نباید از تقویت تجهیزات نظامی و نیروهای مسلح غافل شد

به گزارش پایگاه خبری “ججین” به نقل از خبرگزاری مهر، محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان بعد از ظهر امروز در مراسم بزرگداشت مقام استاد در دانشگاه امیرکبیر با بیان اینکه پیش از حضور در این مراسم لازم بود توئیتی در واکنش به یاوه گویی هایی که پیرامون ما می شود داشته باشم، اظهار داشت: ما امروز در شرایطی ویژه در سطح جهان هستیم؛ این شرایط گذار اتفاق جدیدی نیست و از بعد از فروپاشی بلوک شرق جهان با پدیده ای مواجه شد که در گذشته هم با آن مواجه شده بود.

وی گفت: نزدیک به چهل سال یا کمی بیشتر نظمی دو قطبی وجود داشت، خاصیت نظم قابلیت پیش بینی و اندازه گیری است که ببینید حاصل چه رفتاری و چه نتیجه ای است و این نظم بعد از جنگ سرد فروپاشید.

ظریف افزود: برخی تصور کردن خیلی فوری این نظم دو قطبی به تک قطبی تبدیل می شود، جنگ عراق به کویت این مساله را تقویت کرد و همه پشت عراق درآمدند و اینها باعث شد پروژه قرن جدید آمریکایی شکل گرفت.

وزیر امور خارجه تصریح کرد: من معتقدم جنگ سرد بازنده داشت ولی کسی نمی تواند خودش را برنده آن بداند. آمریکایی ها پس از جنگ سرد خیلی هزینه کردند و ترامپ گفته تا کنون ۷ تریلیون دلار فقط در منطقه هزینه کرده اند اما می بینید که نتیجه آنها چه شد.

وی گفت: تفکر آنها این بود که برتری آمریکا در جنگ سرد را در دوران پس از آن حفظ کنند. دوران گذار فعلی کوتاه بود و شکل رقابت ها تغییر کرده است چرا که منابع قدرت تغییر کرده و دیگر مولفه های قدرت را شاخصه های نظامی و تجهیزات نظامی تشکیل نمی دهند.

وزیر امور خارجه گفت: من تعجب می کنم از اینکه وزیر خارجه جوان و ناپخته سعودی می گوید که ما از ایران نمی ترسیم چون که ایران رتبه پنجم قدرت نظامی در کشورهای اسلامی را دارد، این گفته او درست است اما باید دید که چرا او به هر جا که می رود مدام از ایران می گوید و علیه ایران فضاسازی می کند.

امروز قدرت صرفا مولفه نظامی نیست

ظریف تصریح کرد: این میزان از هزینه سعودی ها برای خرید تسلیحات نظامی و ناراحتی آنها نشان از تغییر معادله قدرت در عصر بین الملل امروز است، چرا که دیگر امروز قدرت صرفا مولفه نظامی نیست و قدرت دولت ها بر اساس توان و تجهیزات نظامی آنها محاسبه نمی شود.

وی گفت: امروز مولفه قدرت بر اساس فاکتورهای مختلفی است که برخی از آن به عنوان قدرت نرم یاد می کنند و من معتقدم که این قدرت به عنوان قدرت معنایی به حساب می آید، به طور مثال اصل مشروعیت در دولت ها می تواند برای آنها به عنوان قدرت معنایی به حساب آید که خیلی هم موثر است. هزینه ای که آمریکایی ها در سیاست خارجی خود می کنند یک هزارم آن را هم ما در سیاست خارجی خود نداریم. تمام آنچه که ما به عنوان هزینه در سیاست خارجی خود می توانیم داشته باشیم کمتر از هزار میلیارد تومان است.

تجهیزات نظامی و نیروهای مسلح بسیار مهم هستند و نباید از تقویت آنها غافل شد

وزیر امور خارجه با بیان اینکه سلاح و تجهیزات نظامی و نیروهای مسلح بسیار مهم هستند و نباید از تقویت آنها غافل شد، گفت: مزیت نسبی ما در حوزه قدرت معنایی ما است به این تعبیر که ما به مردم خود وابسته هستیم و قدرت ما درونزا است.

