چگونه «صراط مستقیم» را انتخاب کنیم؟

حجت‌الاسلام «محسن قرائتی» استاد تفسیر قرآن کریم بیش از ۳۰ سال است به تدریس معارف قرآن و اهل‌بیت(ع) می‌پردازد و سال‌ها است که پنج‌شنبه‌ها در برنامه درس‌هایی از قرآن میهمان خانه‌های ایرانیان است.

با توجه به تأکید مقام معظم رهبری مبنی بر توجه به انس عمومی با قرآن و توجه به مفاهیم الهی، خبرگزاری فارس در سال جدید گزیده‌ای از تفسیر قرآن حجت‌الاسلام قرائتی در سال‌های گذشته را در اختیار علاقه‌مندان  قرار می‌دهد.

در ادامه بخشی از تفسیر قرآن حجت‌الاسلام قرائتی در برنامه درس‌هایی از قرآن با موضوع «صراط مستقیم» که در ۲۰ آبان‌ماه سال ۱۳۷۲ ایراد شده است، تقدیم می‌شود.

– «الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِیمَ صِرَاطَ الَّذِینَ أَنْعَمْتَ عَلَیْهِمْ غَیْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ وَلَا الضَّالِّینَ» صراط مستقیم راه کسانی است که به آنها نعمت دادیم. نعمت ماشین و خانه و تلفن نیست. قرآن اسم انبیاء و صالحین و صدیقین و شهدا را می‌برد و می‌فرماید: «أُوْلَئِکَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ»(مریم/۵۸) نعمت‌های معنوی است.

– «لَا تُطِعْ مَنْ أَغْفَلْنَا قَلْبَهُ عَنْ ذِکْرِنَا وَاتَّبَعَ هَوَاهُ وَکَانَ أَمْرُهُ فُرُطًا»(کهف/۲۸) کسی که دلش از یاد ما غافل است نباید رهبر باشد. کسی که از هوی و هوس تبعیت می‌کند نباید رهبر باشد. کسی که در کارهایش تندرو است نباید رهبر باشد. البته یک جاهایی تند رفتن حق است. «أَشِدَّاءُ عَلَى الْکُفَّارِ»(فتح/۲۹) آدم باید نسبت به کفار تند باشد.

– کسانی که مسلمان هستند اما دنبال اهل بیت پیغمبر نیستند، اینها اهل نجات نیستند. روایات زیادی داریم که وقتی گفتند: «الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِیمَ» امامان ما گفتند: «نحن صراط المستقیم» ما راه مستقیم هستیم. راه مستقیم راهی است که نه افراط است و نه تفریط است. راه مستقیم نه تند است و نه کند است.

– همه فرقه‌ها هم می‌گویند: ما اهل نجات هستیم. بعد فرمود: مثال اهل بیت من مثال کشتی نوح است. «من رکبها نجاه» اینجا می‌گوید: فرقه‌ای اهل نجات هستند که دنبال اهل بیت بروند. کسانی که مسلمان هستند اما دنبال اهل بیت پیغمبر نیستند، اینها اهل نجات نیستند.

– راه مستقیم راه انبیاست. «إِنَّکَ لَمِنْ الْمُرْسَلِینَ عَلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ»(یس/۳-۴) راه مستقیم راهی است که انسان بنده خدا باشد. «وَأَنْ اعْبُدُونِی هَذَا صِرَاطٌ مُسْتَقِیمٌ»(یس/۶۱) بنده غیر خدا باشیم کج است.

– به امام علی(ع) گفتند: خیلی می‌گویی: «اهدنا الصراط المستقیم» تو که امیرالمومنین هستی. فرمود: من الان امیرالمومنین هستم. از یک دقیقه دیگر خبر ندارم. شاید یک دقیقه دیگر از راه مستقیم پرت شدم. باید به راه مستقیم یعنی راه انبیا و آنچه خدا نشان داده، پناه برد.