تهران-اسلام‌آباد به داوری بین‌المللی می‌روند؟

به گزارش پایگاه خبری “ججین” به نقل از ایلنا، علی کاردر در ارزیابی صادرات گاز به پاکستان اظهار داشت: ابتدا اینکه صادرات مازاد گاز به تمام کشورهای همسایه مثل افغانستان، پاکستان و آن‌سوتر هند، کشورهای حاشیه خلیج‌فارس باید در اولویت قرار گیرد و از نظر استراتژی انرژی بسیار بااهمیت است. در مورد صادرات به پاکستان آنها علاقمند بودند که ما به عنوان کشور مبدا پروژه احداث خط لوله در این کشور را فاینانس کنیم اما منابع مالی ما این اجازه را نمی‌داد، بنابراین عملا پروژه معلق ماند.

وی افزود: پاکستان به لحاظ مالی در شرایط خوبی نیست و اکنون نیاز انرژی خود را با تخفیف‌هایی از دیگر کشورها دریافت می‌کند اما اگر نخواهد گاز را از ایران دریافت و ترکمنستان را جایگزین ما کند قطعا هزینه بیشتری باید بپردازد، ضمن اینکه باید از افغاستان عبور کند که قطعا علاوه بر هزینه‌های مالی هزینه‌های امنیتی هم در پی دارد. یا اینکه باید از مرزهای ایران عبور کند که این امکان وجود ندارد، در حالی که اگر ۳۰۰ تا ۴۰۰ کیلومتر خط احداث کند، می‌تواند گاز طبیعی ایران را وارد شهرهای پرمصرف خود کند.

مدیر عامل اسبق شرکت ملی نفت ایران در ادامه گفت: از سوی دیگر هند نیز باتوجه به رشد بالای اقتصادی مصرف‌کننده بزرگ انرژی است البته با این کشور در مورد پروژه‌های ال‌ان‌جی مذاکراتی صورت گرفته اما آنها هم در فاینانس و قیمت‌گذاری سختگیری می‌کنند. در مورد هند بنا بود از مسیر خط لوله دریایی صادرات صورت گیرد که اجرا نشد، دیگر اینکه قرار بود پروژه ال‌ان‌جی اجرا شود که این برنامه همچنان در پلن‌ها قرار دارد.

وی با بیان اینکه اکنون پاکستان گاز را به صورت ال‌ان‌جی از قطر دریافت می‌کند، درباره تاثیر تحریم‌ها بر تعلل اسلام‌آباد برای دریافت گاز ایران بیان کرد: تحریم‌ها روی صادرات گاز تاثیر زیادی نداشته اما قطعا جابجایی وجوه را دچار اختلال می‌کند، در هر حال صادرات گاز به پاکستان فعلا چندان جدی نیست. طرح موضوعات مربوط به بحث تحریم ایران در واقع یک بازی برای امتیاز گرفتن و یا تخفیف است و یا اینکه در نظر دارند در معاملات با دیگر کشورها امتیازگیری کنند.

کاردر درباره نقش روسیه در پروژه‌های صادرات گاز ایران خاطرنشان کرد: آنچه مسلم است ما و روسیه دو کشور رقیب گازی هستیم، رقبا سعی می‌کنند که هر کدام بازار خود را حفظ کنند و از ورود دیگری جلوگیری کنند. در مورد بازار اروپا درست است که روسیه موانعی ایجاد کرد اما واقعیت اینکه فاصله ایران تا اروپا طولانی است و ضمن اینکه میزان گازی که ما امکان صادرات به اتحادیه اروپا را داشته‌ایم بسیار کم بوده است، بنابراین ما ابتدا باید همسایگان را در اولویت قرار دهیم، باضافه اینکه اروپا در مکانیسم طبیعی به سمت کاهش مصرف انرژی میل دارد یعنی منحنی‌های مصرف نشان می‌دهد به سمت انرژی‌های جایگزین مثل تجدیدپذیرها و حتی اتمی حرکت می‌کند و در زمینه مصرف نفت و گاز روند کاهشی را طی می‌کند، برعکس هند و پاکستان مصرف‌کنندگان جدی آتی هستند. بعبارت دیگر صادرات به اروپا هزینه بالایی دارد، منطقی نیست که روی این مسیر تمرکز کنیم، باید اولویت را روی آسیا بخصوص شرق مثل چین، ژاپن و کره‌جنوبی بگذاریم.

وی درباره اینکه قراردا ما با پاکستان TAKE OR PAY است و ما امکان به داوری رفتن را داریم، گفت: به لحاظ سیاسی منطق ندارد که ما به سمت دادگاه و KLAIM کردن برویم، نباید این قراردادها را بسوزانیم باید اجازه دهیم که پایدار بمانند، به دادگاه رفتن باعث می‌شود همواره در محافل بین‌المللی دعوا داشته باشیم و عموما برای موارد نادر طرفین به داوری می‌روند، در داوری هم معمولا به پیوند دو کشور توصیه می‌شود یعنی تاکید داوری‌ها عموما بر و رونق و توسعه تجاری است.

مدیر عامل اسبق شرکت ملی نفت ایران درباره همکاری با روسیه برای صادرات گاز به پاکستان نیز تصریح کرد: ما می‌توانیم گاز را از روسیه وارد کنیم و در جایی که کمبود داریم گاز را بالانس کنیم، از نظر تامین گاز منشا مطمئن بوجود می‌آورد و این روند خللی در تجارت گازی ما ایجاد نخواهد کرد.