مسلمانان روهینگیای میانمار کیستند؟

به گزارش پایگاه خبری “ججین”، تقریبا تمام مردم روهینگیا در استان راخین واقع در ساحل غربی میانمار ساکنند. استان راخین یکی از محروم‌ترین استان‌های میانمار است و اغلب مسلمانان روهینگیا در اردوگاه‌ها زندگی می کنند و بدون اجازه دولت مرکزی اجازه خروج از استان راخین و سفر را ندارند.

به باور تاریخ دانان و گروه های فعال روهینگیا، آنان از قرن ۱۲ میلادی در مناطق فعلی اشان در میانمار ساکن شده اند.

اغلب مسلمانان روهینگیا اما حدود یکصد سال پیش بین سالهای ۱۸۲۴ تا ۱۹۴۸ در زمان حاکمیت بریتانیا بر منطقه از هند و بنگلادش به کشوری که اکنون میانمار شناخته می شود برای کار مهاجرت کردند.

در آن زمان میانمار استانی از هندوستانی محسوب می شد که تحت سیطرۀ بریتانیا بود و مهاجرت روهینگیا هم مهاجرتی داخی محسوب می شد.

نگاه دولت و اکثریت بوداییان میانمار به مسلمانان روهینگیا

بوداییان میانمار از همان ابتداء مهاجرت کارگران مسلمان به کشورشان با دیده ای منفی نگریستند، رویکردی که دولت میانمار پس از کسب استقلال از بریتانیا در سال ۱۹۴۸ میلادی آن را حفظ کرد.

مسلمانان روهینگیا جزو ۱۳۵ اقلیت میانمار محسوب نمی شوند. پس از استقلال نیز اکثریت آنان از کسب شهروندی میانمار باز ماندند و دولت مهاجرت آنان از هند و بنگلادش را در زمان سلطه بریتانیا عملی «غیرقانونی» می شناسد. اغلب بوداییان نیز واژه روهینگیا را واژه‌ای ساختگی می خوانند که بدلایل سیاسی ابداع شده است.

هرچند به مسلمانان روهینگیا در ابتدا کارت شناسایی و حتی شهروندی داده شد و برخی نیز به پارلمان راه یافتند اما کودتای ارتش در سال ۱۹۶۲ همه چیز را تغییر داد. در آن زمان همه شهروندان ملزم بودند تا کارت شناسایی ملی داشته باشند. در میان به مردم روهینگیا فقط کارت‌هایی داده شد که آنها را خارجی معرفی می کرد.

در سال ۱۹۸۲ قانون جدید شهروندی در میانمار به تصویب رسید و با این قانون شرایط بر مردم روهینگیا بدتر از پیش شد و آنان عملا مردمانی بی‌کشور و بدون خاک شدند و بعنوان یکی از ۱۳۵ اقلیت این کشور شناخته نشدند.

براساس قانون جدید از جمله شروط برای کسب شهروندی، تسلط به یکی از زبان‌های ملی و ساکن بودن خانواده فرد در میانمار پیش از سال ۱۹۴۸ میلادی بود. بسیاری از مردم روهینگیا یا این شروط را نداشتند یا اگر هم داشتند به رسمیت شناخته نشد.

با تصویب قانون جدید مسلمانان روهینگیا بیش‌تر از پیش از حق تحصیل، کار، سفر، ازدواج، به جای آوردن فرایض دینی، دسترسی به خدمات بهداشتی و نیز وارد شدن به حرفه هایی مثل پزشکی یا وکالت و یا ریاست ادارات محروم یا با محدودیت مواجه شدند.

تازه‌ترین دور درگیری‌ها و خشونت‌ها

موج تازه خشونت‌ها علیه روهینگیا از ۲۵ اوت و بدبنال حمله شبه نظامیان به پاسگاه های پلیس و نظامیان میانماری آغاز شد. دولت میانمار می گوید عاملان حمله گروه موسوم به «ارتش آزادیبخش آراکان روهینگیا» (Arakan Rohingya Salvation Army) هستند.

این گروه که مسئولیت حمله به پاسگاه های پلیس و پایگاه های نظامیان در استان راخین را بر عهده گرفته است می گوید که «تحت قوانین بین الملل دفاع از خود را حق مشروع خود می دانند.»

گروه موسوم به ارتش آزادیبخش آراکان روهینگیا که دولت میانمار آن را گروهی تروریستی می شناسد، متهم است که علاوه بر نظامیان، غیرنظامیان را نیز هدف گرفته است.

از میانمار رانده از بنگلادش مانده

هرچند آمار منتشر شده مربوط به آوارگان مسلمان روهینگیا متفاوت است اما اکثر آمار و گزارش‌های منتشر شده شمار آنان را ده‌ها هزار نفر برآورد می کند. بر اساس همین گزارش‌ها هزاران نفر در استان راخین یا در مرز میانمار و بنگلادش گرسنه و گرفتارند و از نیازهای اولیه همچون دارو و آب آشامیدنی محرومند.

ویویان تن، سخنگوی کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد در منطقه، شمار افرادی را که از آخرین موج خشونت‌ گریخته و وارد بنگلادش شده‌اند ۷۳ هزار نفر ذکر اما خبرگزاری رویترز شمار آوارگان را ۹۰ هزار نفر گزارش می کند.

از دهه ۷۰ میلادی صدها هزار نفر از مسلمانان روهینگیا به بنگلادش، مالزی، تایلند و دیگر کشورهای جنوب شرق آسیا گریخته‌اند. گزارش ها حاکی است که مهاجران روهینگیا از آن زمان تاکنون توسط نیروهای امنیتی میانمار یا مورد آزار و اذیت قرار گرفته یا کشته شده اند.

از دهه ۷۰ میلادی تاکنون بیش از یک میلیون مسلمان روهینگیا مجبور به ترک میانمار شده‌اند.

موضع دولت میانمار و سازمان ملل متحد چست؟

دولت میانمار در برابر ادعای روستاییان مسلمان که گریخته‌اند و می گویند نظامیان و سربازان ارتش خانه‌های آنان را به آتش می کشند و ابایی از کشتن آنان ندارند، شبه نظامیان فعال در استان راخین را متهم می کند.

دولت میانمار شبه نظامیان شورشی را مسبب نارآمی‌ها معرفی آنان را به آتش زدن عمدی خانه‌ها و کشتن بوداییان و هندوها متهم می کند.

سازمان ملل متحد در فوریه سال جاری میلادی اعلام کرد که «بسیار محتمل» است که نظامیان دولتی مرتکب جنایت علیه بشریت شده اند، اتهام و موضعی که دولت میانمار آن را رد می کند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل با ابراز نگرانی از خشونت های جاری میانمار، ضمن انتقاد از عملکرد نیروهای امنیتی این کشور خواستار حفظ آرامش و جلوگیری از شکل گیری «فاجعه انسانی» شد.

همزمان، انتقادها از آنگ سانگ سوچی، برندۀ میانماری جایزه نوبل صلح در بی اعتنایی وی نسبت به کشتار مسلمانان روهینگیا بالا گرفته است.

ملاله یوسف زی، جوانترین برنده جایزه نوبل صلح یکی از منتقدان آنگ سانگ سوچی است که می گوید وی نباید ساکت بنشیند و باید برخورد «شرم آور» با مسلمانان روهینگیا را محکوم کند.

telegram.me/jajinnews