قطعی برق و کولرهای خاموش در اوج گرما؛ مردم خوزستان نگران تابستان هستند

رضا محمدی، مغازه‌دار ۳۸ ساله‌ای در اهواز در خصوص قطعی‌های برق گفت: گرما اینجا با هیچ جای دیگر ایران قابل مقایسه نیست. بدون برق، نه کولر داریم نه آسایش نه کار. اگر اکنون شرایط قطعی برق اینگونه است، تابستان چه شرایطی در انتظار ما قرار دارد؟ ما واقعاً نگرانیم.

خوزستان به دلیل نقش کلیدی‌اش در تولید نفت و گاز ایران از اهمیت اقتصادی بالایی برخوردار است اما سال‌هاست که با چالش‌های تأمین برق پایدار دست‌وپنجه نرم می‌کند. ترکیبی از زیرساخت‌های فرسوده، افزایش تقاضا و کاهش تولید نیروگاه‌های برق‌آبی به دلیل کمبود ذخایر آبی، بار دیگر این استان را در تنگنا قرار داده است. مردم در این خصوص گله مند هستند معتقدند که دولت به نیازهای آن‌ها بی‌توجه بوده است.

آموزش در محاصره گرما و خاموشی

یکی از حوزه‌های به‌شدت آسیب‌دیده، نظام آموزشی است. گرمای شدید کلاس‌های درس را غیرقابل‌تحمل کرده و قطعی برق، استفاده از سیستم‌های سرمایشی را ناممکن ساخته است. معلمان در بسیاری از مدارس مجبور به تعطیلی کلاس‌ها یا کوتاه کردن ساعات درس شده‌اند، درحالی‌که آموزش آنلاین نیز به دلیل قطعی برق و مشکلات اینترنت با اختلال مواجه است.

یک معلم دبیرستان در آبادان، شرایط را «غیرقابل‌تحمل» توصیف کرد: حالا در ماه‌های پایانی سال تحصیلی هستیم، زمانی که برای امتحانات و آمادگی دانش‌آموزان حیاتی است. اما بدون برق، نمی‌توانیم درست درس بدهیم. گرما طاقت‌فرساست و دانش‌آموزان از نظر جسمی و روحی در فشارند.

هاشم خنفری، نماینده شادگان در مجلس با ابراز نگرانی از تبعات آموزشی این وضعیت به خبرنگاران گفت: دانش‌آموزان خوزستان با گرمای شدید و مشکلات آموزشی دست و پنجه نرم می‌کنند. قطعی برق فرصت رقابت عادلانه با هم‌سالانشان در سایر استان‌ها را از آن‌ها می‌گیرد. این نه‌تنها ناعادلانه است، بلکه آینده آن‌ها را به خطر می‌اندازد.

خنفری همچنین به فشار روانی ناشی از گرما و خاموشی‌ها بر معلمان و دانش‌آموزان اشاره کرد و افزود: «بسیاری از مدارس حتی در زمان وصل برق هم تجهیزات سرمایشی کافی ندارند. این وضعیت، آرامش و تمرکز لازم برای یادگیری را از بین برده است.»

درخواست برای راه‌حل

قطعی‌های اخیر واکنش برخی نمایندگان استان را به دنبال داشته است. سیدمحمد مولوی، نماینده آبادان در مجلس با انتقاد از عملکرد دولت به خبرگزاری مهر گفت: برق خوزستان نباید در بهار و تابستان قطع شود. با توجه به اقلیم این منطقه، تأمین برق یک ضرورت حیاتی است.

مولوی خواستار اقدامات بلندمدت به جای راه‌حل‌های موقت شد و پیشنهاداتی مانند توسعه نیروگاه‌های خورشیدی، تسریع در تعمیر نیروگاه‌های موجود، و تشویق مردم به استفاده از پنل‌های خورشیدی را مطرح کرد. او تأکید کرد: زندگی در خوزستان بدون کولر عملاً غیرممکن است. مدیریت منابع برق باید تخصصی‌تر باشد.

