پیشنهادهای پنج‌گانه برای برون‌رفت از مصائب نظام بانکی

به گزارش پایگاه خبری “ججین” به نقل از فارس،

شبکه کانون‌های تفکر ایران (ایتان) در نامه‌ای به دکتر روحانی رئیس جمهور ضمن ابراز نگرانی از وضعیت موجود نظام بانکی و برشمردن شواهد آن، به تبیین ریشه های موثر در ایجاد وضعیت فعلی و ارایه راه‌کارهای برون رفت از این بحران پرداخته است.

در این نامه بیان شده است که نظام بانکی یکی از مشکلات اقتصاد ایران نیست؛ بلکه علت اصلی مشکلات اقتصادی کشور است و تا مسئله نظام بانکی حل نشود اهداف مهمی همچون اشتغال و رونق غیرتورمی محقق نخواهند شد.

در ادامه این نامه شواهدی از ناکارآمد و نامطلوب بودن نظام بانکی بیان شده است. افزایش نقدینگی و تخصیص آن به بخشهای غیرمولد اقتصاد، بالا بودن نرخ سود تسهیلات بانکی، افزایش قابل توجه اضافه برداشت بانکها از بانک مرکزی و استمهال گسترده تسهیلات بانکی شواهدی است که این نامه بر آنها تاکید کرده است.

در بخش دیگری از نامه ریشه‌های وضعیت ناکارآمد نظام بانکی بررسی شده است. این نهاد پژوهشی مهم‌ترین علت شکل‌گیری بحران کنونی را عدم استقلال بانک مرکزی از نظام بانکی بیان کرده و تصریح کرده است: «در سال‌های گذشته مواجهه بانک مرکزی با بانک‌ها، عمدتا همراه با توصیه و فاقد اقتدار لازم در مقام سیاستگذار و ناظر است. اقداماتی چون واگذاری امر حیاتی تعیین نرخ سود تسهیلات بانکی به بانک‌ها، باز گذاشتن دست بانک‌ها در اضافه برداشت از بانک مرکزی، کاهش نرخ ذخیره قانونی و انجام توصیه به جای قاعده گذاری و تنظیم گری از مصادیق رفتار مسامحه کارانه بانک مرکزی با بانک‌هاست.» در نامه تاکید شده است که عملاً این بانک‌ها هستند که سیاست‌های نظام پولی کشور را تعیین می‌کنند نه بانک مرکزی.

رویکرد نادرست در خلق و تخصیص نقدینگی دومین علت ناکارآمدی نظام بانکی است که این نهاد پژوهشی به آن اشاره کرده است و ضمن انتقاد از سیاست‌های پولی دولت یازدهم خطاب به رئیس جمهور گفته است: «تیم اقتصادی جنابعالی همواره تاکید دارد که افزایش پایه پولی نامطلوب و افزایش ضریب فزاینده مطلوب است؛ در صورتی که این تفکر فاقد وجاهت علمی است؛ نقدینگی، نقدینگی است و خلق آن از محل ضریب فزاینده دلیلی بر سالم بودن آن نیست و خلق آن از محل بانک مرکزی نیز دلیل بر ناسالم بودن آن نیست. حال پس از گذشت چهار سال از اجرای سیاست‌های تیم اقتصادی شایسته است این افراد پاسخ دهند که چه سهمی از پول خلق شده توسط بانک‌ها طی چهار سال گذشته در خدمت تولید بوده است؟ و این منابع به چه بخش‌هایی تخصیص یافته و به چه میزان اشتغال و رشد ایجاد کرده است؟»

عدم اهتمام به توسعه نظام قرض الحسنه در سیستم بانکی سومین علت بیان شده در شکل گیری وضع موجود است که نامه فوق به آن اشاره کرده است.

در انتهای نامه شبکه کانون های تفکر ایران پیشنهادهای ۵ گانه‌ای در راستای اصلاح نظام بانکی به رئیس جمهور ارائه کرده است. راه‌کارهای ارائه شده عبارتند از:

۱. تقویت و روزآمدسازی نظارت بانک مرکزی؛

۲. افزایش شفافیت عملکرد نظام بانکی؛

۳. گشایش خط اعتباری بانک مرکزی به منظور فعال سازی بخشهای پیشران اقتصاد مانند ساخت مسکن؛

۴. اهتمام به توسعه نظام قرض الحسنه؛

۵. اصلاح نظام چک