به گزارش پایگاه خبری ججین به نقل از(ایبنا)،کتاب «تاریخ جامع دولت‌های شیعه» علاقه‌مندان به تاریخ تشیع به‌ویژه دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی در رشته تاریخ هستند. این کتاب کار مشترک دکتر علی‌اکبر عباسی عضو هیأت‌علمی گروه تاریخ دانشگاه اصفهان و آرمــان فروهی پژوهشگر تاریخ اسلام و تشیع است.

در قرون نخستین هجری تا نیمه دوم قرن سوم، بیشتر دولت‌های شیعی توسط کسانی از نسل رسول خدا (ص) یا به نام افرادی از خاندان علوی به‌ وجود آمد. دولت‌های شیعی با سردمداری غیر علویان، بیشتر از قرن چهارم به بعد مطرح شدند و اقتدار و نفوذ آنان هم از سلسله‌های نخستین شیعی فراتر رفت. بعد از سقوط عباسیان در ۶۵۶ ه.ق، با گسترش تشیع تعداد دولت‌های شیعی به خصوص با گرایش امامی بیشتر شد.

حضور دولت‌های سربداران، مرعشیان، آل کیا و مشعشعیان در این دوره زمینه گسترش تشیع را در سرزمین ایران فراهم کرد. با برپایی دولت صفوی در ایرانِ قرن دهم هجری، این دولت به دولت‌های شیعی هم‌زمان خود به‌ویژه در شبه‌قاره هند کمک نمود و توانست با حمایت از مؤلفان و مصنّفان شیعی، دعوت از علمای شیعی جبل‌عامل، تأکید بر شیعی‌گرایی و توجه به زبان فارسی، دولتی پایدار را به وجود آورد.

بر این اساس مطالب این کتاب به پنج بخش تقسیم شده است:
بخش نخست «کلیات» است. در این بخش به تعریف کلی لغوی و مفهومی شیعه و فرقه‌ها و گرایش‌های آن پرداخته شده است.

بخش دوم تحت عنوان «دولت‌های شیعی از نسل پیامبر(ص) و اهل‌بیت آن حضرت» است. در این بخش، دولت‌های شیعی از ذرّیه­‌ی رسول خدا(ص) و امام علی(ع) یا دولت‌هایی که به نام دعوت برای حکومت فرزندان آن بزرگواران (مانند دولت مختار) تأسیس شد، مورد بررسی قرار گرفته است.

در بخش سوم دولت‌های شیعی مستقل و نیمه‌مستقل اعم از عرب و ایرانی از آغاز غیبت کبری تا حمله مغول، مورد بررسی قرار گرفته است. دولت‌های مهم شیعی این دوران (قرون چهارم،‌ پنجم و ششم) با اینکه به لحاظ نَسَبی علوی نبودند، ولی در تحکیم تشیع و تدوین آثار شیعی، جایگاه مهم و ارزنده‌ای داشتند.

بخش چهارم تحت عنوان «دولت‌های شیعه از هجوم مغولان تا تأسیس صفویان» به بررسی دولت‌های شیعه در قرون هفتم تا دهم هجری، اعم از علوی و غیر علوی می‌پردازد. در این دوره حسّاس، با توجه به برافتادن نهاد خلافت عباسیِ بغداد و ضعف شدید خلفای عباسیِ مصر و رها شدن مسلمانان از سخت‌گیری خلفا و حکومت‌های وابسته بدانان، توجه به اهل‌بیت و امامان اثنی‌عشری به‌خصوص در محدوده فلات ایران گسترش یافت و این موضوع در پیدایش دولت‌های شیعی بیشتر در گوشه و کنار ایران، موثّر بود.

بخش پنجم تحت عنوان «دولت‌های شیعی در قرون جدید» به بررسی سیر پیدایش و تحولات دولت‌های شیعی پس از قرن دهم به‌خصوص در ایران و هند می‌پردازد.