در پی افزایش نگرانی‌ها از پیامدهای قطعی مکرر برق، استاندار خوزستان در تماس تلفنی با مدیرعامل توانیر، خواستار اتخاذ تدابیر فوری و مؤثر برای پیشگیری از قطعی برق در خوزستان شد.

سید محمد رضا موالی‌زاده در این تماس با تأکید بر اهمیت پایداری انرژی در تأمین بسترهای آموزشی و سلامت جامعه، عنوان کرد: قطعی برق در ساعات فعالیت مدارس، نه تنها فرآیند آموزشی دانش‌آموزان را مختل می‌کند، بلکه اثرات روانی و اجتماعی نیز به دنبال دارد. از سوی دیگر، استمرار برق در مراکز بهداشتی و درمانی، حیاتی و غیرقابل چشم‌پوشی است.

وی با اشاره به شرایط سخت برخی مناطق محروم بر ضرورت اولویت‌بندی در توزیع برق پایدار برای مراکز حساس تأکید کرد و از توانیر خواست با بازنگری در الگوهای خاموشی، زمینه کاهش نارضایتی عمومی و حفظ عملکرد نهادهای حیاتی را فراهم سازد.

مدیرعامل توانیر نیز ضمن استقبال از این دغدغه‌مندی، قول مساعد داد که تیم‌های فنی شرکت توانیر با بررسی دقیق وضعیت شبکه در مناطق هدف، تمهیدات لازم را برای کاهش و حتی حذف خاموشی‌ها در مراکز آموزشی و درمانی به کار بندند.

این رایزنی‌ها در حالی انجام می‌شود که در هفته‌های اخیر، گزارش‌هایی از اختلال در آموزش آنلاین، مشکلات در آزمون‌های مدارس و ناتوانی برخی مراکز درمانی در ارائه خدمات به دلیل قطعی برق، منتشر شده است.

موالی‌زاده تأکید کرد: انرژی پایدار، زیربنای توسعه پایدار است، و نمی‌توان نسبت به پیامدهای منفی آن در حوزه‌های حساس بی‌تفاوت بود.

توانیر در پاسخ، دلایل خاموشی‌ها را کاهش ذخایر آبی، افت تولید نیروگاه‌های برق‌آبی و تعمیرات اساسی نیروگاه‌های حرارتی عنوان کرد. کامران حدادی، سخنگوی شرکت توزیع نیروی برق خوزستان، ضمن عذرخواهی از مردم، گفت: «ما سختی این شرایط را درک می‌کنیم و تیم‌های فنی ما شبانه‌روز در تلاشند تا شبکه را تثبیت کنند.»

حدادی از مردم خواست در ساعات اوج مصرف (۱۳ تا ۱۷ و ۱۹ تا ۲۳) از وسایل پرمصرف استفاده نکنند، کولرها را روی دمای ۲۴ تا ۲۶ درجه تنظیم کنند و دستگاه‌های غیرضروری را خاموش نگه دارند. او افزود: «همدلی مردم خوزستان سرمایه بزرگی است که می‌تواند ما را از این بحران عبور دهد.»

در روزهای اخیر، کارزاری آنلاین با امضای هزاران نفر از ساکنان خوزستان راه‌اندازی شده که خواستار معافیت این استان از برنامه قطعی برق است. امضاءکنندگان معتقدند که شرایط اقلیمی خوزستان، این منطقه را مستحق توجه ویژه می‌کند.

کارشناسان هشدار می‌دهند که خاموشی‌های کنونی نشانه‌ای از مشکلات عمیق‌تر در تأمین انرژی در استان است. زیرساخت‌های قدیمی و تغییرات اقلیمی که منابع آبی را کاهش داده، همگی دست به دست هم داده‌اند تا شبکه برق استان را تحت فشار قرار دهند. در خوزستان، جایی که دمای تابستان به بیش از ۵۰ درجه می‌رسد، این چالش‌ها چند برابر می‌شوند.