شکست نخستین گالری مجازی ایران

به گزارش پایگاه خبری “ججین” به نقل از خبرگزاری فارس، در دومین روز از مرداد ۱۳۹۵ نخستین گالری مجازی ایران (www.artirangallery.com) تحت عنوان «گالری ایران هنر؛ نمایشگاه و فروشگاه برخط آثار ارجینال» با حضور علی جنتی وزیر وقت ارشاد افتتاح شد؛ گالری که قرار بود به صورت مجازی آثار هنرهای تجسمی را بفروش برساند.

جنتی در این مراسم افتتاحیه نحسیتن گالری مجازی ایران گفته بود: «امروز که دنیا به سمت تجارت الکترونیک پیش می‌رود، هنر تجسمی ایران هم باید در این عرصه وارد می‌شد. امیدوارم با حمایت همه بخش‌ها به ویژه مجموعه‌داران این حرکت نوپا  قدرت بگیرد و در سال آینده شاهد برگزاری اولین سالگرد این مجموعه باشیم.»

اما نه تنها جشن سالگرد این گالری مجازی برپا نشد، بلکه در فروش هم موفقیتی کسب نکرد و تمام گردش مالی آن به همان ۲ اثری خلاصه شد که در افتتاحیه توسط وزیر ارشاد (به قیمت ۷۰ میلیون ریال) و انتشارات فرهنگ معاصر (به قیمت ۱۵ میلیون ریال) خریداری شد. در واقع این گالری مجازی هرگز نتوانست اثری را به صورت آنلاین بفروشد؛ آثاری که از ۳۰۰ هزار تومان تا ۱۸۰ میلیون تومان قیمتگذاری شده‌ بودند.

هم اکنون گالری ایران هنر که به صورت مجازی اداره می‌شود حنی نماد اعتماد الکتریک را که لازمه انجام مبادلات مالی در فضای مجازی است ندارد و به صورت نیمه نعطیل اداره می‌شود. این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که این سایت امکان‌هایی مانند رؤیت حضوری اثر راد داشت که خریدار در صورت تمایل می‌توانست تقاضای خود را مطرح کند و برای اطمینان اثر را پیش خرید از نزدیک ببینید!

اما دلیل شکست این پروژه چیست؟

سیدجمال هادیان طبائی زواره، رییس شورای سیاست‌گذاری گالری ایران هنر در پاسخ به این پرسش به خبرنگار فارس معتقد است: دلیل نخست این است که آثار هنری جزء ضروریات زندگی مردم نیستند. در ثانی، افزایش جعل آثار هنری و محدود بودن متخصصین تشخیص و قیمت‌گذاری،‌ اعتماد به سایت‌های هنری را کاهش داده است.

در حالی که گالری ایران هنر علاوه بر بهره‌مندی از کارشناسان خبره، از آزمون کربن ۱۴ نیز برای تأیید اصالت آثار استفاده می‌کرد. هادیان درباره جزیئات این آزمون می‌گوید: روش سالیابی با استفاده از نیمه عمر کربن ۱۴ تنها روشی است که با آن می‌توان سن نمونه‌های کربن‌دار را تخمین زد و این روش از چهل سال پیش رایج شده است.

هادیان یکی از دیگر از عوامل شکست پروژه فروش آثار هنری از طریق فضای مجازی را انحصار هنرهای تجسمی در حلقه برخی دلال‌ها و مجموعه‌داران می‌داند و می‌گوید: نمی‌دانم چرا بلور ظریف فرهنگ و هنری به دست کسانی می‌افتد که پارکینسون دارند!

اکنون چند هفته‌ای است که ماجرای ۵۰۰ تابلوی هنری گالری صبا خبرساز شده، و رئیس فرهنگستان هنر معتقد است برخی از این آثار شناسنامه ندارند و جعلی هستند.

هادیان بدون اشاره به این موضوع، وجود آثار جعلی در فضای هنری کشور را رد نکرده و اضافه می‌کند: برخی افراد متمول برای تزئین خانه خود، کپی کارهای هنرمندان مشهور را سفارش می‌دهند و با قیمت بالایی، آن کپی شبیه به اصل را خریداری می‌کنند. بعد از چند سال ممکن است به هر دلیلی آن تابلو از خانه خارج شود و از حراج‌ها سر درآورد و به عنوان کار ارجینال به فروش برسد!

تبادل مجموعه‌دارها با یکدیگر، یکی دیگر از مواردی است که رییس شورای سیاست‌گذاری گالری ایران هنر به آن اشاره می‌کند: بازار اقتصاد هنر کشورمان غنی نیست، به همین دلیل گاهی اوقات مجموعه‌دارها تابلوها و آثار هنری را بدون اینکه پولی رد و بدل شود ـ و صرفاً برای بازارگرمی ـ با یکدیگر تبادل می‌کنند.

هادیان در پایان خاطرنشان می‌کند: «گالری ایران هنر» برای رقابت با گالری‌ها و نگارخانه‌های حقیقی پا به عرصه نگذاشت، بلکه می‌خواست فضایی را پدید آورد تا امکان ارائه آثار هنری از هنرمندان جوان وشهرستانی میسر شود و فرآیند فروش را ساده‌تر کند. هر چند در امر فروش موفق نبودیم، اما خوشحالیم که فضایی فراهم آمده که هنرمندان می‌توانند آثار خود را در آن ارائه دهند و با ثبت‌نام در این سایت، به مرور یک بانک اطلاعاتی مناسبت از هنرمندان پدید می‌آید.

شکست پروژه خرید آثار هنرهای تجسمی به صورت مجازی نشان می‌دهد که به هر دلیل مخاطب ایرانی هنوز آماده پرداخت قیمت‌های سنگین نیست یا حداقل هنوز اعتماد لازم را برای انجام خرید اثر هنری به صورت مجازی ندارد. ضمن این که خرید فروش آثار هنری به صورت کلی در ایران تابع ضوابط و البته روابط خاص و پیچیده‌ای است که مخاطب عام از چند و چون آن اطلاع چندانی ندارد.

telegram.me/jajinnews