راستی آزمایی یک مقایسه اقتصادی مربوط به قبل و بعد از انقلاب

به بهانه مطلبی بازنشر شده در فضای مجازی درباره مقایسه برخی ارقام معیشتی قبل و بعد از انقلاب بررسی شد

کد خبر : 61572
تاریخ انتشار : پنجشنبه 19 بهمن 1396 - 9:14

 

 

به گزارش پایگاه خبری “ججین”  ، در فضای مجازی، بعضاً شاهد پیام هایی هستیم که شرایط اقتصادی و معیشتی مردم در قبل و بعد از انقلاب مقایسه می شوند. در این پیام ها، تناسب قیمت یک کالا مثلاً خودرو با کالای دیگر مثلاً حقوق یک کارمند، در قبل و بعد از انقلاب مد نظر و مقایسه قرار گرفته و با تکرار این روش در چند مورد دیگر نتیجه گرفته می شود که مثلاً وضعیت اقتصادی خانوارها بهتر یا بدتر شده است.

 

 

با توجه به این که این مقایسه ها، به دلیل خاص بودن کالاهای مورد بررسی، جامعیت ندارند، باید به آن ها با دیده تردید نگاه کرد و لذا باید این مقایسه را با شاخص های رسمی و معتبر عیارسنجی کرد.

 

 

در این گزارش، اعداد و ارقام مطرح شده در یکی از این پیام ها را بررسی می کنیم. روش کار ما این است که با مقایسه شاخص بهای کالاهای سبد مصرفی خانوار (CPI) در سال مد نظر در قبل از انقلاب با یکی از سال های اخیر، قیمت کالاها یا قدرت خرید حقوق و دستمزد را در این دو نقطه زمانی مقایسه می کنیم.

 

 

۱۷۸۵ برابر شدن شاخص بهای کالاهای مصرفی از سال ۴۹ تا ۹۵

 

 

 

طبق آن چه گفته شد، مراجعه به آمارهای رسمی بانک مرکزی که شاخص بهای کالاها و خدمات را از سال ۱۳۱۵ تا امسال ارائه می کند، حاکی از آن است که با فرض در نظر گرفتن سال ۱۳۹۵ به عنوان سال پایه، این شاخص در سال ۱۳۴۹ و ۱۳۵۰،  برابر با ۰.۰۵۶ بوده است. این بدان معنی است که اگر به عنوان مثال، قیمت یک کالا در سال ۹۵، ۱۰۰ واحد باشد، ارزش آن تقریباً باید ۰.۰۵۶ واحد بوده باشد تا بگوییم این کالا با تورم یا افزایش ارزش یا افزایش قیمت مواجه نشده است. بنابراین با تقسیم عدد شاخص ۱۰۰ در سال ۹۵ بر رقم ۰.۰۵۶ در سال ۴۹ یا ۵۰، می توان گفت سطح عمومی قیمت کالاها و خدمات مصرفی خانوار در این سال ها هزار و ۷۸۵ برابر شده است. در نتیجه اگر قیمت هر کالایی در سال ۹۵ را تقسیم بر ۱۷۸۵ کنیم، قیمت معادل آن کالا در سال ۱۳۵۰ یا ۱۳۴۹ به دست خواهد آمد.

 

 

حال می رسیم به مقایسه و قضاوت راجع به قیمت برخی کالاهای مطرح شده در پیام تلگرامی مد نظر ما.

 

 

در بخشی از این پیام که تحت عنوان «توهم بزرگِ ارزانی #قبل_انقلاب!» منتشر شده، آمده است که «سال ۴۹ ، حقوق یک کارمند در ماه ۲۰۰ تومان و حقوق یک معلم ۵۰۰ تومان و قیمت یک خودروی پیکان ۱۸۰۰۰ تومان بود. اگر کارمندی قصد خرید پیکان داشت با پس‌انداز حقوق ۹۰ ماه و یک معلم با پس‌انداز حقوق ۳۶ ماه خود قادر به خرید پیکان بود. درحالی که امروز یک کارمند با حقوق حداقل ۱.۵ میلیون تومان می‌تواند با پرداخت ۱۳.۵ ماه حقوقش صاحب پراید شود»

 

 

در این باره قیمت معمولی ترین خودرو در سال ۹۵ یعنی پراید را با معمولی ترین خودرو در سال ۵۰ مقایسه می کنیم. با تقسیم قیمت ۲۲ میلیونی پراید در سال ۹۵  بر رقم ۱۷۸۵ (که دلیل آن عنوان شد) می بینیم که اگر پراید در سال ۵۰ می خواست تولید شود، قیمت آن باید حدود ۱۲ هزار و ۴۰۰ تومان باشد. در صورتی که قیمت پیکان در آن زمان (آن طور که این پیام ادعا می کند) ۱۸ هزار تومان است. لذا از این منظر، نتایجی که ما به دست آورده ایم، ادعای مطرح شده در تیتر آن را تایید می کند.

 

 

 

در بخش دیگری از این پیام، به حقوق ماهانه ۲۰۰ تومانی یک کارمند در سال ۵۰ اشاره شده و آمده است: «سال ۵۰ ، دلار آزاد آمریکا ۱۰۵ ریال فروخته می‌شد. یک کارمند با حقوق ماهانه‌ ۲۰۰  تومان می‌توانست با حقوقش تقریباً ۲۰ دلار بخرد در حالی‌که امروزه حقوق  ۱.۵ میلیون تومان در ماه یک کارمند معادل ۴۰۰ دلار است.» در این جا هم با فرض حقوق ۲.۵ میلیون تومان یک کارمند در سال ۹۵، در صورتی که بخواهیم قدرت خرید کالاها و خدمات این مقدار حقوق را با سال ۵۰ مقایسه کنیم، (بعد از تقسیم ۲.۵ میلیون تومان به ۱۷۸۵) به رقم ۱۴۰۰ تومان می رسیم. این بدان معناست که کارمندان در سال ۹۵ ماهانه به اندازه ۱۴۰۰ تومان در سال ۵۰ حقوق می گیرند.

 

 

 

این در حالی است که عنوان می شود حقوق کارمندان در سال ۵۰ حدود ۲۰۰ تومان بوده است. لذا از این منظر نیز شاهد وضعیت بهتر رفاهی و قدرت خرید کارمندان نسبت به سال ۵۰ هستیم. مثال های دیگری نیز به همین سبک در این پیام و پیام های مشابه وجود دارد که می توان آن ها را با شاخصی که طرح و آزمایش کردیم، سنجید.

 

 

در این گزارش، هدف صرفاً معرفی روش عیارسنجی ادعاها پیرامون وضعیت قیمت ها و دستمزدها و … در قبل از انقلاب بود. با این حال، مشخص است که توسعه نیازهای خانوارها در گستره زمان، منجر به جابه جا شدن استانداردهای زندگی، سطح فقر، تغییرات سطوح نابرابری در جامعه و … می شود. موضوعی که در این جا به هیچ عنوان جای بررسی آن نبود.

 

 

 

 



 

 

ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰
  • نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
  • نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.