروزه غالب بانوان به کار در بیرون از منزل مشغول هستند و بعضا از فرزندان خود غافل شده‌اند که در پی آن شاهد آسیب‌هایی متوجه جوانان و نوجوانان در جامعه هستیم.»
بانوان کارآفرین در راه رسیدن به اقتصاد مقاومتی 
فدایی سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استانداری کرمان می‌گوید: «بانوان کارآفرین تسهیل‌گران رسیدن به اقتصاد مقاومتی هستند. حضور فعال بانوان توانمند در زمینه‌های ‌اشتغال و تحقیقات، استان کرمان را به یکی از استان‌های موفق در اقتصادمقاومتی تبدیل کرده است.»
وی با بیان اینکه حضور شرکت‌های دانش بنیان موفق، به رونق اقتصادی در استان کمک شایانی   می‌کند، حمایت از تحقیقات را در کنار وظایف بخشی هر دستگاه یک رسالت ملی می‌داند.
فاطمه السادات حسینی مدیرکل بانوان و خانواده استانداری کرمان نیز توضیح می‌دهد: «حضور زنان توانمند در عرصه کارآفرینی در اقتصاد استان یک نقطه قوت به شمار می‌رود؛ بنابراین توانمندی این کارآفرین‌ها را به سمت علمی شدن هدایت می‌کنیم تا این توانمندی‌ها در قالب شرکت‌های دانش بنیان و طرح‌های علمی، قابل اجرا ارائه شود.»
حسینی می‌افزاید: «حمایت از طرح‌های دانش بنیان نخبگان جوان استان با رویکرد توسعه طرح‌های‌اشتغال‌زایی و ایجاد ‌اشتغال پایدار برای بانوان و خصوصاً فارغ‌التحصیلان دانشگاهی یکی از   اولویت‌های اداره کل بانوان و خانواده استانداری است.»

نگاهی به مشاغل خانگی و نقش اقتصادی زنان -بخش نخست