جبرائیلی در پاسخ به محسن هاشمی: سکوت خبرگان دلیل علمی بر صحت خاطرات هاشمی نیست

به گزارش پایگاه خبری “ججین” به نقل از خبرگزاری تسنیم، متن کامل نامه «یاسر جبرائیلی» در پاسخ به نامه «محسن هاشمی» به شرح زیر است:

جناب آقای محسن هاشمی رفسنجانی

سلام علیکم

پاسخ جنابعالی به درخواست اینجانب برای تصحیح خاطرات مرحوم هاشمی پیرامون اجلاسیه ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ خبرگان رهبری واصل شد.

اولا؛ بسیار خرسند شدم از اینکه شخصی در خانواده مرحوم هاشمی مخاطب من بوده که در قرائتش از پدر، اصرار بر عقلانیت دارد. این قرائت مطلوب، برخلاف قرائت شایع از مرحوم هاشمی است که برخی حامیان، اطرافیان و منسوبان – چه در دوره حیات ایشان و چه در دوره پس از رحلتشان- سعی کرده‌اند از ایشان ارائه کنند. لذا استقبال شما از «نقادی و استدلال» و آمادگی برای «اصلاح و بهبود» قابل تحسین است. نقد شما وارد است که بهتر بود درخواست تصحیح خاطرات، از طریق نامه «سرگشاده» ارائه نشده و مسئله در جلسات علمی و بدور از فضای سیاسی بررسی می‌شد. فضایی که شما در این نامه ترسیم کرده‌اید، همین را ایجاب می‌کند. البته چنانکه عرض شد، رویکرد شما متفاوت با قرائت شایعی از مرحوم هاشمی است که در ذهن من نیز وجود داشته است. با این همه، چنانکه صدرالمتالهین به زیبایی بیان فرموده، عقلانیت که بنیادی‌ترین ویژگی انسان است، اساسی‌ترین معیار کرامت اوست و تجلی عقلانیت را باید در کرامت جست. شاید جای این گله باشد که وقتی نویسنده و پژوهشگری شما را با احترام خطاب قرار می‌دهد، زیبنده نیست با نامه‌ای بدون سلام و والسلام، و حتی بدون مخاطب قرار دادن منتقد، پاسخش را بدهید. علی ای حال، حتما از جلسات علمی پیرامون موضوع مطروحه، استقبال می‌کنم.

ثانیا؛ چنانکه در نامه نخست عرض شد، خاطرات روز ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ مرحوم هاشمی -که شما نیز در نامه خود عینا نقل کرده‌اید- متاسفانه به هر دلیلی که از جمله ممکن است ناشی از خستگی، فاصله گرفتن با رویداد، تاثر و اندوه شدید ناشی از ارتحال حضرت امام(ره) و… باشد، با واقعیت قطعی و ثبت شده همخوانی ندارد و بلکه متضاد است. نه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در آن جلسه در مخالفت با رهبری فردی سخن گفته‌اند، نه اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم حضرت آیت‌الله گلپایگانی را مطرح کرده‌اند(آقای آذری قمی ایشان را مطرح می‌کنند)، نه درباره آیت‌الله گلپایگانی رای گیری می‌شود که ۱۴ رای هم آورده باشند، و نه حضرت آیت الله خامنه‌ای چنین جمله‌ای به زبان آورده‌اند که «من با رهبری شورایی مطابق قانون اساسی موافقم و با رهبری فردی مخالفم. پس چگونه نامزد بشوم؟». حتما این استدلال را می‌پذیرید که از بیان نشدن ملاحظه‌ای از سوی رهبر انقلاب درباره خاطرات آقای هاشمی نمی‌توان تایید ایشان بر این خاطرات را استنتاج کرد. متولی حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، موسسه انقلاب اسلامی است که من دیدم در موردی، طی نامه‌ای(به تاریخ ۱۸/۲/۱۳۹۳) خطاب به متولی نشر خاطرات آقای هاشمی(نشر معارف)، خاطرات سال ۱۳۷۰ ایشان را در فرازهای مرتبط با رهبر انقلاب، دارای اشکالات و اشتباهات تحلیلی و تاریخی دانسته و تصریح کرده است که اگر موسسه اظهار نظر رسمی نمی‌کند، به منزله تائید محتوای خاطرات آقای هاشمی نیست. با این حال، جنابعالی اگر سندی مبنی بر تائید خاطرات سال ۶۸ مرحوم هاشمی توسط موسسه یا شخص رهبر انقلاب دارید، انتشار آن موجب امتنان است.

