هزینه ۸۰ هزار میلیارد تومانی آلودگی هوا در ایران و نقش ویژه خودروهای فرسوده

به گزارش پایگاه خبری “ججین“ به نقل از خبرگزاری فارس،  آلودگی هوا معضل نام آشنای کلان شهرهای ماست که سالیان زیادیست مردم این شهرها با آن دست به گریبان هستند. معضلی که سالانه صدمات مالی و جانی زیادی را به کشور وارد میکند. طبق آمار های اعلام شده توسط مسئولین سالانه ۳هزار نفر در شهر تهران به دلیل آلودگی هوا جان خود را از دست می­دهند.

همچنین طبق گزارش بانک جهانی هزینه آلودگی هوا در ایران سالانه معادل ۳.۲ درصد تولید ناخالص داخلی کشور یعنی معادل ۸۰ هزار میلیارد تومان است یعنی مبلغی معادل ۳ برابر بودجه عمرانی کشور. بر اساس همین گزارش مرگ و میر زودرس ناشی از آلودگی هوا در ایران نیز در طی دو دهه گذشته رشد کرده و از ۱۷ هزار نفر در سال ۱۹۹۰ به بیش از ۲۱ هزار نفر در سال ۲۰۱۳ رسیده است.

طبق بررسی های صورت گرفته در شهر تهران ۷۰درصد ذرات معلق موجود در هوا- که عامل اصلی آلودگی هوا نیز همین ذرات معلق هستند- ناشی از وسائل حمل و نقل هستند و فقط ۳۰ درصد به منابع ثابت صنعتی و ساختمانی مرتبط هستند. همچنین در مورد co نیز ۹۸درصد آن توسط وسائل حمل و نقل تولید میشود و سهم منابع ثابت صنعتی و ساختمانی فقط ۲ درصد است. این مسئله نشان می­هد برای رفع آلودگی هوای تهران باید توان اصلی را به کاهش آلودگی منابع متحرک یعنی وسایل حمل و نقل اختصاص داد.

طبق آماری که علی محمد شاعری، رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس در آذر ۹۵ اعلام کرده است، در شهر تهران ۵ میلیون خودرو تردد می کند که حدود ۴۰۰ هزار دستگاه آن فرسوده هستند.

نکته قابل توجه آن جاست که این آمار با وجود قانون فعلی است که سن فرسودگی خودرو سواری در کلانشهر‌ها ۲۰ سال، وانت ۱۵ سال، تاکسی و مینی بوس ۱۰ سال و کامیون ۲۰ سال اعلام شده، در حالی که به طور مثال عمر خودرو سواری در اروپا بین ۸ تا ۱۲ سال است.

برای درک بهتر اهمیت خودروهای فرسوده در آلودگی هوای شهر تهران خوب است بدانیم که از بین بیش از ۳ میلیون خودروی سواری شهر تهران ۹ درصد این خودروها کاربراتوری هستند، ولی این ۹درصد ۵۱درصد آلایندگی خودروهای سواری را تولید می‌کنند.

همچنین در بین ۲۵۴هزار وانت شهر تهران ۲۲درصد آن ها را وانت های کاربراتوری تشکیل می­دهد، ولی این ۲۲ درصد ۶۱ درصد آلودگی وانت های شهر تهران را تشکیل می‌­دهند، در مورد کامیون ها نیز متاسفانه ۵۵درصد کامیون ها در شهر تهران فرسوده هستند که ۸۹ درصد آلودگی کامیون های تهران را تولید می­کنند.

با توجه به آمار و اراقام گفته شده این نتیجه را میتوان گرفت که از اصلی ترین دلایل آلودگی هوای شهر تهران و سایر کلان شهرهای کشور وجود همین خودروهای فرسوده است که علاوه بر مصرف بالای انرژی، آلودگی بسیار بیشتری نسبت به سایر خودرو ها تولید میکنند، لذا خارج کردن خودروهای فرسوده از چرخه مصرف اولویت دارترین راه برای کنترل آلودگی هوا در کلانشهر ها به ویژه تهران است.