ظریف تصریح کرد: ما به اتکای مردم خود در برابر زورگویان ایستادگی کرده ایم و همین که می توانیم مستقل از قدرت ها در مسائل مختلف تصمیم گیری کنیم این به معنای برخورداری ما از قدرت معنایی است.

وی اظهارداشت: دنیای امروز دنیایی است که نه آمریکایی است و نه غربی و به اعتقاد من ما در دنیای پساغربی زندگی می کنیم؛ یعنی نه دیگر تمام اتفاقات در غرب رخ می دهد و نه دیگر غرب می تواند تمام تصمیم گیری ها را در عرصه بین المللی داشته باشد.

وزیر امور خارجه گفت: یک زمانی روابط بین الملل به معنای روابط میان دولت های غربی تعریف می شد و تاریخ دان ها هم از روابط میان دولت های غربی به عنوان تاریخ دیپلماسی و روابط بین الملل یاد می کردند اما امروز دیگر چنین موضوعی وجود ندارد.

قدرت استفاده از زور و خشونت سازمان یافته از اختیار دولت ها خارج شده است

ظریف افزود: متاسفانه ذهنیت امروز ما هنوز هم این است که تصمیمات همچنان در غرب گرفته می شود و این البته ذهنیت برخی افراد بسیار تند ما هم هست به این نحوه که آنها فکر می کنند آمریکا اراده کند کاری انجام شود حتما خواهد شد و ما نمی توانیم در معادلات جهانی تاثیرگذار باشیم.

وی با اشاره به اینکه برخی معتقدند هنوز کنشگری ها درعرصه بین المللی در غرب اتفاق می افتد، تصریح کرد: ما باید از این مرحله عبور کنیم و همان طور که گفتم ما امروز در شرایط گذار به مرحله نظم نوین جهانی هستیم.

ظریف افزود: اولین کسی که روابط و نظم قبلی عرصه بین المللی را در هم شکست، حضرت امام خمینی (ره) بود که با نوع برخورد خاصی که با آمریکا و شوروی سابق داشتند و آن نامه تاریخ سازی که به گورباچف ارسال کردند نشان دادند که پیش بینی دقیقی از تحولات آینده روابط بین الملل داشتند. امروز دیگر کنشگران عرصه بین المللی بسیار متعدد هستند و نه تنها غربی نیستند، بلکه کنشگران صرفا دولتی هم نیستند. به معنایی امروز همه یک بازیگر و کنشگر به حساب می آیند. به طور مثال در حوزه اطلاع رسانی هر کسی می تواند از گوشه خانه خود جمله ای را، پیامی را به تمام جهان مخابره کند و این موضوعی است که در گذشته یا به سختی امکانپذیر بود و یا اصلا شدنی نبود.

وی گفت: امروز رسانه های معتبر و رسمی مجبور هستند با رسانه های غیررسمی و کوچک رقابت داشته باشند و در جذب مخاطب بیشتر تلاش کنند و این یک تحول بسیار مهمی است که باعث شده دولت ها قسمت عمده ای از وقت خود را روی این مسئله بگذارند.

ظریف افزود: یکی دیگر از ویژگی های عرصه بین الملل در دنیای امروز این است که قدرت استفاده از زور و خشونت سازمان یافته از اختیار دولت ها خارج شده و مصداق عینی آن را می توان در اقدامات داعش و دیگر گروه های تروریستی چند سال اخیر دید.

حزب الله لبنان می تواند به عنوان یک بازیگر امنیت آفرین به حساب آید

وی تصریح کرد: اینها بازیگران امنیتی هستند که در حوزه روابط بین الملل به عنوان کنشگر می توانند معادلات را تغییر دهند به طور مثال حزب الله لبنان می تواند به عنوان یک بازیگر امنیت آفرین به حساب آید و از طرفی اقدامات داعش و گروه های تروریستی هم به عنوان اقداماتی ضد امنیت و ثبات بین المللی به حساب می آید.