همچنین سکوت اعضای خبرگان در قبال روایت مرحوم هاشمی از جلسه در سالیان گذشته نیز نمی‌تواند دلیلی علمی بر صحت خاطرات ایشان باشد. هم فیلم و هم متن مشروح مذاکرات اجلاسیه ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ موجود است و جایی که اسناد قطعی و غیرقابل تشکیک وجود دارد، استدلال‌های دیگر خارج از بحث است. حتما قبول دارید که توصیف و تحلیل افراد از رویدادها، زمانی قابل اعتناست که با متن اصلی واقعه مغایرتی نداشته باشد.

ثالثا؛ فرموده‌اید بخشی از مطالبی که اینجانب در کتاب روایت رهبری استفاده کرده‌ام، نظیر همین بخش مورد مناقشه شما، فاقد منابع قابل رجوع برای سایر پژوهشگران است و تاکنون جنبه محرمانه داشته است. سپس اضافه فرموده‌اید که آنچه تاکنون از اجلاسیه ۱۴ خرداد ۶۸ از صدا و سیما منتشر شده، «موید خاطرات آیت الله هاشمی رفسنجانی است». نهایتا خواسته‌اید که این حقیر یا انتشارات انقلاب اسلامی، نسخه کامل اجلاسیه را در اختیار دفتر نشر معارف انقلاب که متولی تدوین و نشر آثار مرحوم هاشمی است، قرار دهد. این فرمایش و درخواست شما جسارتا به چند دلیل متقن، معتبر نیست. نخست اینکه ماه‌ها پیش از انتشار کتاب «روایت رهبری»، مستندی با همین عنوان از صدا و سیما پخش شد که تقریبا کل مذاکرات و تحقیقا بخش مربوط به موضوع بحث ما را پوشش داد. لذا لااقل آنچه مورد بحث است، برای همه پژوهشگران در دسترس بوده و هست. دوم اینکه آنچه از صدا و سیما پخش شده، به هیچ رو موید خاطرات مرحوم هاشمی نیست و از قضا پس از پخش مستند روایت رهبری، برخی پژوهشگران با استناد به فیلم پخش شده، به تناقض روایت مرحوم هاشمی با فیلم اجلاسیه پرداخته و مطالبی منتشر کردند که با یک جستجوی ساده در فضای وب، قابل دسترسی است. سوم اینکه نه بنده و نه انتشارات انقلاب اسلامی متولی مشروح مذاکرات خبرگان نیستیم که آن را در اختیار شما قرار دهیم. آنچه در کتاب «روایت رهبری» مورد استفاده قرار گرفته، از دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری اخذ شده و مخاطب درخواست شما باید دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری باشد.

اینجانب با وجود اختلاف نظرهای فراوان، برای شخص شما احترام قائل بوده‌ام. این سخن جنابعالی معتبر است که نمی‌توان در خاطراتی که مرحوم آقای هاشمی نگاشته، دست برد و آنها را جرح و تعدیل و اصلاح کرد. منتهی استحضار دارید خاطرات ایشان که با واقعیات متناقض است، مورد سوء استفاده‌های فراوان سیاسی قرار گرفته و شائبه‌های بسیاری درباره آنچه در اجلاسیه ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ گذشت، ایجاد کرده است. پیشنهاد من نیز این است که برای اینکه توامان اصالت نوشته‌های مرحوم هاشمی حفظ شده و از حقایق تاریخی نیز صیانت شود، با استناد به صورت مشروح مذاکرات، در پاروقی خاطرات مربوط به ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ مرحوم هاشمی، توضیحی کافی و وافی در این باره داده شده و حتی المقدور، اصل سند درج گردد.

با تقدیم احترام مجدد

سید یاسر جبرائیلی

نویسنده کتاب روایت رهبری