دیابت؛ مزه تلخ یک بیماری شیرین/۵ درصد همدانی‌ها گرفتار شده‌اند

به گزارش پایگاه خبری “ججین”  به نقل از خبرگزاری مهر،بیماری دیابت که از آن به‌عنوان بزرگ‌ترین اپیدمی قرن یاد می‌کنند سریع‌ترین میزان رشد را در کل جهان دارد و ایران نیز از این امر مستثنا نیست به‌طوری‌که حدود ۵ میلیون نفر در کشورمان مبتلابه دیابت‌اند و تقریباً نیمی از آن‌ها هم از بیماری خود خبر ندارند.

دیابت که به شدت هزینه‌بر است و عوارض ناتوان‌کننده بسیاری دارد و مجموعه‌ای از اختلالات را در برمی‌گیرد که باعث می‌شود سلول‌های بدن نتوانند به نحو مناسب از کربوهیدرات‌ها به‌عنوان ماده غذایی اساسی استفاده کنند و درنتیجه میزان قند خون در بدن افزایش خواهد یافت و مبتلایان را گرفتار مشکلات بسیار خواهد کرد.

شیوع این بیماری در استان همدان نیز قد علم کرده تا جایی که بررسی‌ها نشان می‌دهد آمار مبتلایان دیابت در اکثر مناطق شهری این استان عمدتاً به علت بی‌تحرکی توأم با مصرف زیاد مواد انرژی‌زا منجر به چاقی مفرط شده و درصد ابتلا به این بیماری را نسبت به مناطق روستایی آن افزایش داده است.

بیش از نیمی از مبتلایان به دیابت استان همدان به علت نداشتن آگاهی و آرام و خزنده بودن دیابت از بیماری خود خبر ندارند کارشناسان بهداشتی استان معتقدند بیش از نیمی از مبتلایان به دیابت استان همدان به علت نداشتن آگاهی و آرام و خزنده بودن دیابت از بیماری خود خبر ندارند و زمانی به پزشک مراجعه می‌کنند که به عوارض بیماری دچار شده‌اند.

یک فوق تخصص غدد در گفتگو با مهر به تاریخچه کشف بیماری و علائم بیماری و انواع دیابت اشاره کرد و گفت: ۹۰ تا ۹۵ درصد افراد جامعه به دیابت نوع دو مبتلا هستند و چاقی و انباشته شدن سلول‌های چربی عامل اصلی ابتلا به دیابت است.

دکتر شیوا برزویی اضافه کرد: مجموعه‌ای از عوامل ژنتیک و عوامل محیطی ازجمله اضافه‌وزن و رفتارهای تغذیه‌ای نادرست در بروز تعداد موارد و افزایش شیوع دیابت نقش مهمی دارند و با تغییر سبک زندگی می‌توان از این بیماری جلوگیری کرد.

وی افزود: دیابت نوع ۲ در بسیاری از موارد بی علامت است و به خیلی از ارگان‌های بدن آسیب می‌زند که در بسیاری موارد درمان‌ناپذیر است.

کاهش وزن پاسخ به درمان را بهبود می‌بخشد

وی بابیان اینکه بهبود سبک زندگی شامل تغذیه و فعالیت فیزیکی است، اظهار داشت: کاهش وزن پاسخ به درمان را بهبود می‌بخشد و نباید از یاد برد که رکن اول درمان تغییر شیوه زندگی است.

وی با اشاره به اینکه دیابت بیماری جهانی است که رو به افزایش است، گفت: هم‌اکنون طبق آخرین آمار تعداد ۵ میلیون دیابتی در کل کشور وجود دارد که درصد کمی از آنان از بیماری خود اطلاع دارند.

دکتر برزویی با تأکید بر اینکه هیچ‌گاه نباید از ابتلا به دیابت بترسیم، گفت: با درمان صحیح از عوارض طولانی‌مدت دیابت می‌توان جلوگیری کرد.

وی بر اهمیت مصرف به‌موقع دارو، کنترل فشارخون و چربی خون، ورزش منظم، رژیم غذایی مناسب تأکید کرد و با اشاره به اینکه قند، فشارخون و چربی بیماری‌های همراه یکدیگر هستند، گفت: برای کنترل قند خون باید فشار و چربی کنترل شود.