وزیر امور خارجه با بیان اینکه شرایط در صحنه بین المللی بسیار سیال شده و همین امر باعث شده است پیش بینی آینده دشوار شود، گفت: کنشگران امروز نیاز به محاسبه گری دارند و هر محاسبه اشتباهی می تواند بازیگران بین المللی را تا مرز نابودی پیش ببرد.

ظریف افزود: اشتباه محاسباتی چه در شکل افراطی آن و چه در شکل تفریط آن می تواند منجر به از بین بردن بازیگران و کنشگران بین المللی شود به طور مثال در دوران جنگ سرد برخی اشتباهات محاسباتی باعث نابودی بازیگران شد و یا در سال های پس از آن صدام هم دچار اشتباهات محاسباتی فراوانی شد که یک نمونه آن جنگ با ایران بود.

وی گفت: صدام انسان محاسبه گری بود اما شاخصه های محاسبه گری او بر اساس قوانین و نظم قدیمی استوار بود که در نهایت منجر به سرنگونی وی شد.

در دوران گذار اتفاقات و تحولات با سرعت بالایی رخ می دهد

وزیر امور خارجه با اشاره به اینکه در دوران گذار اتفاقات و تحولات با سرعت بالایی رخ می دهد و غربی ها دیگر نمی توانند کنترل اتفاقات را در دست داشته باشند، گفت: اشتباه در محاسبه امروزه بسیار خطرناک شده و از طرفی محاسبه صحیح هم می تواند کشوری را فراتر از حد و جایگاه خودش ببرد که مصادیق مختلفی را هم در این مورد می توان نام برد از جمله ترکیه، قطر، ایران و برخی دیگر از بازیگران موثر منطقه ای و بین المللی.

ظریف تصریح کرد: برای آنکه نقش بازیگران منطقه ای بهتر درک شود، می توانم به این نکته اشاره کنم که روزی آقایان لاوروف و کری تصمیم گرفتند جنگ سوریه را خاتمه دهند اما نتوانستند، ولی ترکیه و ایران در کنار روسیه تصمیم گرفتند چنین کاری را انجام دهند و میزان موفقیت آنها هم بیشتر از آمریکا و روسیه بود. آقای بن سلمان ولیعهد جوان سعودی ۲۵۰ میلیون دلار هزینه اطلاع رسانی و اقدامات تبلیغاتی سفر یک هفته ای به آمریکا را داشت اما باید دید تا چه حد موفق شد در حوزه سیاست داخلی و حتی خارجی خود موفق شود.

وزیر امور خارجه گفت: این میزان هزینه که جهت اطلاع رسانی و کارهای رسانه ای می شود، برای ایجاد پیام، تصویرسازی و قالب سازی است که البته تمام اینها نیازها و مولفه های دیگری را هم می طلبد و در کنار هم معنا و مفهومی واحد را شکل می دهد.

آینده جمهوری اسلامی ایران بسیار روشن است

وزیر امور خارجه با بیان اینکه آینده جمهوری اسلامی ایران بسیار روشن است و این در صورتی است که ممکن است فشارهایی هم به ما وارد شود، گفت: نکته اینجاست که ما با دیگران تفاوت داریم و تفاوت ما در اینجا است که پیشرفت و قدرت خود را از اتکا به مردم داریم و لذا قدرت ما درون‌زا است.

ظریف ادامه داد: همین قدرت باعث شده است که امروز آمریکا نمی‌تواند بگوید ما دو هفته دست از حمایت از ایران بکشیم، نظام ایران ساقط می‌شود، چون ما ۴۰ سال است که نه تنها حمایت هیچ قدرتی از جمله آمریکا را نداریم، بلکه آنها هرگونه اقدام و توطئه‌ای را در این ۴۰ سال علیه ما انجام داده‌اند.

وی افزود: این مهم است که ما بتوانیم قدرت معنایی و یا به تعبیری قدرت نرم خودمان را که برگرفته از اتکا به مردم است را حفظ کنیم و به این مردم که ارزش آن را هم دارند، اعتماد به نفس دهیم و هیچ نیازی ندارد که برخی رسانه‌ها هر روز در جهت کم کردن و یا حذف کردن امید و اعتماد از مردم تلاش کنند.

