وقتی تلاش مسلمانان شبه‌قاره به بار نشست

به گزارش پایگاه خبری “ججین“، تشکیل کشور مستقل پاکستان در چهاردهم آگوست سال ۱۹۴۷ را می‌توان نتیجه فعالیت‌های تاریخی و ممتد مسلمانان شبه‌قاره هندوستان دانست.

مسلمانان برای اولین بار در سال ۷۱۰ میلادی به رهبری «محمد بن قاسم» وارد منطقه «سند» که امروز یکی از ایالات کشور پاکستان است، شدند.

در مدت چند صد سال، گروه‌های دیگری از مسلمانان از افغانستان و ایران نیز وارد مناطق شمالی هند شدند و فرهنگ و تمدن اسلامی را به مرور وارد این منطقه کرده و زمینه را برای گسترش دین اسلام در شبه قاره فراهم کردند.

اما در همین زمان و در سال ۱۶۰۰ میلادی بود که انگلیسی‌ها کمپانی هند شرقی را بنا نهادند و زمینه نفوذ آن در شبه قاره را فراهم کردند.

تا نیمه اول قرن هیجدهم میلادی هندوستان تحت سلطه مستقیم یا غیرمستقیم سلاطین مغول قرار داشت اما این امپراطوری به‌تدریج رو به ضعف نهاد و با از بین رفتن قدرت دولت مرکزی، حکومت ملوک‌الطوایفی در این منطقه به روی کار آمد و کشور به بخش‌های کوچک‌تری تقسیم شد.

پس از آن، انگلیسی‌ها که به بهانه تجارت وارد منطقه شده بودند، توانستند با یک برنامه از پیش تعیین شده و به‌صورت تدریجی، فرماندهان هند را تطمیع کرده و بار دیگر شبه‌قاره را تحت یک حکومت مرکزی واحد در کنترل بگیرند.

البته مسلمانان در این مدت تلاش کردند تا خود را از زیر یوغ استعمار انگلیس رهایی بخشند اما این تحرکات باعث شد تا مسلمان تحت فشار شدید انگلیس‌ها قرار گرفته و زندگی اجتماعی و اقتصادی نابسامانی پیدا کنند.

روزگار بدین منوال سپری شد تا اینکه «سید احمد خان» یکی از مبارزان مسلمان شبه‌قاره پا به عرصه گذاشت و با تأسیس دانشکده‌ای تلاش کرد فرهنگ و تمدن اسلامی را در شبه قاره احیا و مسلمانان را با علوم جدید آشنا کند.

سردار احمد خان

این دانشکده که اولین مرکز علمی و فرهنگی مسلمانان در شبه قاره بود توانست صدها تن از رهبران و شخصیت‌های برجسته مسلمان از جمله «محمد علی جوهر»، «مولانا شوکت علی» و «مولانا ظفر علی خان» را در دامان خود پرورش دهد.

تشکیل حزب مسلم لیگ

در همین زمان بود که هندوها تحت رهبری یک فرد انگلیسی به نام «هیوم» حزب «کنگره ملی هندوستان» را تشکیل دادند.

اگرچه در ابتدا گروهی از مسلمانان به عضویت این حزب درآمدند اما بعدها مشخص شد که این حزب به هیچ وجه منافع و مصالح مسلمانان هندوستان را مد نظر ندارد و لذا مسلمانان در سال ۱۹۰۶ میلادی حزبی به نام «حزب مسلم لیگ هندوستان» تشکیل دادند.

این حزب بعدها به رهبری «محمد علی جناح» بنیانگذار پاکستان، هسته مرکزی مبارزات آزادی‌طلبانه مسلمانان هندوستان شد.

مسلم لیگ در این مدت تلاش کرد تا سهم بیشتری در عرصه سیاسی و وضع قوانین کشور پیدا کند که این موضوع با مخالفت‌های حزب کنگره هند مواجه شد.

این کشمکش‌ها بین این ۲ حزب بزرگ هند ادامه داشت تا اینکه در سال ۱۹۳۰ میلادی «علامه اقبال لاهوری» فیلسوف و شاعر ملی پاکستان برای اولین بار آوازه استقلال مسلمانان شبه قاره هند و تأسیس کشور مستقل پاکستان را مطرح کرد.

از آن روز به بعد، نبرد مسلمانان شبه‌قاره به رهبری محمد علی جناح برای تأسیس کشور مستقل و مسلمان پاکستان آغاز شد.

تولد پاکستان

سرانجام در چهاردهم آگوست سال ۱۹۴۷ کشور پاکستان به مرکزیت شهر «کراچی» اعلام موجودیت کرد.

در آن روز «قائد اعظم» محمد علی جناح در سخنانی اظهار داشت: سرانجام پس از ۱۰ سال کوشش و ممارست، امروز به خواست خداوند متعال کشور پاکستان تشکیل شد که هدف از تشکیل آن، ایجاد کشوری برای مسلمانان است تا بتوانند بنا به خواست خود و طبق فرهنگ و تمدن اسلامی زندگی خود را شکل دهند.

محمد علی جناح در کنار گاندی

پس از این رویداد مهم تاریخی، کشور ایران اولین کشوری بود که تشکیل پاکستان را به ملت و دولت آن تبریک گفت.

روز استقلال پاکستان که در این کشور به نام «روز پاکستان» شناخته می‌شود ثمره سال‌ها مجاهدت و تلاش مسلمانان شبه‌قاره برای احیای ارزش‌های دینی و اسلامی و رها شدن از زیر یوغ استعمار است که سرانجام با پایداری مردم به ثمر نشست.

اگرچه ممکن است پاکستان امروز هنوز فاصله زیادی تا پاکستان آرمانی مدنظر مجاهدان آن روز داشته باشد اما بازگویی این تاریخ پرفراز و نشیب، به ملت پاکستان و سایر مسلمانان جهان نشان می‌دهد که می‌توانند با اتحاد و مقاومت خود همه استعمارگران و زورگویان عالم را به زانو درآورده و آنان را تسلیم خواست خود کنند.