چرا راه شوش-همدان در دوره هخامنشی ۱۳۵کیلومتر کوتاهتر از جاده فعلی بود

به گزارش پایگاه خبری “ججین“ به نقل از خبرگزاری تسنیم، سید محمد بهشتی – رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری موضوع پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری را پرسشگری درباره گذشته تاریخی فرهنگی و تجربه تاریخی زیست در این سرزمین اعلام کرد و اظهار داشت: به نظر می‌رسد این سرزمین دارای معماهایی برای زیست بوده است که گذشتگان ما در اثر تعامل تاریخی که با این سرزمین داشتند، موفق به حل و فصل این معماها و به دنبال آن ایجاد امکان ادامه بقا و حتی شرایط حداکثری زیست شدند.

وی با اشاره به وجود دوره‌های درخشان تمدنی در کشور با توجه به آثار تاریخی گفت: این در حالی است که حتی در این دوره‌های درخشان نیز کم آبی، زلزله، سیل و همه مشکلات امروز وجود داشته اما نه تنها توانستیم بقا خود را حفظ کنیم بلکه دوره‌های درخشان تاریخی نیز پدید آوردیم.

بهشتی اظهار داشت: اگر موضوع پژوهش‌های ما این است و قصد زیستن در این سرزمین را داریم باید بزرگترین پرسش ما در همه زمینه‌ها چگونگی زیستن گذشتگان و نحوه تعاملات تاریخی باشد.

وی در توضیح این مطلب گفت: فرض کنید ما می‌خواهیم بین دو زیستگاه برای برقراری تعامل، یک راه بسازیم، به طور حتم بهترین راه، کوتاه ترین، امن ترین و هموارترین راه است.

بهشتی افزود: اگرچه ما امروزه وسایل نقلیه پر سرعت داریم و روزگاری حتی اسب هم وجود نداشت با این حال در طول تاریخ همواره بهترین راه ویژگی‌های یاد شده امروزی را داشته است.

وی در ادامه با مطرح کردن چند پرسش گفت: آیا امروز در حین راه سازی از خودمان می‌پرسیم، گذشتگان ما در این زمینه چه می‌کردند؟ تجربه تاریخی ما در این حوزه چیست؟ آیا اگر ما به تجریه تاریخی گذشتگان خود عمل کنیم، می‌توانیم راه‌های بهتری بسازیم؟

وی با استناد به مطالعات باستان شناسی گفت: راه شوش – همدان در دوره هخامنشی ۱۳۵ کیلومتر کوتاه تر از راه فعلی بوده است، این در حالی است که در آن زمان بولدوزر و دینامیت نبوده و نمی‌توانستند مانند امروز تونل بزنند و مسیرها را به راحتی باز کنند!

به گفته وی، راه تاریخی بین تهران-کاشان که هنوز آثارش باقی مانده است، ۲۰ کیلومتر از راه فعلی کوتاه‌تر است، هر چند در آن دوره ماهواره، جی پی اس و بسیاری از امکانات امروز وجود نداشت.

بهشتی تاکید کرد: وقتی سابقه یک جا نشینی در سرزمین ما تا این حد کهن است یعنی نقاطی که در آنها آثار سکونت وجود دارد با هم در ارتباط و تعامل بوده اند و موضوع راه پدیده جدیدی نیست اما آیا امروز راه هایی که می‌سازیم از خودمان درباره تجربه تاریخی راه در سرزمین مان می‌پرسیم؟

رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در افتتاحیه هفته پژوهش، گفت: در این سالها همواره تاکید شده است که پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری باید بیشتر به سمت پژوهش‌های کاربردی حرکت کند این در حالی است فرصت بحث و گفتگو در این زمینه نبوده است و به نظرم باید یکبار درباره این موضوع کمی تامل کنیم.

وی با اشاره به این نکته که واژه “پژوهش” در نظر به معنای پاسخ به پرسش است، گفت: زمانی که ما پاسخ پرسشی را نمی‌دانیم با جستجو تلاش می‌کنیم، پاسخ مناسبی پیدا کنیم و حتی در صورت پیدا نکردن پاسخ، در جای دیگری دنبال پاسخ خواهیم گشت.

بهشتی در ادامه پژوهش را به جستجوی آب برای فرد تشنه تشبیه کرد و گفت: جستجوی آب برای فردی که تشنه نیست، کار پسندیده ای نیست چون حتی اگر به آب هم برسد سودی ندارد.

رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به اینکه فردی که تشنه نیست شاید بتواند یک لیوان آب را بنوشد اما لیوان دوم را به سختی و سومی را به مانند یک شکنجه خواهد نوشید، تاکید کرد: پژوهش بدون پرسش نیز برای سامانه کلی موجود بیشتر شبیه یک شکنجه است.

ایران، کهن ترین سرزمین صنعتی جهان تا قبل از انقلاب صنعتی

وی در ادامه افزود: امروز مسولین صنعتی فکر می‌کنند که ساخته شدن نخستین کارخانه‌های مدرن در ایران مربوط به بعد از انقلاب صنعتی است در حالیکه کهن ترین سرزمین صنعتی جهان تا قبل از انقلاب صنعتی ایران است.

رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری گفت: وقتی ما در اداره، توسعه و آبادانی و برنامه ریزی کشور پرسش نداریم، کاری که در پژوهشگاه انجام می‌شود، فعالیتی غیر کاربردی قلمداد می‌شود.

به گفته بهشتی، این در حالی است که اگر در برنامه ریزی، آبادانی، توسعه و اداره کشور از تجربه تاریخی پرسش داشته باشیم، متوجه می‌شویم ما کاری به جز پژوهش‌های کاربردی انجام نمی‌دهیم.

رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری تاکید کرد: پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری جز پژوهش‌های کاربردی کار دیگری انجام نمی‌دهد فقط باید تشنگی لازم پدید آید.

بهشتی در ادامه با اشاره به این نکته که پژوهشگاهی به شدت آسیب دیده و حتی با هویتی غیرقابل تشخیص را تحویل گرفته است، گفت: خوشبختانه دوره اورژانس را پشت سرگذاشته ایم و نگرانیهای نخست از نظر روحی، روانی، جراحت‌های ایجاد شده در پژوهشگاه را به شدت گذشته نداریم اما هنوز با شرایط نرمال فاصله زیادی داریم.

کمبود فضا در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری

وی در توضیح مشکلات موجود گفت: درگذشته همه ساختمان مرکزی و ساختمان فعلی و همچنین مسعودیه در اختیار پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری قرار داشتند اما همه این ساختمانها (به جز ساختمانی که قبلا پژوهشکده حفاظت بود) از پژوهشگاه گرفته شد.

بهشتی افزود: در حدود ۳ سالی که مسولیت پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری را برعهده داشتم، به هیچ کدام از پژوهشکده‌ها سر نزدم چرا که از وضعیتی که همکارانم در داخل پژوهشکده‌ها دارند، خجالت می‌کشم.

رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری گفت: اگرچه ممکن است برخی از همکاران در پژوهشکده‌ها به وضعیت موجود عادت کرده باشند اما در وضع موجود حداکثر کاری که می‌توانند انجام دهند، عملکرد فعلی است.

وی افزود: ما باید خودمان را با شاخصه‌های وزارت علوم مقایسه کنیم و برای ارتقا درجه در این شاخصه‌ها هدف گذاری کنیم، در صورتیکه پژوهشگاه بالاترین مرجع تخصصی کشور در حوزه باستان شناسی، مردم شناسی، حفاظت است و باید این بالاترین مرجع بودن به عرصه ظهور در آید.

بهشتی با تاکید بر لزوم وجود لوازم مورد نیاز برای آشکار شدن این بالاترین مرجع بودن، یکی از بزرگترین مشکلات موجود در حال حاضر را کمبود فضا در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری اعلام کرد.

رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در ادامه با اشاره به ادغام سازمان در سال ۱۳۸۴ و مشکلات آن گفت: در عین حال ما شاهد تفکیک پزوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری از معاونت میراث فرهنگی نیز بودیم و این امر بدترین چیزی بود که می‌توانست اتفاق بیفتد.

وی در ادامه خواستار پیوستن دوباره پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری به معاونت میراث فرهنگی شد و گفت: بسیاری از مشکلات در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و  معاونت میراث فرهنگی ناشی از این جدایی است و تا زمانی که این تفکیک پابرجا باشد، شاهد مشکلاتی در هر دو بخش خواهیم بود.

رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به وجود سایر مشکلات موجود گفت: اگر دو مشکل بالا برطرف شود، سایر مشکلات نیز به مرور حل خواهند شد.

بهشتی به وجود مشکل کمبود منابع و نیروی انسانی نیز اشاره کرد و گفت: حتی کمبود منابع و نیروی انسانی هم به اندازه مشکلات بالا برای ما اولویت ندارند چون اگر امکان جذب اعضا هیات علمی جدید را هم به ما بدهند فضایی برای استقرار آنها نداریم.