یادداشت از محمد احمدی

 آلودگی هوا معضل نام آشنای کلان شهرهای ماست که سالیان زیادیست مردم این شهرها با آن دست به گریبان هستند. معضلی که سالانه صدمات مالی و جانی زیادی را به کشور وارد میکند. طبق آمار های اعلام شده توسط مسئولین سالانه ۳هزار نفر در شهر تهران به دلیل آلودگی هوا جان خود را از دست می­دهند.

همچنین طبق گزارش بانک جهانی هزینه آلودگی هوا در ایران سالانه معادل ۳.۲ درصد تولید ناخالص داخلی کشور یعنی معادل ۸۰ هزار میلیارد تومان است یعنی مبلغی معادل ۳ برابر بودجه عمرانی کشور. بر اساس همین گزارش مرگ و میر زودرس ناشی از آلودگی هوا در ایران نیز در طی دو دهه گذشته رشد کرده و از ۱۷ هزار نفر در سال ۱۹۹۰ به بیش از ۲۱ هزار نفر در سال ۲۰۱۳ رسیده است.

طبق بررسی های صورت گرفته در شهر تهران ۷۰درصد ذرات معلق موجود در هوا- که عامل اصلی آلودگی هوا نیز همین ذرات معلق هستند- ناشی از وسائل حمل و نقل هستند و فقط ۳۰ درصد به منابع ثابت صنعتی و ساختمانی مرتبط هستند. همچنین در مورد co نیز ۹۸درصد آن توسط وسائل حمل و نقل تولید میشود و سهم منابع ثابت صنعتی و ساختمانی فقط ۲ درصد است. این مسئله نشان می­هد برای رفع آلودگی هوای تهران باید توان اصلی را به کاهش آلودگی منابع متحرک یعنی وسایل حمل و نقل اختصاص داد.

طبق آماری که علی محمد شاعری، رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس در آذر ۹۵ اعلام کرده است، در شهر تهران ۵ میلیون خودرو تردد می کند که حدود ۴۰۰ هزار دستگاه آن فرسوده هستند.

نکته قابل توجه آن جاست که این آمار با وجود قانون فعلی است که سن فرسودگی خودرو سواری در کلانشهر‌ها ۲۰ سال، وانت ۱۵ سال، تاکسی و مینی بوس ۱۰ سال و کامیون ۲۰ سال اعلام شده، در حالی که به طور مثال عمر خودرو سواری در اروپا بین ۸ تا ۱۲ سال است.

برای درک بهتر اهمیت خودروهای فرسوده در آلودگی هوای شهر تهران خوب است بدانیم که از بین بیش از ۳ میلیون خودروی سواری شهر تهران ۹ درصد این خودروها کاربراتوری هستند، ولی این ۹درصد ۵۱درصد آلایندگی خودروهای سواری را تولید می‌کنند.

همچنین در بین ۲۵۴هزار وانت شهر تهران ۲۲درصد آن ها را وانت های کاربراتوری تشکیل می­دهد، ولی این ۲۲ درصد ۶۱ درصد آلودگی وانت های شهر تهران را تشکیل می‌­دهند، در مورد کامیون ها نیز متاسفانه ۵۵درصد کامیون ها در شهر تهران فرسوده هستند که ۸۹ درصد آلودگی کامیون های تهران را تولید می­کنند.

با توجه به آمار و اراقام گفته شده این نتیجه را میتوان گرفت که از اصلی ترین دلایل آلودگی هوای شهر تهران و سایر کلان شهرهای کشور وجود همین خودروهای فرسوده است که علاوه بر مصرف بالای انرژی، آلودگی بسیار بیشتری نسبت به سایر خودرو ها تولید میکنند، لذا خارج کردن خودروهای فرسوده از چرخه مصرف اولویت دارترین راه برای کنترل آلودگی هوا در کلانشهر ها به ویژه تهران است.

یادداشت از محمد احمدی