ژاپنی ها در مقایسه با ایرانی ها در سال چند کتاب می خوانند؟

به گزارش پایگاه خبری “ججین” ،    باوجود اقدامات، تلاش ها و توصیه های صورت گرفته در حوزه کتاب و کتابخوانی در طول سال ها، همچنان شاهد بی­ مهری به کتاب و کتابخوانی در کشور هستیم. اعداد و ارقامی که هر سال مسئؤلان از میزان مطالعه در کشور ارائه می کنند هر چند با هم متفاوت است اما در همه این آمار یک محور مشترک وجود دارد و آن هم پایین بودن سرانه مطالعه در ایران است 

طبق آمارهای جهانی و بر اساس استانداردهای تعریف شده، آمریکایی ها ۲۰ دقیقه، انگلیسی‌ها۵۵ دقیقه و ژاپنی‌ها ۹۰ دقیقه از وقت خود را در شبانه روز به مطالعه کتاب اختصاص می دهند. بر این اساس آماری که از سرانه مطالعه کتاب در ایران در کنار تمام نوسانات عددی (از ۲ دقیقه به ۱۵ دقیقه و در نهایت به ۱۸ دقیقه رسید) که تا کنون ارائه شده است، نشان می دهد که ایرانیان تقریبا به میزان آمریکایی ها به مطالعه کتاب علاقه‌مند هستند. ژاپن از نظر عادت به کتابخوانی جایگاه نخست را در جهان دارد و ۹۱ درصد مردم این کشور به طور معمول کتاب، روزنامه و مجله می خوانند؛ برای مثال یک ژاپنی در سال حدود ۴۷ کتاب می‌خواند.

مهمترین نمایشگاه های کتاب در جهان:

هر ساله نمایشگاه های مختلف کتاب در جهان برگزار می شود که برخی از آنها جنبه بین المللی دارد که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

نمایشگاه بین المللی کتاب ابوظبی:  نمایشگاه کتاب ابوظبی که تخصصی‌ترین نمایشگاه کتاب در دنیای عرب است، در چهار سال گذشته، نگاه ویژه‌ای به نشر کتاب کودک داشته است. هدف این بخش، تشویق کودکان به کتاب‌خوانی به عنوان فعالیتی برای لذت، کشف و یادگیری است.

نمایشگاه کتاب لندن: این نمایشگاه به عنوان مهمترین نمایشگاه کتاب بهاره اروپا و بزرگترین رویداد صنعت نشر بریتانیا است.

نمایشگاه بین المللی کتاب توکیو: این نمایشگاه که دومین نمایشگاه بزرگ جهان شناخته می‌شود با تمرکز بر ادبیات داستانی، کتاب‌های تجاری و کتاب‌های الکترونیکی و مانگا (کارتون ژاپنی) برپا می‌شود.

نمایشگاه بین المللی کتاب پکن:  نمایشگاه کتاب چین از بزرگترین نمایشگاه‌های آسیاست که با توجه به تقاضای زیاد مخاطبان به بازار کتاب‌های انگلیسی زبان، در مرکز توجه ناشران جهانی قرار دارد.

نمایشگاه بین المللی کتاب فرانکفورت:  این گردهمایی بزرگ فرهنگی هر سال بر حوزه کتاب، بازی های ویدئویی، تلویزیون و سینما متمرکز می‌شود. علاوه بر موضوع کتاب‌های الکترونیکی، چالش بازار کتاب سنتی و رقبای جدید نیز از موضوع‌های مورد بررسی در این نمایشگاه است.

نمایشگاه کتاب آمریکا:  این نمایشگاه بزرگ‌ترین نمایشگاه کتاب انگلیسی زبان است که از مهمترین نمایشگاه‌ها در آمریکای شمالی به شمار می‌رود.نمایشگاه کتاب روسیه، ترکیه، اسپانیا، قاهره و دهلی از دیگر مهمترین نمایشگاه های کتاب در جهان هستند.