۵ درصد جمعیت شهری استان و  ۳.۲  جمعیت روستایی دچار بیماری دیابت هستند

مسئول مرکز دیابت همدان نیز در گفتگو با مهر بابیان اینکه ۵ درصد جمعیت شهری استان و  ۳.۲  جمعیت روستایی دچار بیماری دیابت هستند، عنوان کرد: به‌طور میانگین ۹.۲ درصد جمعیت کشور به بیماری دیابت مبتلا هستند که ۱۱ درصد بودجه کشور صرف بیماران دیابتی می‌شود.

ناهید کوثری به مشکلات بیمه این بیماران اشاره کرد و افزود:‌ در حال حاضر یک‌هزار نفر از بیماران دیابتی استان همدان عضو انجمن دیابت هستند که این تعداد در حال افزایش است و به دنبال شناسایی بیماران دیابتی هستیم.

وی با اشاره به اینکه در بین بیماران دیابتی ۹۰ درصد جزو تیپ ۲ بیماری دیابت و ۱۰ درصد تیپ یک این بیماری هستند، گفت: تیپ یک دیابت کودکان و نوجوانان است که به علت‌های مختلف پانکراس آن‌ها ازکارافتاده است.

وی بابیان اینکه‌ پیشگیری بسیار حائز اهمیت است و اگر این اقدام به‌موقع صورت گیرد بیماران دچار عوارض نخواهند شد تا مشکلات بعدی ایجاد شود، افزود: پیشگیری اولیه آن است که در جامعه اقداماتی صورت گیرد تا افراد دچار بیماری دیابت نشود اما پیشگیری دیگر زمانی است که افراد بیمار هستند و با اقداماتی نگذاریم دچار عوارض بیماری شوند.

وی بابیان اینکه به هنگام ناتوانی برخی از بیماران دیابتی مراقبت از آن‌ها را باید موردتوجه قرارداد و این نیز یک نوع پیشگیری است، گفت: امکان انجام تحقیقات مختلف از سوی دانشجویان در انجمن دیابت استان وجود دارد چراکه همه بیماران در این انجمن گرد هم آمده‌اند.

در همین خصوص مدیر نظارت بر مواد غذایی دانشگاه علوم پزشکی همدان در گفتگو با مهر بابیان اینکه بر اساس گزارش وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، ۳۵ درصد قطع عضوهایی که غیر از حوادث در کشور به وقوع می‌پیوندد مربوط به دیابت است، گفت: ۸۰ درصد مرگ‌های ناشی از دیابت مربوط به کشورهای جهان سوم بوده و استان‌های یزد و بوشهر دارای بیشترین شیوع بیماری دیابت در کشور هستند.

محمدکاظم زاده به‌ضرورت آموزش به‌منظور پیشگیری از این بیماری اشاره کرد و افزود: آمار بیماران مبتلابه دیابت در کشور و وجود ۵۰۰ هزار ایرانی مبتلابه دیابت نوع یک لزوم آموزش هرچه بیشتر مردم در مورد پیشگیری از دیابت را نشان می‌دهد.

مدیر نظارت بر مواد غذایی دانشگاه علوم پزشکی همدان بابیان اینکه، هم‌اکنون در جهان حدود ۴۰۰ میلیون نفر به دیابت مبتلا هستند که پیش‌بینی می‌شود این رقم در سال ۲۰۳۵ به بیش از ۶۰۰ میلیون نفر برسد، گفت: در ایران نیز بیش از ۱۰ درصد جمعیت بالغ را دیابتی‌ها تشکیل می‌دهند که نیمی از آن‌ها از دیابت خود هنوز بی‌اطلاع‌اند.

دور از انتظار نیست که آمار بیماران دیابتی در ایران روزبه‌روز افزایش پیدا کند

وی بابیان اینکه در صورت ارائه ندادن آموزش‌های مستمر، دور از انتظار نیست که آمار بیماران دیابتی در ایران روزبه‌روز افزایش پیدا کند، گفت: دیابت نوع یک در سنین مدرسه آغاز می‌شود.

کاظم‌زاده بابیان اینکه در صورت ابتلای دانش‌آموزی به دیابت نوع یک والدین باید موضوع را به مدیر و مسئولان مدرسه یا دبیرستان اطلاع دهند تا اقدامات لازم درباره مراقبت از دانش‌آموزان بیمار انجام شود، افزود: این هشدارها را باید کنار هشدار درباره نوع خوراکی‌های ارائه‌شده در مدارس و چاق شدن دانش‌آموزان گذاشت تا متوجه شد خطر دیابت تا چه اندازه نزدیک است.

