چگونه خشوع داشته باشیم؟

به گزارش پایگاه خبری “ججین” به نقل از ایرنا، پیامبر اکرم (ص) در پانزدهمین روز از ماه مبارک رمضان اینگونه دعا کردند: اَللّهُمَّ ارْزُقْنِی فِیهِ طَاعَهَ الْخَاشِعِینَ وَ اشْرَحْ فِیهِ صَدْرِی بِإِنَابَهِ الْمُخْبِتِینَ بِأَمَانِک یا أَمَانَ الْخَائِفِینَ. خدایا در در این ماه طاعت فروتنان را نصیبم کن و سینه‌ام را برای توبه‌ای همانند توبۀ خاضعان گشوده گردان، به امان دادنت ای امان بخش هراسندگان.

حجت الاسلام علی‌رضا شاه فضل قمصری به خبرنگار معارف ایرنا گفت: در دعای روز پانزدهم ماه رمضان از خدا می خواهیم به ما توفیق دهد تا اطاعت ما از او همانند اطاعت افراد خاشع باشد. خشوع به این معناست که قلب انسان در برابر خدا تواضع داشته باشد و با فروتنی به عبادت و اطاعت بپردازد. برخی افراد در عین حال که از خدا اطاعت می کنند اما اطاعتشان همراه با نوعی تکبر و خودخواهی است. افراد متکبر از عبادت خود لذت نمی برند و با سختی به عبادت می پردازند کما اینکه در آیه ۴۵ سوره بقره می فرماید «و انها لکبیره الا علی الخاشعین» یعنی نماز برای انسان غیر خاشع و متکبر، سخت و سنگین است.

وی افزود: آنچه می تواند انسان را به خشوع در برابر خدا برساند تفکر در عظمت الهی و خلقت او و نیز تفکر در ضعیف بودن انسان است. انسان باید بداند اساس خلقت او بر ضعف و ناتوانی است همانگونه که در آیه ۲۸ سوره نساء می فرماید و خلق الانسان ضعیفا. اگر عبادت ما همراه با خشوع شود، عبادتی واقعی و مثمر خواهد بود ولی اگر عبادت از روی تکبر باشد ممکن است با تکبر خود عبادت هایمان را ضایع کنیم؛ همانگونه که شیطان تکبر کرد و از فرمان الهی سرپیچی نمود و در نهایتا از درگاه الهی رانده شد و خدا به او فرمود “تو حقّ نداری در آن (مقام و مرتبه) تکبّر کنی! بیرون رو، که تو از افراد پست و کوچکی»

در فراز دیگر این دعا از خدا می خواهیم به ما شرح صدر عنایت کند و ما را در زمره توبه کنندگانی قرار دهد که با خضوع در برابر او توبه می کنند. شرح صدر یکی از نعمت های بزرگ الهی است که اگر به کسی عنایت شود، مسیر هدایت برای او باز می شود.

وی افزود: در آیه ۱۲۵ سوره انعام می خوانیم «فمن یرد الله ان یهدیه یشرح صدره للاسلام» یعنی خدا هر کس را بخواهد هدایت کند، به او شرح صدر می دهد. بنابراین شرح صدر مقدمه ای برای هدایت انسان است. اگر انسان توفیق توبه پیدا کند و توبه او همراه با خضوع و شرح صدر باشد زمینه های هدایت برای او فراهم خواهد بود و راه های تقرب به خدا برای فرد فراخ و هموار می گردد. در این فراز از خدا شرح صدر، همراه با توبه خاضعانه طلب می کنیم تا بتوانیم به خدا تقرب پیدا نماییم.
شاه فضل اضافه کرد: در فراز پایانی این دعا خدا به عنوان امان دهنده ترسایان معرفی می شود. انسان هایی که از عذاب الهی و گرفتار شدن در گناه می ترسند و نگران هستند تا در زندگی خود به انواع و اقسام بلایا گرفتار شوند، تنها پناهگاه خود را خدا می دانند و در همه امور به او متوسل می شوند. امیدوارم خدا ما را از تمام بلایا مصون و محفوظ بدارد.