شیعیان سوگوار احیاگر آیین نبی

امام جعفر صادق(ع) ششمین امام شیعیان در ۱۷ ربیع الاول ۸۳ هجری قمری در مدینه دیده به جهان گشود. صابر، طاهر و فاضل از لقب های ایشان و ابوعبدالله کنیه آن بزرگوار به شمار می رود و این امام همام به دلیل راستی و درستکاری لقب صادق را نیز از آن خویش کرد.

ایشان از همان دوره کودکی از سرچشمه دانش پدر بزرگوار خود بهره مند شد و بعدها به نشر معارف اسلامی و آیین پیامبر اکرم(ص) همت گماشت. امام(ع) پس از شهادت پدر والامقامش امام محمدباقر(ع) در ۳۱ سالگی رسالت سنگین امامت را برعهده گرفت و در طول ۳۴ سال دوره امامت خویش حکومت چند تن از خلفای اموی و منصور از خلیفه های عباسی را درک کرد و در این میان کوشید تا با ایجاد یک جنبش فکری و فرهنگی به گسترش حقایق دین مبین سلام بپردازد و اینگونه مکتب بزرگ جعفری را در جهان اسلام بنیان نهاد. ششمین امام شیعیان توانست با پرورش شاگردانی شایسته به هدف های مطلوب خویش در جهت آگاهی جامعه دست یابد که در نهایت این عوامل سبب شد تا منصور دوانیقی خلیفه عباسی حضور این امام همام را برنتابد و در ۲۵ شوال ۱۴۸ هجری قمری در ۶۵ سالگی، ایشان را مسموم کند و به شهادت برساند.

به گزارش پایگاه خبری “ججین”، ایرنا به مناسب سالروز شهادت امام صادق(ع) با حجت الاسلام «سیدرضا اکرمی» مشاور عالی وزیر کشور در امور روحانیت و رییس شورای فرهنگی نهاد ریاست جمهوری به گفت وگو پرداخته است.

حجت الاسلام اکرمی با بیان اینکه ائمه معصوم(ع) فعالیت های خویش را در هر دوره ای به اقتضای زمان و شرایط سیاسی و اجتماعی متفاوت آن مقطع انجام می دادند، گفت: اهل بیت(ع) با هر حاکمی با توجه به آنچه که مصلحت مسلمانان بود؛ برخورد می کردند. در این میان امام باقر(ع) و امام صادق(ع) با پایه گذاری فقه و مکتب جعفری شیوه ای دیگر را برای مبارزه با حاکم وقت برگزیدند. امام ششم(ع) و پدر ایشان با تربیت بیش از چهار هزار شاگرد که هرکدام به نوعی متخصص و استاد در زمینه رجال، فلسفه، مناظره، فقه و تفسیر، اصول و اخلاق و… بودند؛ رسالت خویش را در زمینه گسترس اسلام به خوبی انجام دادند. همچنین شبهات بسیاری در سده نخست هجری در دین اسلام به وجود آمد و هیچ دانشگاه و حوزه ای برای پاسخ دادن به این شبه ها وجود نداشت، بنابراین آن بزرگواران با ایجاد مرکزهای علمی و دینی بزرگ کوشیدند تا به این مسایل پاسخ دهند. در این زمینه باید به احتجاج ها و استدلال های امام باقر(ع)، امام صادق(ع) و هشام بن حکم از یاران ششمین امام شیعیان توجه شود که بیشتر عمر خویش را صرف پاسخ دادن به این موارد کردند.

مشاور عالی وزیر کشور در امور روحانیت با اشاره به اینکه فعالیت های فرهنگی و دینی امام صادق(ع) سبب خشم خلیفه وقت شد، تصریح کرد: حکومت بنی عباس هنگامی که متوجه شد امام ششم(ع) شاگردان بسیاری را گرد خویش جمع و حوزه دانشگاهی و علمی تاسیس کرده است؛ در صدد برآمد تا با ایشان مقابله کند. بدین شکل امام صادق(ع) در شرایط بسیار سختی قرار گرفت؛ حوزه درسی ایشان تعطیل و امام(ع)تبعید شد. به گونه ای که منصور دوانیقی خلیفه عباسی چندین بار درصدد برآمد تا امام صادق(ع) را به شهادت برساند که البته در پایان نیز به این هدف دست یافت. در آن زمان سخت گیری های فراوانی بر شیعیان روا می شد و امام ششم(ع) می کوشید که جلسه های دینی و آموزشی را با کمترین آسیبی برگزار کند.

