وزیر ناامید و وزارت‌خانه‌اش حتی مصوبه قانونی را ندید می‌گیرند!

روحانی آن روز گفت: «غمناک بودن نسبت به آینده چه سودی دارد؟ چرا غصه بخوریم که سال آینده سخت‌تر می‌شود؟ ما باید همواره نسبت به آینده امیدوار باشیم. من وزرا را در دولت به دو دسته تقسیم می‌کنم که البته هر دو دسته پرتلاش هستند. ولی یک دسته از اول سال نوای ناامیدی می‌دهند که بودجه کم است، نفت ارزان شد، خشکسالی و کاهش بارندگی داریم و تمام صحبتشان نا امیدی است. یک عده هم امیدوارانه حرف می‌زنند؛ می‌گویند بارندگی کم است، پس باید الگوی کشت را عوض کنیم. یعنی هم پیشنهاد می‌دهند و هم امیدواری.»

سخنانی که آن روز تعبیرش کمی سخت بود و به گمانه‌زنی‌های مختلفی هم منجر شد. اینکه منظور روحانی از وزیر نومید فلانی است یا بهمانی. فلانی‌ست، چون در جلسات هیات دولت یک در میان حاضر می‌شود و بهمانی‌ست چراکه معتقد است برخی امور از دایره اختیار خارج شده و بهتر است به جای آنها، توجه مان را صرف امور دیگر کنیم. مثل حال و روز دریاچه ارومیه!

دریاچه‌ای که از یکسو برای احیایش ستاد تشکیل می‌دهند و برایش بودجه در نظر می‌گیرند و از سوی دیگر، بودجه اش را نمی‌پردازند تا حال و روزش وخیم شود. از طرفی برایش جلسه می‌گذارند و طرح و برنامه تصویب می‌کنند و از طرف دیگر این مصوبات را به هیچ می‌انگارند و در خصوصش توضیحی ارائه نمی‌دهند.

این را می‌شود از سخنان اخیر کلانتری، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان محیط زیست کشورمان دریافت که تاکید دارد: «اگر قرار باشد دولت تصمیم بگیرد و دستگاه‌های اجرایی استانی به شیوه خود اجرا کنند، بی‌شک ما یک نظام ناکارآمد خواهیم بود. مشکل اصلی دریاچه ارومیه این است که زیرمجموعه دستگاه‌های اجرایی در استان‌ها تصمیمی که دولت اتخاذ می‌کند را قبول ندارند. انتقاد را از خودمان شروع می‌کنم و می‌گویم خود ما هم در سازمان حفاظت محیط زیست آن طور که باید برای دریاچه ارومیه کاری نکردیم»

او که رئیس ستاد احیای دریاچه ارومیه نیز هست، در ادامه سخنانش، به مواردی مانند عمل نکردن جهاد کشاورزی آذربایجان غربی به تعهداتشان در خصوص دریاچه اشاره کرد که موجب شده سطح زیرکشت آبی در حوضه این دریاچه به جای کاهش، طی ۳ سال ۲۴ هزار هکتار افزایش بیابد. افزایشی که موجب افزایش مصرف آب در این حوضه آبریز به میزان ۲۴۰ میلیون متر مکعب شده است و در تعارض با همه شعار‌ها و برنامه‌ها در حوضه احیای دریاچه است.

اشکالی که البته ورای این اعداد و ارقام است تا جایی که کلانتری به یک مصوبه اشاره می‌کند و می‌گوید: «از ابتدای سال تا کنون سه بار با وزیر نیرو مکاتبه کردم، علی‌رغم اینکه هر ماه هم جلسه داری، اما زیر مجموعه وزیر نیرو به ما جواب نمی‌دهند. دلیل آن‌ها هم این است که شاید در تابستان درجه حرارت ارومیه ۵۰ درجه شود و آب بیشتری تبخیر شود بنابراین ما نمی‌توانیم آب سد‌ها را در اختیار دریاچه قرار دهیم.»

صحبت‌های معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان محیط زیست ناظر به مصوبه دومین جلسه شورای هماهنگی مدیریت پیوسته منابع آب حوضه آبریز دریاچه ارومیه، به ریاست مهندس چیت چیان و به تاریخ هشتمین روز دی ماه ۱۳۹۵ است که در بند یک آن آمده: «هرگونه رخداد حجم اضافی بارش و رواناب نسبت به میزان پیش بینی، بدون هیچ گونه افزایش در مصارف کشاورزی، به نفع دریاچه رهاسازی خواهد شد.»

مصوبه‌ای که بر اساس آن، اگر (به دلیل مانند بارش‌های شدید و پر حجم) حجم آب ذخیره شده در مخزن سدی از میزان خاصی بیشتر شد، می‌بایست اضافه آب را رها کرد تا روانه دریاچه شود، اما این گونه نمی‌شود. مثل شرایط حال حاضر برخی سد‌های این حوضه آبریز که مخازن شان مملو از آب است و خیلی بیش از نیاز هم آب دارند، اما رهاسازی آب اضافه برای احیای دریاچه ارومیه صورت نمی‌گیرد.

مثل شرایط سد بوکان که اکنون ۷۷۵ میلیون متر مکعب آب در پشت آن ذخیره شده و ۱۳۵ میلیون متر مکعب آن بیش از نیاز ۶۴۰ میلیون متر مکعبی تعریف شده برای این سد است. حجم بزرگی از آب که بر اساس مصوبه یاد شده می‌بایست رها شود و به دریاچه برسد، اما نامه نگاری‌های متعدد به وزیر هم نتوانسته این امر را محقق کند. نامه نگاری‌ها به وزیری که شاید از دسته وزرای نومید باشد که رئیس جمهور از آن‌ها یاد کرد؛ وزیری که از احیای دریاچه نومید شده و ترجیح می‌دهد دریچه‌های سد‌ها را بسته نگاه دارد!