راهکارهایی برای ارتقای فرهنگ کتابخوانی:

برخی می گویند تحولات تکنولوژی باعث دوری از کتاب شده است. به فرض اینکه این نظر را بپذیریم، چرا این موضوع در غرب که زادگاه آن است باعث دوری از کتاب نشده است؟ اهمیت این موضوع زمانی دو چندان می شود که ببینیم، سرانه مطالعه در کشورهای غربی و بخصوص کشورهای بیشترین رشد را در صنایع الکترونیک و شبکه های اطلاع رسانی دارند، کتاب و کتابخوانی همچنان مورد استقبال و توجه مردم آن کشورها است.

در کشور ما دلایلی بی شماری وجود دارد که بر این مسئله دامن می زند.بر اساس نظر کارشناسان، در ایران بین تولید کتاب و مصرف آن، فاصله ای جدی وجود دارد که به جز کیفیت کتاب ها که شرط لازم خواندن است، تبلیغ و ترویج، دارای برنامه روشن و تاثیرگذاری نیست. چرخه تولید، توزیع و مصرف کتاب در ایران امروز، چرخه کم سرعت و ناکارآمدی است. سرعت بخشیدن به این چرخه، به غنای فرهنگ کتاب خوانی می انجامد. ما برای انس با کتاب، نیازمند «سیاست ملی کتاب» هستیم؛ سیاستی که پدیدآورندگان، ویراستاران، ناشران، کتاب فروشان، کتابداران، کتاب خوانان و مدیران دولتی و خصوصی را دربرگیرد و روابط آنان را بر مبنای راهبردهای سیاست ملی کتاب تعریف کند.

سیاستی که به تشویق آفرینش آثار، حمایت از حقوق پدیدآورندگان، معافیت های مالیاتی، تسهیلات اعتباری، تدابیر تشویق کننده، تقویت پخش ملی و شبکه های توزیع و فروش، توسعه کتابخانه ها و پرورش نیروهای انسانی حرفه ای در همه بخش ها بینجامد و موجب شود که کتاب های غنی و زیبا با ارزان ترین قیمت در دسترس همه مردم جامعه قرار گیرد.

کتاب خوان آخرین حلقه از زنجیره تولید کتاب است، اما بدون او تمام فرایند آماده سازی کتاب بی معنا می شود. به همین دلیل باید با ایجاد تقاضا و فراهم آوردن زمینه های لازم «کتاب خوان» را مورد توجه و حمایت مادی و معنوی قرار داد. ساخت کتابخانه ها و قرائت خانه های استاندارد، چاپ کتاب های زیبا، پرمحتوا و ارزان، ترویج و تبلیغ کتاب خوانی و پرورش کتابداران هوشمند، برخی از راه حل های کوتاه مدت است. در این چرخه، کتابداران نقش بی بدیلی دارند. کتابداران آگاه، سرزنده، باحوصله و مهربان می توانند پیوندی ماندگار میان کتاب و کتاب خوان را رقم زنند و روند پژوهش کتابخانه ای را تعالی بخشند. کتابداران می توانند مکمل کارگشای فضاهای آموزشی بی تعقل و ملالت آور امروز ما باشند

فضایی که بر حافظه و تقلید و تکرار استوار است با راه گشایی کتابداران دقیق، عمیق و پویا می تواند به تحقیق و کشف و نوگستری و نوآوری و حداقل به آگاهی و آزادی بینجامد و اینجاست که یکی از ضرورت های توسعه فرهنگی توجه مادی و معنوی به کتابداران، این کارگزاران بی مدعای فرهنگی است.

بنابراین در یک نگاه جامع به نظر می رسد به منظور رفع چالش های حوزه نشر و کتاب لازم است دو دسته از سیاست های اقتصادی و سیاست های اجتماعی و فرهنگی در کنار یکدیگر اتخاذ شوند. سیاست های اقتصادی ناظر بر خروج صنعت نشر از رکوداند و سیاست های اجتماعی ـ فرهنگی ناظر بر تقویت و توسعه فرهنگ کتابخوانی اند.