رییس شورای فرهنگی نهاد ریاست جمهوری با تاکید بر اینکه تبیین مبانی درسی امام صادق(ع) بسیار مهم است؛ بیان داشت: در وصیت نامه امام خمینی(ره) به اهمیت مکتب و فقه جعفری اشاره بسیاری شده است و معمار بزرگ انقلاب در این زمینه فرموده اند: «ما مفتخریم که مذهب ما «جعفری» است که فقه ما که دریای بی‌پایان است، یکی از آثار اوست و ما مفتخریم به همه ائمه معصومان(ع) و متعهد به پیروی آنانیم». در واقع ششمین امام شیعیان ناگفته های سده نخست را بیان کرد و با نیروسازی و کادرسازی موفق شد تا چهار هزار شاگرد تربیت کند که هر کدام از آنها در کوفه، بصره، مکه، مدینه، حجاز و … متمرکز بودند و به یقین از نظر کارشناسی توانستند یک شهر و جامعه را اداره کنند.
وی با بیان اینکه مسوولان می توانند در جامعه کنونی آموزه های این فقه را به مردم منتقل کنند و این فرهنگ سازی را انجام دهند، یادآور شد: اکنون برای ترویج این مکتب باید به سه مطلب کلیدی توجه شود که هر فردی باید این سه مطلب را جزو زیرساخت های زندگی خود بداند. نخست نظام جمهوری اسلامی باید با تمام وجود حفظ شود زیرا امام راحل فرمودند که حفظ نظام از واجبات است. مطلب دوم اینکه باید همگان و به ویژه مسوولان پاسخگوی جدی در شبهاتی که به جمهوری اسلامی، ولایت فقیه و به مذهب رسمی کشور وارد می شود، باشند. جمهوری اسلامی، یک دنیا حرف برای گفتن دارد و از دل اسلام برآمده است. مردم باید در پاسداری از مکتب جعفری نقش داشته باشند و نقش آنها نه تنها به نظام مقبولیت بلکه مشروعیت نیز می بخشد. اکنون جامعه با ۲ مقطع روبرو است. یک مقطع غدیرخم محسوب می شود که حضرت علی(ع) به وسیله رسول خدا(ص) ولایتی را به ایشان اعطا کردند و مردم نیز با امیرالمومنان(ع) بیعت می کنند اما پس از درگذشت رسول اکرم(ص) این امر تحقق نیافت و گروهی به بیعت خویش پایبند نبودند. در خطبه سوم نهج البلاغه در این باره از زبان نخستین امام شیعیان می خوانیم: «دیدم مردم آمدند، اصرار می کنند، نصرت خودشان را عرضه می کنند، قبول کردم. خدای متعال بر عالمان، بر دانایان عالم، تکلیف معین کرده است که بر سیری ظالم و تهیدستی و گرسنگی مظلوم صبر نکنند، تحمل نکنند. اینهاست چیزهایی که امیرالمومنان را به سمت حکومت می کشاند، یا در مقابل افرادی که علیه او بغی می کنند، به مقاومت، به ایستادگی، به حتی جنگ نظامی می کشاند؛ والا حکومت برای امیرالمؤمنان ارزشی ندارد».

ایشان در این خطبه ها در واقع به حضور، نصرت و عهد الهی و اجتماعی اشاره می کند مبنی بر اینکه هرگز نباید نسبت به این عهد بی تفاوت بود. این موارد با یکدیگر از نظر حوزوی، دانشگاهی و اجتماعی متفاوت است. مقطع دیگر می توان به نهضت امام خمینی(ره) اشاره کرد که ایشان در ۱۳۴۲ خورشیدی با محمدرضا پهلوی مبارزه خویش را آغاز کردند و در آن زمان هرگز از رهبری خود و ولایت فقیه سخن نگفتند و در ۱۳۵۷ خورشیدی به صورت رسمی اعلام داشتند که به دلیل اینکه مردم ایشان را به رهبری پذیرفته اند؛ این جایگاه را خواهند پذیرفت. بنابراین مردم باید به حفظ نام بپردازند و پاسخگوی شبهاتی باشند که نسبت به محکمات نظام وارد می شود و همچنین حوزه های علمیه و دانشگاه ها باید به شرایط زمان توجه کنند. اینک هر فردی باید اولویت های موجود را در این زمینه به ویژه حفظ مکتب جعفری با توجه به شرایط زمان در نظر بگیرد.

حجت الاسلام اکرمی با اشاره به اینکه امام صادق(ع) را شیخ الائمه معرفی کردند، گفت: زندگی نامه ششمین امام شیعیان باید به درستی و جامعیت خوانده شود و دیگر آنکه امام(ع) بر آگاهی سازی و افشاگری اهتمام جدی داشت و بنی امیه و بنی عباس را به خوبی به همگان شناساند. به یقین تمامی حکومت های دنیای نوعی شبهه نسبت به حکومت های پیش از خود دارند و باید کوشید تا دوره امام صادق(ع) را به خوبی شناخت. اگر فقه اما جعفرصادق(ع) به درستی بررسی شود می توان در هر مشکلی گره گشایی ایجاد کرد. داستان زندگی ایشان می تواند یک راهبرد و راه حل برای مشکل های یک جامعه باشد. باید به زندگی امام(ع) به درستی اندیشید و زندگی اجتماعی امروز را با هر کدام از خطوط برجسته ای که امام صادق(ع) به آن عمل کرد؛ تطبیق داد.