کاظم‌زاده عنوان کرد: به استناد برآوردهای فدراسیون بین‌المللی دیابت، ۴۸ درصد افراد منطقه خاورمیانه ازجمله ایران دیابت بدون تشخیص دارند و این یعنی از هر ۲ نفر مبتلابه دیابت یک نفر از بیماری خود بی‌خبر است.

چاقی از عوامل مهم ابتلا به دیابت

مدیر نظارت بر مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان چاقی را یکی از عوامل مهم ابتلا به دیابت برشمرد و افزود: این در حالی است که نه‌تنها در شهرها بلکه در روستاها نیز آمار افراد چاق روزبه‌روز در حال گسترش است.

کاظم‌زاده بابیان اینکه دیابت هرسال سبب مرگ بیش از ۵ میلیون نفر می‌شود و هزینه درمان دیابت و عوارض آن بسیار بالاست اظهار داشت: هزینه‌های دیابت بیشتر شامل درمان عوارض و مشکلات قلبی- عروقی، چشم، کلیه و پا است.

 وی افزود: این عوارض با تشخیص به‌موقع و درمان مناسب دیابت قابل‌پیشگیری است به‌طوری‌که در تحقیقات جدید بروز نابینایی ناشی از عوارض دیابت، کمتر از یک درصد است.

کاظم‌زاده با تأکید بیشتر بر آموزش‌های عمومی و فرهنگ‌سازی مؤثر گفت: با ترویج شیوه زندگی سالم می‌توان بیش از ۷۰ درصد موارد ابتلا به دیابت را پیشگیری کرد.

وی انواع شکلات‌ها و نوشابه‌های رژیمی را مضر برای بیماران دیابتی بیان کرد و گفت: متأسفانه به دلیل سبک زندگی ناسالم ازجمله افزایش وزن ناشی از کم‌تحرکی و تغذیه ناسالم، استفاده از غذای فوری و همچنین مصرف بالای قند و شکر در انواع غذاهای مصرفی، آمار ابتلا به این بیماری روزبه‌روز در حال گسترش است.

وی افزود: برخی بر این باورند که مصرف انواع شکلات‌ها و نوشابه‌های رژیمی به علت میزان کم قند در این مواد غذایی مشکلی برای بیماران دیابتی ندارد که این باور کاملاً اشتباه است و باوجود کم بودن میزان قند، این مواد غذایی رژیمی همچنان مضر برای بیماران هستند.

وی تأکید کرد: مردم می‌توانند با استفاده از نشانگرهای رنگی تغذیه‌ای در سه رنگ قرمز به معنی خطر، زرد به معنی احتیاط  و سبز به معنی مناسب مندرج بر روی محصولات غذایی، انتخاب آگاهانه‌ای به‌منظور حفظ سلامت خود، خانواده و جامعه داشته باشند.

دیابت چهارمین علت مرگ‌ومیر در جهان است

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان نیز در این خصوص بابیان اینکه دیابت چهارمین علت مرگ‌ومیر در جهان است، گفت: طبق بررسی‌های انجام‌شده در سال ۹۰ تعداد ۵۰ درصد از افراد دیابتی از بیماری خود خبر نداشتند.

جلال‌الدین امیری بابیان اینکه طبق بررسی‌های انجام‌شده در سال ۲۰۴۰ از هر ۱۰ نفر یک نفر به بیماری دیابت مبتلا خواهد بود، گفت: البته با رعایت اصول خود مراقبتی و ترک عادات غلط ۷۰ درصد موارد دیابت قابل‌پیشگیری است.

هر شخص برای حفظ سلامت خود باید هر هفته ۱۵۰ دقیقه تحرک فیزیکی داشته باشد وی با تأکید بر اینکه هر شخص برای حفظ سلامت خود باید هر هفته ۱۵۰ دقیقه تحرک فیزیکی داشته باشد گفت: مصرف قند در کشور ما از متوسط جهانی بالاتر است و مصرف غذاهای چرب نیز چاقی را موجب می‌شود.