وزیر امور خارجه تصریح کرد: شما ببینید رئیس‌جمهور آمریکا از ۱۶ ماه پیش گفته بود که اولین اقدام وی، خروج از برجام و نابودی این توافق است، اما پس از گذشت دو سال، هنوز نتوانسته چنین کاری کند. در این میان برخی از رسانه‌های ما به جای پرداختن به قدرت و توان دیپلماتیک ما، مدام از تهدیدات و حرف‌های بی‌پایه آنها سخن می‌گویند.

ظریف اظهار داشت: شب گذشته هم شاهد تئاتر مسخره‌ای از آقای نتانیاهو بودیم که اینها همه اقدامات طرف مقابل در مجاب کردن آمریکا نسبت به خروج از برجام است، اما ما و رسانه‌های ما باید از ضعف آنها در برابر قدرت ایستادگی خودمان در مسئله برجام سخن بگوییم که با همه اقدامات مختلفی که تاکنون انجام داده‌اند، نتوانسته‌اند خللی در این توافقنامه ایجاد کنند.

ما باید به توان، قدرت و تأثیرگذاری خودمان باور داشته باشیم

وی گفت: برای من مهم نیست که به چه کسی رأی دهم، آنچه برای من مهم است، این است که خیل عظیمی از مردم کشورمان در انتخابات اخیر علی‌رغم همه تبلیغات منفی راجع به آنها در انتخابات شرکت نکنید و یا فضای بداخلاقی دوران رقابت‌های انتخاباتی، پای صندوق‌های رأی آمدند و فرد مورد نظر خود را برگزیدند.

وزیر امور خارجه تأکید کرد: چرا ما باید در رسانه‌های خود این‌طور مطرح کنیم که کدام دیوانه خارجی برای سرمایه‌گذاری به ایران می‌آید و خودمان زمینه را برای کم کردن احتمال جذب سرمایه‌گذاری خارجی به دست خودمان فراهم کنیم؟ چرا باید اعتماد، امید و عزت را از مردم خود بگیریم؟

ظریف افزود: این دعواهای سیاسی داخلی چه ارزشی دارد، این دعواها چه فایده‌ای جز ضعف اعصاب دارد که برخی حتی حاضرند به خاطر آن، منافع ملی را هم زیر پا بگذارند؟

به گفته وی، چرا ما نباید به دیپلمات‌های خود اعتماد کنیم و مدام در برخی از رسانه‌ها این‌طور مطرح کنیم که دیپلمات‌های ما سرشان کلاه رفته است، این در حالی است که غربی‌ها دولتمردان قبلی و فعلی آمریکا خودشان معترف هستند که در برجام سرشان کلاه گذاشته شده است، اما ما این صحبت آنها را نمی‌شنویم و مدام از ضعف و کاستی‌ها سخن می‌گوییم.

وزیر امور خارجه تصریح کرد: چرا برخی جمله رئیس‌جمهور پیشین آمریکا را مبنی بر اینکه گفته بود «اگر می‌توانستم حتی یک پیچ و مهره هم از صنعت هسته‌ای ایران باقی نمی‌گذاشتم» را بارها مطرح می‌کنند، اما آن قسمت دوم جمله که گفته بود «ولی نمی‌توانم» را نمی‌گویند؟

ظریف ادامه داد: از اینکه یک قسمت کوتاهی از صحبت ۲۰ دقیقه‌ای من در یکی از سخنرانی‌های اخیر در سفر به نیویورک را سه روز تیتر رسانه‌های خود کنند تا وزیر خارجه را بکوبند، چه سود و منفعتی می‌برند و چرا منافع ملی را زیر پا می‌گذارند؟

وی در پایان خاطرنشان کرد: بزرگترین آموزه رهبری انقلاب ما خودباوری است، ما باید به توان، قدرت و تأثیرگذاری خودمان باور داشته باشیم و این را بدانیم که اساتید و دانشجویان آینده‌سازان این کشور هستند.