«قدر» فرصتی برای بازگشت به خداست/ نظر دانشمندان درباره شب قدر

صدای بلند «الغوث الغوث» که طی شب‌های گذشته در آسمان ایران و از دل مؤمنین در سراسر جهان بلند شد، در شب بیست و سوم به اوج خود می‌رسد و تا آسمان هفتم خواهد رفت.

زمانی که انسان فردی را دوست داشته باشد، تمام تلاشش این است که با زیباترین اسامی صدایش کند. امکانی که شب‌های بزرگ قدر بیش از گذشته برای بندگان فراموشکار فراهم می‌کنند.

گرچه با وجود اینکه اسامی زیبای خداوند در جای جای قرآن کریم به چشم می‌آیند و برگه‌های دعای عاشقانه جوشن کبیر نیز در طول همه شب‌های سال در کنار ما هستند، اما غفلت همیشگی ما موجب می‌شود تا قدر ندانیم، اما این «قدر» است که بهانه بازگشت ما را فراهم می‌کند.

«قدر» است که موجب می‌شود ما قدر خدایمان را بدانیم. آنجا که صدایش می‌زنیم «ای آمرزنده خطاها، ای برطرف کننده بلاها، ای منتهای امیدها، ای دهنده بزرگ عطاها، ای بخشنده هدیه‌ها، ای روزی ده بنده‌ها، ای برآورنده آرزوها، ای شنونده شکایتها، ای برانگیزنده مردمان، ای رهاننده اسیران».

اگر «قدر» برایمان نبود، کی بود که ما بخواهیم هزاران بار پروردگارمان را به بهترین شکل بخوانیم؟ و چقدر زیبا که این «قدر» زمزمه عاشقانه یک طرفه از بندگان به سمت خالقشان نیست، از آن سو چنین خدایی که در وصفش می‌گوییم «ای که عزت و زیبایی از آن توست، ای که نیرو و کمال از آن توست، ای که پادشاهی و جلال از آن توست، ای که بزرگ و برتر تنها تو هستی، ای پدید آرنده ابرهای سنگین، ای مکافات کننده‌ای حساب کش اعمال ما، ای کیفر دهنده سخت و پاداش دهنده خوب، ای خداوند قلم و اندیشه»، چنین خدایی سفره رحمتش را چنان پرنعمت می‌کند که بندگان ندانند از کدام نعمت بردارند.

خدایی که همه درهایش به روی همه بندگانش باز است، فرقی ندارد زن باشی یا مرد، فرقی ندارد پیر باشی یا جوان، فرقی ندارد خوب باشی یا بد، این مسیر برای دسترسی همگان آزاد است و طرح ویژه‌ای برایش تعریف نمی‌شود.

پس قدر این «قدر» را بدانیم و برای همسایه، خانواده، دوست، آشنا، غریبه و همه و همه در کنار خودمان بهترین‌ها را آرزو کنیم.

شب قدر حقیقی آن شبی است که حضرت ولی عصر (عج) به قدر نائل بیایند

به گزارش پایگاه خبری “ججین”، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و قرآن در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: در خصوص شب‌های قدر می‌توان از یک منظر فلسفی و روایی و کلامی صحبت کرد و تا امروز نیز مطالب خوبی در این خصوص گردآوری شده که جای کار بیشتری نیز دارد.

حجت الاسلام احمدرضا یزدانی مقدم با بیان اینکه نظرات متفاوتی در این زمینه وجود دارد و سؤال مهمی همواره پیش می‌آید که این شب چه شبی است؟ گفت: استاد شهید مرتضی مطهری در این باره می گویند که هرکدام از این شب‌ها می‌تواند شب قدر باشد و شب قدر حقیقی آن شبی است که صاحب این شب‌ها که در زمان حیات ما حضرت ولی عصر(عج) هستند به قدر نائل بیایند.

همانطور که بزرگان تأکید کردند حقیقت شب قدر برای امام زمان(عج) است یا براساس روایتی مختص به حضرت زهرا (س) است

به گفته این استاد حوزه و دانشگاه، جای بحث دارد که امام معصوم چه نقشی دارند که می‌توانند به این مقام نائل بیایند و یا اینکه در این شب‌ها چه اتفاقی در خصوص قضا و قدر الهی رخ می‌دهد و قدر چگونه در ارتباط با قضا قرار می‌گیرد، این‌ها خود موضوعات بسیار خوبی در بررسی‌های فلسفی و عرفان نظری است.

وی با تأکید بر اینکه شیخ اشراق، بوعلی سینا، صدرالمتالهین و دانشمندان دیگر مسلمان در این زمینه‌ها بحث‌هایی دارند و این موضوعات باب‌هایی است که می‌توان از دیدگاه‌های مختلف به آن‌ها پرداخت، افزود: آقا میرزا جواد ملکی که نویسنده کتاب «المراقبات» هستند و ظاهراً علامه طباطبایی، به این نظر قائل بودند که شب قدر یک حقیقتی است که مقدمه‌ای دارد، مقداری از آن در شب ۱۵ شعبان، مقداری از آن در شب ۱۹ رمضان، مقداری در شب ۲۱، مقداری در شب ۲۳ و در آخر نیز مقدار دیگری از آن در شب ۲۷ رمضان جاری می‌شود.

حجت الاسلام یزدانی مقدم با اشاره به اینکه دانشمندانی همچون میرزا جواد آقا ملکی و علامه طباطبایی شب قدر را خلاصه در یک شب نمی‌دانند و برای آن مراتبی قائل هستند، گفت: اما اگر کسی می‌خواهد استفاده بیشتری از شب قدر ببرد باید از شب نیمه شعبان شروع کند. ادعیه و دعاهایی که ما در این شب‌ها می‌خوانیم از این حیث است که به مقداری از این فضیلت نائل بیاییم.

برای ورود به شب قدر خوب است توسل به امام عصر (عج) و حضرت زهرا (س) داشته باشیم

وی تأکید کرد: مردم ما به جهت توفیقاتی که برای عبادت و انجام امور عبادی خاص ذکر شده این مسائل را مورد توجه قرار می‌دهند. همانطور که بزرگان تأکید کردند حقیقت شب قدر برای امام زمان است یا براساس روایتی مختص به حضرت زهرا (س) است.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و قرآن اضافه داشت: لذا برای ورود به این شب‌ها خوب است توسل به امام عصر (عج) و مادربزگوارشان حضرت زهرا(س) داشته باشیم. اگر چه حقیقت شب‌های قدر متعلق به اولیای الهی است اما ما افراد عادی هم می‌توانیم از این شب‌ها بهره مند شویم.

وی با بیان اینکه باید توجه کنیم که این عالَم تنها این روی صحنه‌ای که می‌بینیم نیست و طرف دیگری نیز دارد، ادامه داد: در آیات اول سوره دوم قرآن کریم آمده است که ایمان به غیب یک مرتبه‌ای از تقوا است که موجب می‌شود انسان از هدایت قرآن استفاده کند. همین که ما متوجه شویم این دنیا تنها مسائل ظاهری که می‌بینیم نیست و حقیقتی نیز در پشت خود دارد که از چشم ما پنهان است، این خود نشانه‌ای از تقوا است.