امیری با اشاره به اینکه همدان در مصرف سیگار و قلیان و دخانیات وضع خوبی ندارد، نقش زنان را در افزایش اطلاعات حوزه سلامت و فرهنگ‌سازی در مورد شیوه‌های زندگی سالم پررنگ دانست و افزود: هزینه‌های بهداشتی مراقبت از دیابت عدد بسیار بزرگی است به‌طوری‌که ۱۲  درصد کل بودجه هزینه شده در حوزه سلامت در بخش درمان دیابت هزینه می‌شود و اغلب این هزینه در افراد مسن صرف می‌شود.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان گفت: طبق بررسی سال ۹۰ مشخص شد در استان همدان رشد بسیاری در مورد بیماری دیابت داشتیم که اگر با این سرعت ادامه یابد تعداد زیادی از افراد جامعه به بیماری مبتلا می‌شوند.

راه‌اندازی مراکز دیابت در شهرستان‌های استان همدان

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی همدان نیز از راه‌اندازی مراکز دیابت در شهرستان‌های استان همدان خبر داد و گفت: دیابت در حوزه درمان و پیشگیری از دغدغه‌های مهم است و کارهای بسیاری در این حوزه وجود دارد که باید انجام شود.

محمدرضا عبادیان بابیان اینکه امروزه در حوزه درمان نیز برای پیشگیری از دیابت تلاش می‌شود و بخش درمان به کمک حوزه بهداشت و آموزش آمده و آموزش همگانی در حوزه‌های مختلف آغازشده است، اظهار داشت: کارشناس آموزش به بیمار در تمام بیمارستان‌ها مستقر است.

عبادیان عنوان کرد: مراکز دیابت در تمام شهرستان‌های استان همدان راه‌اندازی شده و با حضور متخصص داخلی و متخصص تغذیه به بیماران خدمات ارائه می‌دهند.

وی اتصال به نیروی عظیم مردم و کمک گرفتن از ظرفیت سازمان‌های مردم‌نهاد را برای رفع بسیاری از مشکلات راهگشا دانست و منسجم کردن مراکز دیابت شهرستان‌ها را بسیار مهم خواند.

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی همدان گفت: بسیاری از افراد دیابتی از بیماری خود مطلع نیستند و به این منظور پیدا کردن بیماران دیابتی و ارائه آموزش‌های لازم در دستور کار قرار دارد.

لزوم نهادینه کردن ورزش در جامعه

قائم‌مقام رئیس دانشگاه علوم پزشکی همدان نیز با تأکید بر لزوم نهادینه کردن ورزش در جامعه اظهار داشت: ورزش نیاز فیزیولوژیک است و طبق تحقیقات جدید فعالیت فیزیکی سه تا ۱۰ دقیقه متناوب اثر تجمعی بر سلامت افراد دارد.

رشید حیدری بابیان اینکه ارتقای زیرساخت‌های سلامت و ورزش در دنیا موردتوجه است، گفت: متأسفانه نگاه افراد به مسائل مراقبتی توسعه‌یافته نیست که همه باید تلاش کنیم تا با فرهنگ‌سازی مناسب نگاه به این موضوع بهبود یابد.

وی با تأکید بر اهمیت برقراری ارتباط عاطفی خوب بین افراد مختلف جامعه گفت: اعضای خانواده و مردم جامعه باید در دردهای هم شریک شوند زیرا با این روند غیر دیابتی‌ها هم به بیماری مبتلا می‌شوند.

وی با اشاره به اینکه طبق تحقیقات انجام‌شده افراد بالای ۵۰ سال جامعه به بیماری دیابت مبتلا می‌شوند، گفت: ۹۷ درصد جامعه ایران نسبت به ۱۰ سال گذشته خود بهبود وضعیت داشته است.

حیدری با تأکید بر اینکه باید با تغییر ذهن به بلوغ رسید، عنوان کرد: ورزش بخش عمده‌ای از عوارض دیابت تیپ یک و ۲ را کاهش می‌دهد.

وی گفت: جایگزینی ورزش علمی و دانشگاهی بخش عمده‌ای از هزینه‌های درمان و عوارض دیابت را کاهش می‌دهد

آنچه مسلم است اینکه با کنترل شاخص‌های درمان دیابت می‌توان غول دیابت را شکست داد و یا اگر در معرض ابتلا هستیم با پیشگیری از چنگال دیابت در امان ماند چراکه بیماری هرچه باشد برهمه ابعاد زندگی تأثیرگذار خواهد بود پس برای اینکه هزینه‌های سنگین این بیماری را نپردازیم باید پیشگیری از آن را جدی بگیریم.