معرفی کتاب “عشق رمانتیک”

به گزارش پایگاه خبری “ججین“، کتاب «عشق رمانتیک (درک روانشناسی عشق رمانتیک)» نوشته رابرت جانسن به‌تازگی با ترجمه بارانه عمادیان توسط نشر نو منتشر و راهی بازار نشر شده است. نسخه اصلی این کتاب در سال ۱۹۴۵ چاپ شده است.

کتاب پیش رو، تحلیل و تفسیر یونگی اسطوره تریستان و ایزولت است که بر نمادها و نشانه‌های این اسطوره به منزله سرمنشا دریافت روانشناختی تاکید می‌کند. البته هدف نویسنده این نبوده که به مطالعه پژوهشی این اسطوره به‌عنوان یک اثر ادبی بپردازد بنابراین برای حفظ و خدشه‌دار نشدن جریان روایتی و تفسیری، از هر ارجاع پانوشتی و حاشیه‌ایِ ضمن روایت اسطوره خودداری کرده است. بارانه عمادیان مترجم کتاب می‌گوید همواره در طول تاریخ، به اسطوره تریستان و ایزولت توجه چشمگیری شده و همین نکته بیانگر آن است که این داستان چیزی بیش از یک داستان تکراری و بارها از نو و از نو نوشته‌شده عشقی است و به‌گونه‌ای بازتاباننده نیاتی است که در کنه احساسات عشق‌ورزانه انسانی نهفته است.

اسطوره تریستان و ایزولت در برهه‌های مختلف زمانی الهام‌بخش هنرمندان و نویسندگان بوده و چنان‌چه رابرت جانسن نویسنده کتاب پیش رو می‌گوید، مانند پارسیفال یک اسطوره کمابیش مردانه است. چون سرگذشت تریستان در واقع می‌تواند نمادی از مرد امروزی تلقی شود. اما خواندن این اسطوره برای زنان هم به اندازه مردان مفید است. جانسن معتقد است داستان تریستان و ایزولت پژواکی کهن از سرنوشت رمانتیسم در مسیر دنیایی است که روز به روز بیش از پیش در کام ماشینیسم فرو می‌رود و این مقوله‌ای است که مرد و زن نمی‌شناسد و مخاطب واقعی آن انسانیت به معنای جامع و کامل است.

بنابراین رابرت جانسن با بازگویی افسانه تریستان و ایزولت، از آن به‌عنوان مرجعی برای توصیف جوهر و معنای عشق رمانتیک استفاده؛ و با بهره‌برداری از دیدگاه‌های روانشناسی کارل گوستاو یونگ، از بسیاری از عقاید ناخودآگاه مشترک بین زن و مرد درباره عشق پرده‌برداری کرده است. او در کتاب خود نشان داده که چه‌طور این گرایش‌ها به‌طور سمبولیک در افسانه تریستان و ایزولت مطرح شده و دروغ چه‌طور تصورات ما را از افسانه‌های عشقی در هم می‌شکند. او همچنین در این‌کتاب به این مساله پرداخته که عشق چه باید و چه می‌تواند باشد.

کتاب «عشق رمانتیک» ۵ فصل اصلی دارد که فصل‌های اول تا چهار با عدد و فصل پنجم «پیامد» نامگذاری شده است. پیش از فصل یا بخش اول کتاب هم، مطالب «به‌جای مقدمه» از مترجم، «یادداشتی درباره منابع و برگردانِ این اسطوره»، «یادداشتی برای زنان» و «درباره اسطوره‌ها» درج شده‌اند. فصل اول کتاب دربرگیرنده «حکایت: تریستان چگونه زاده شد و شوالیه بزرگی گردید؟» است که ۴ بخش با این عناوین دارد: بلانش فلور، فرزندِ اندوه، جزایر خودآگاهی دریاهای خد، شمشیروچنگ.

