نفت چقدر در بی‌آبی خوزستان مقصر است؟

به گزارش پایگاه خبری “ججین” به نقل از ایلنا، درباره برخی اظهارات مبنی بر خشک شدن تالاب هورالعظیم به دلیل اجرای پروژه‌های نفتی غرب کارون توسط چینی‌ها اظهار داشت: ابتدا قرار بود پروژه با شرکت اینپکس ژاپن اجرا شود، ما بر اساس EIA درخواست انجام مطالعات زیست محیطی را از این شرکت داشتیم و در پی آن مطالعه بسیار جامع در حدی که سازمان محیط زیست کشور هم این اطلاعات را نداشت، توسط اینپکس انجام شد، مطالعات جامعی که هم پروژه‌ها اجرا و هم آسیبی به تالاب وارد نشود، بر اساس همان EIA یک سند بین نفت و اداره کل محیط زیست خوزستان نیز امضا و مجوز داده شد که مشروط به انجام ۱۷ تعهد شدیم و اگر انجام نمی‌دادیم تحت پیگرد قرار می‌گرفتیم. اما در هر حال با توجه به تحریم، شرکت ژاپنی پروژه را ترک کرد و ما بر اساس چشم‌انداز ۱۴۰۴ و ابلاغیه رهبری مبنی بر اولویت میادین مشترک و مهم‌تر از همه آزادگان، بعنوان یکی از بزرگترین مخازن نفت در خاورمیانه، در دستور کار توسعه قرار گرفت.

وی با بیان اینکه در سال ۱۳۸۹ یک مجوز ۳ ساله از سوی شورای امنیت داده شد که بتوانیم در بخش پایین‌دست تالاب فعالیت کنیم، افزود: فعالیت ما در حوزه میادین غرب کارون در حالی آغاز شد که مخازن ۱ و ۲ تالاب هورالعظیم همواره دارای آب بوده اما مخزن‌های ۳، ۴ و ۵ هیچ‌گاه آبی نداشته‌اند، فعالیت ما هم در این سه مخزن بی‌آب بوده است.

رئیس ایمنی، بهداشت و محیط زیست شرکت متن تصریح کرد: در حال حاضر ۷۵ دریچه در مخزن شماره ۲ وجود دارد که اگر ارتفاع آب به ۴ متر برسد، مازاد آن وارد مخازن ۳، ۴ و ۵ می‌شود. طی سه سالی(۹۳-۹۰)  که ما اجازه فعالیت داشتیم این اختیار به ما داده شد که دریچه‌ها بسته شود تا بتوانیم لوکیشن چاه‌ها را بسازیم و بعد دریچه‌ها باز شود، اما دقیقا در همان سه سال با خشکسالی مواجه شدیم و هیچ آبی در مخازن ۳، ۴ و ۵ موجود نبود. پایان سال ۹۳ مهلت سه ساله ما به پایان رسید و با حضور معاون سازمان محیط زیست کشور دریچه‌ها باز شد هیچ خطری متوجه نفت نشد، ضمن اینکه حتی اگر دریچه‌ها باز بودند آبی وجود نداشت.

وی خاطرنشان کرد: دقیقا در همان سه سالی که ما مجوز فعالیت در پروژه‌ها را داشتیم خوزستان با خشکسالی و ریزگرد مواجه شد و نه تنها ایران، بلکه اردن، سوریه و عراق هم درگیر بود و تمام بادهای شبه جزیره عربستان از ناحیه عراق وارد کشور ما شدو بنابراین اسما گفته شد که ما اقدام به خشک کردن مخازن کردیم اما در واقع آبی موجود نبود.

رضازاده یادآور شد: تالاب واقعا برای خوزستان یک تنفس‌گاه محسوب می‌شود و دمای منطقه را حدود ۴ تا ۶ درجه پایین می‌آورد، ما بر اساس تعهدی که محیط زیست خوزستان داریم، اگر تعرضی به حوزه تالاب داشته باشیم سریعا مورد مواخذه و پیگرد قضایی قرار می‌گیریم. بحث بعدی اینکه نفت هیچ دخل و تصرفی در حوزه آب ندارد، حقابه تالاب ۱۴۷ متر مکعب بر ثانیه است که باید از کرخه رهاسازی شود که متاسفانه در دو سال اخیر با خشکسالی مواجه شدیم و حقابه تالاب و کشاورزان داده نشده است.

وی با بیان اینکه اگر حقابه تالاب پرداخت شود نفت هیچگونه چالشی با تالاب ندارد، گفت: همانگونه که از دریا نفت برداشت می‌کنیم از تالاب هم امکان برداشت داریم و مشکلی از این بابت نیست. هرچند منکر این نیستیم وقتی صنعت به یک اکوسیستم ورود کند، خساراتی به محیط زیست وارد می‌شود، اما ما در ازای این آسیب و ۲۰ درصد فضایی هم که اشغال کردیم، در کانون ریزگردها در اطراف رامشیر، رامهرمز و بستان حدود ۳۸ هزار هکتار فضای سبز ایجاد کردیم.

رئیس ایمنی، بهداشت و محیط زیست شرکت متن درباره اینکه شرکت چینی وعده اجرای پروژه با هزینه کمتر را با خشکاندن تالاب داده است، توضیح داد: قطعا هزینه برداشت نفت در دریا و خشکی متفاوت است اما موضوع این است که مخازن ۳، ۴ و ۵ تالاب قبل از ورود نفت هم آبی نداشته‌اند و همیشه از زهاب نیشکر پر می‌شده‌اند اما امسال سهم آب نیشکر هم قطع شده و بالطبع زهاب وارد مخازن نشده زیرا استراتژی و اولویت با تامین آب شرب است.

وی بیان داشت: سد کرخه ۴ میلیارد متر مکعب ظرفیت دارد که اگر به همین میزان آب داشته باشد حقابه تالاب ارسال می‌شود اما امسال حجم آب سد به ۱.۵ میلیارد متر مکعب رسیده و ناچارا آب باید برای شرب نگهداری شود، بنابراین آب کشاروزی و تالاب قطع می‌شود، ضمن اینکه مدیریت آب با ما نیست که بخواهیم دخل و تصرفی در این قضیه داشته باشیم.

رضازاده خاطرنشان کرد: چه شرکت ایرانی و چه چینی و ژاپنی پروژه را اجرا کنند تغییری در اوضاع تالاب داده نمی‌شود، موضوع این است که حقابه تالاب پرداخت نمی‌شود، چون آبی پشت سد نداریم. علاوه بر آن به خاطر افزایش دمای خوزستان هر ماه حدود ۴۰ سانتی‌متر از ارتفاع آب کم می‌شود.

وی درباره دایک‌بندی نفت و تاثیر آن بر خشک شدن تالاب نیز گفت:  آب از بالادست وارد می‌شود ما در پایین‌دست هور قرار داریم و هیچ دخل و تصرفی در آن نداشته‌ایم، دایک سازه مرزی و امنیتی است، ما فقط جاده‌های دسترسی به چاه‌ها را احداث کردیم که در قبال آن نیز با نظر محیط زیست ۴۰ پل سه دهنه در مخزن شماره ۲ در ازای ۵۰ حلق چاه و ۲۴۴ کالورت در مخازن دیگر برای تبادل جریان آب احداث کردیم.