نگاهی تطبیقی به خوارج و تکفیری‌ها زیر ذره‌بین تاریخ

 به گزارش پایگاه خبری “ججین” به نقل از (ایبنا)، با بررسی جریان سلفی – تکفیری و ریشه‌های شکل‌گیری آن و ساختار فکری – کلامی و پیشینه تاریخی‌اش که در سده‌های اخیر به‌طور عجیبی در جهان اسلام پدید آمده و با حمایت برخی قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی رشد یافته، می‌توان به اندیشه خوارج در سده‌های نخستین تاریخ اسلام رسید و مشترکات بسیاری میان باور خوارج و گروه‌های سلفی – وهابی سده‌های اخیر یافت که از منظر کلامی، تاریخی و تبارشناسی جریان‌های فکری – سیاسی حائز اهمیت است.

کتاب «تاملاتی تطبیقی در خوارج کلاسیک و تکفیری‌های معاصر» اثر مشترک دکتر مجتبی زارعی، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس و دکتر محمدجواد گودینی، دکترای ادبیات عرب دانشگاه تهران در فصل نخست به مباحثی همچون ظهور و زیسته خوارج، خوارج پس از امام علی (ع)، خوارج در دوران عمربن عبدالعزیز، نامه‌نگاری عمربن عبدالعزیز با سران خوارج، نگاهی گذرا به فرقه‌های خوارج و تاملاتی در شعر و شورش خوارج و در فصل دوم به بررسی تطبیقی رفتار خوارج کلاسیک و سلفی‌های معاصر، نگاهی گذرا به گروه‌های تکفیری روزگار ما، مقایسه معرفت‌شناختی و شیوه عمل در خوارج و گروه‌های تکفیری و دلایل و چگونگی جذب جوانان به گروه‌های تکفیری – تروریستی می‌پردازد.

در صفحه ۱۱ کتاب در بخش مربوط به «ظهور خوارج» آمده است: «در خصوص عوامل انحراف خوارج باید گفت مهم‌ترین عامل سقوط خوارج، ظاهرگرایی، بی‌بصیرتی و نداشتن درک کافی از شرایط زمانه به شمار می‌رفت؛ آنان با وجودی که زمان بسیاری از شب و روز خود را صرف عبادت ظاهری می‌کردند، افرادی سطحی‌نگر به‌شمار رفته، چنان‌که در جریان حکمیت، فریب دشمن را به راحتی ‌خوردند و نتوانستند ورای آن رخداد را حدس زده و با تحلیلی نادرست، به دام دشمن گرفتار آمدند. به دیگر سخن، با وجودی که خوارج بر مولفه‌هایی همچون پارسایی و جهاد در راه خدا تاکید می‌کردند، در تشخیص راه دچار خطا شده و درگیری با برادران مسلمان و به قتل رساندن آنان را از مصادیق جهاد دانسته و بر طبل تفرقه و نزاع در جهان اسلام می‌کوبیدند.»

همچنین در صفحه ۷۳ درباره ماهیت «داعش» می‌خوانیم: ««الدوله الاسلامیه فی العراق و الشام» موسوم به داعش که در کنار دو مجموعه تروریستی جبهه النصره و احرار الشام از فعال‌ترین گروه‌های مسلح حاضر در سوریه است، نقش برجسته‌ای در رویارویی نظامی با ارتش سوریه برعهده دارد و اقدامات ضد بشری این گروه تروریستی، تداعی‌گر رفتار غیر انسانی خوارج در روزگار گذشته است. داعش به طرز قابل ملاحظه‌ای رشد یافته و تا فوریه سال ۲۰۱۴، ارتباط گسترده‌ای با القاعده داشته است؛ با آغاز کشمکش میان این دو گروه تروریستی بر سر قدرت که حدود هشت ماه به طول انجامید، القاعده ارتباط خود با دولت اسلامی در عراق و شام را قطع نمود. می‌توان گفت داعش گروه افراطی است که از درون بحران سوریه بوجود آمده و تفاوت‌هایی میان این گروه با دیگر گروه‌های تروریستی (بویژه القاعده و طالبان) به چشم می‌خورد. مهم‌ترین تفاوت آن، نوع نگرشی است که میان این گروه‌ها پیرامون اندیشه تکفیر دیده می‌شود.»

نخستین چاپ کتاب «تاملاتی تطبیقی در خوارج کلاسیک و تکفیری‌های معاصر» در ۱۳۶ صفحه با شمارگان یک‌هزار و ۱۰۰ نسخه به بهای ۱۵ هزار تومان از سوی انتشارات شهرآب منتشر شده است.