بخش‌های ۵ تا ۹ کتاب در فصل دوم «حکایت: چگونه شراب عشق تریستان را از پا درمی‌آورد؟» درج شده‌اند. عناوین این بخش‌ها هم به‌ترتیب عبارت است از: دریافتِ رمزِ شراب، اکسیر گیاهی، ایزولتِ زرین‌موی، اکسیر عشق در تاریخ، زور و نیرنگ. «چگونه تریستان و ایزولت در بوستان افسون‌زده سرگردان شدند؟» هم عنوان حکایت فصل سوم کتاب است که ۳ بخش دارد: ملکه دنیای درون، نیرنگ زیر درخت کاج، چهارمینِ سالِ جنگلِ موروا.

چیستان‌ها و پارادوکس‌ها، ایزولتِ زمینی، رنج و مرگ، ایزولت-مایا: رقصِ وهم هم عناوین بخش‌های مختلف فصل چهارم کتاب «حکایت: چگونه تریستان، ایزولت سپیددست را یافت و عشق و مرگ سرانجام درهم می‌آمیختند؟» هستند.

بخش «پیامد» هم قسمت‌های ۱۷ تا ۱۹ کتاب را با این عناوین در بر می‌گیرد: روح زن بوفالوی سفید، رویای ناقوس باکره مقدس، درباره عشق انسانی.

در قسمتی از این کتاب می‌خوانیم:

اما چه بر سر شاه‌مارک می‌آید؟ چه بر سر زندگانی انسانی و تعهدات تریستان می‌آید؟ پیوند زناشویی ایزولت چه می‌شود؟ و سوگندها و پیمان‌های او؟ اینجا، در زیر این درخت کاج تناور، رفته‌رفته در می‌یابیم که اکسیر عشق هست و نیست دلدادگان را می‌طلبد و خواستار به انقیاد کشیدن و بازستانیدن همه‌چیز است؛ مگر آنکه عزم کنیم آن را به دایره خودآگاهی بکشانیم و از ثباتی نسبی برخوردار سازیم؛ در غیر این صورت اکسیر عشق ما را مسخر خود می‌سازد و از درون بر ما چیره می‌شود. این معجونِ جادویی می‌تواند زندگانی انسانی و پیوندها و عهدهای ما را درهم بکوبد و سرآخر هیچ‌چیز را پابرجا نگذارد. البته، دورنمایی که این اکسیر بر دیدگان ما می‌گشاید، نادر و خیره‌کننده است. این دورنما درواقع قطعه گمشده‌ای در درون ماست که از دیرباز در حسرت مکاشفه آن سوخته‌ایم. اما مانند هر حقیقت تازه و قدرتمند دیگری که به ناگه از ناخودآگاه ما فرومی‌جوشد، اکسیر عشق هم مسیر خود را به‌سمت و سویی می‌کشاند که از آنِ او نیست و هرچه را که مغتنم و گرانمایه است به قربانگاه می‌برد و هرگز سیری نمی‌پذیرد.

هنگامی که اکسیر عشق تریستان و ایزولت را اسیر خود می‌سازد، نه‌تنها آنان را وادار می‌کند به ساحتِ تازه‌ای قدم گذارند، بلکه دریافت آنان از نیک و بد را نیز تماماً می‌زداید و همچنین تمامی ارزش‌ها، علایق، تعهدات و وفای به‌عهدی که ما انسان‌های فانی را در صحنه زندگانی و روابط با دیگر انسان‌ها روی زمینی که بر آن می‌زییم، از تارومار کردن یکدیگر بازمی‌دارد.

ما دیدیم که یک صراحی محتوی اکسیر عشق، دنیای آنان را واژگون ساخت. اینک می‌بینیم که گذشته از اینها این اکسیر ارزش‌های آنان را نیز دگرگون کرد: این اکسیر باورهای ما را در هم می‌ریزد و نیک را به بد و بد را به نیکل مبدل می‌سازد.

این کتاب با ۲۸۴ صفحه، شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۴۰ هزار تومان منتشر شده است.