تجربه ژاپن در تولید خودروهای برقی

به گزارش پایگاه خبری “ججین” به نقل از ایرنا، ژاپن به عنوان سومین اقتصاد بزرگ دنیا، همواره یکی از پیشگامان در زمینه تکنولوژی به شمار رفته و این در حالی است که بسیاری از کشورها، سازمان ها و نهادهای بین المللی دنیا طی سال های گذشته به این نتیجه که سوخت های فسیلی باید جای خود را به انرژی های پاک در خودروها و وسایل نقلیه بدهد، رسیدند.
دولت ژاپن بسیار پیش تر از آغاز استفاده از این خودروها در سال ۱۹۹۶ با تدوین برنامه ای لزوم این امر را در دستور کار قرار داده بود. با وجود تمام مسائل، خودروهای برقی از سال ۲۰۰۹ در خیابان های این کشور شروع به تردد کردند و تعداد جایگاه های ویژه شارژ این خودروها در دسامبر سال ۲۰۱۲ به بالغ بر یک هزار و ۳۰۰ جایگاه افزایش یافت.
البته این پایان کار نبود چرا که سرعت رشد استفاده از خودروهای برقی در ژاپن چنان تشدید شد که در فوریه سال ۲۰۱۵ این رقم به بیش از ۴۰ هزار جایگاه رسید و تعداد آن حتی از جایگاه های پمپ بنزین در این کشور نیز بیشتر شد.
بدون شک چنین روند رو به رشد چشمگیری نیازمند یک بررسی دقیق تر است تا شاید گوشه ای از این روند درخشان را آشکار کند.

* جایگاه ژاپن در استفاده از خودروهای برقی در جهان
کشورهای چین، آمریکا و ژاپن از نظر تعداد خودروهای برقی فروخته شده و مورد استفاده در آنها در صدر این جدول قرار دارند. تعداد خودروهای برقی مورد استفاده در چین تا ماه دسامبر سال ۲۰۱۶ میلادی به ترتیب معادل بیش از ۶۴۵ هزار دستگاه و تا همین تاریخ در ایالات متحده معادل بیش از ۵۷۰ هزار دستگاه بوده است.
این در حالی است که با توجه به جمعیت بسیار کم ژاپن در مقابل این دو کشور، ژاپنی ها در قیاس نسبی با جمعیت خود، عملکرد بسیار خوبی در فروش و استفاده از خودروهای برقی در داخل کشور خود داشته اند. تعداد خودروهای برقی که به طور رسمی در ژاپن به فروش رسیده، تا برهه زمانی مورد اشاره فوق (دسامبر ۲۰۱۶) معادل ۱۴۷ هزار و ۵۰۰ دستگاه بوده است.
این در حالی است که ژاپن در سال ۲۰۱۲ موفق شد بیشترین میزان فروش خودروهای برقی را از آن خود کرده و ۲۸ درصد از سهم بازار این بخش را به خود اختصاص دهد.

* ورود خودروهای برقی به بازار ژاپن
شرکت میتسوبیشی در اواخر جولای سال ۲۰۰۹ مدل i MiEV را به عنوان نخستین خودروی برقی به بازار ژاپن معرفی کرد. پس از موفقیت در فروش این محصول، میتسوبیشی مدل های تاکسی و وانت این مدل از خودروهای برقی را نیز وارد بازار کرد که در این محصولات در دسامبر ۲۰۱۴ با معرفی میتسوبیشی مدل Outlander P-HEV به عنوان اولین خودروی شاسی بلند برقی در ژاپن همراه شد.
از سوی دیگر، شرکت نیسان نیز حدود یک سال و نیم پس از میتسوبیشی، وارد رقابت خودروهای برقی در بازار ژاپن شد و مدل Leaf را در دسامبر ۲۰۱۰ به این بازار معرفی کرد که این مدل، با فروش حدود ۶۵ هزار دستگاه تا آوریل ۲۰۱۶، پرفروش ترین مدل خودروهای برقی در بازار ژاپن بوده است.
این مدل در سال ۲۰۱۴ با فروش ۱۴ هزار و ۱۷۷ دستگاه رکورد فروش خودروهای برقی در ژاپن را از آن خود کرد که البته در سال ۲۰۱۶ رکورد فروش خود را ارتقا بخشید و به فروش ۱۴ هزار و ۷۹۵ دستگاه در این سال در ژاپن رسید.
در کنار خودروسازان ژاپنی، برندهای دیگر از جمله «تسلا» و «ب.ام.و» نیز وارد بازار خودروهای برقی در ژاپن شدند که البته تعداد فروش خودروهای برقی آنها قابل قیاس با برندهای ژاپنی در این کشور نیست؛ به عنوان مثال شرکت «ب.ام.و» به عنوان یکی از غول های خودروسازی جهان، تنها موفق به فروش ۴۰۰ دستگاه از مدل « i3 » خود در این کشور شد.

* زیرساخت ها و جایگاه های شارژ
وبسایت بلومبرگ در فوریه سال ۲۰۱۵ میلادی اعلام کرد که تعداد جایگاه شارژ خودروهای برقی در ژاپن از تعداد جایگاه های سوخت های رایج در این کشور بیشتر شده است. پیش از سخن گفتن در مورد تعداد جایگاه های شارژ خودروهای برقی در ژاپن باید به این نکته اشاره کرد که تعداد این جایگاه ها در ابتدای سال ۲۰۱۰ معادل ۶۰ جایگاه بود که در دسامبر ۲۰۱۲ به ۱۳۸۱ جایگاه افزایش یافت.
نتیجه شگفت انگیز تحقیقات شرکت نیسان موتور حاکی از آن بود که تعداد جایگاه های شارژ عمومی و خانگی خودروهای برقی در ژاپن در این تاریخ (فوریه ۲۰۱۵) به بیش از ۴۰ هزار جایگاه رسیده بود و این در حالی است که تعداد پمپ های بنزین این کشور در همان زمان معادل ۳۴ هزار جایگاه بود.
این در حالی است که اگر در مقام قیاس برآییم، آمریکا با وجود آنکه بیش از ۵۷۰ هزار دستگاه خودروی برقی را در خود جای داده، تنها از ۹ هزار جایگاه عمومی شارژ این خودروها برخوردار است و در مقابل، ۱۱۴ هزار و ۵۰۰ پمپ بنزین دارد.
این آمار و البته اطلاعات موجود دیگر در سایر کشورها، حاکی از آن است که ساخت و ایجاد زیرساخت های مورد نیاز برای استفاده عمومی از خودروهای برقی، در ژاپن سرعتی به مراتب بیش از سایر کشورها دارد، چرا که با افزایش تعداد جایگاه های شارژ، تعداد مراکز ارائه خدمات و سرویس های خودروهای برقی در سایر زمینه ها نیز به طور چشمگیری در این کشور افزایش یافته است.

* نقش دولت در گسترش استفاده از خودروی برقی
دولت ژاپن نخستین برنامه خود برای استفاده از خودروهای برقی را در سال ۱۹۹۶ ارائه کرد که این برنامه بواسطه پروژه معرفی وسایل نقلیه با سوخت پاک در سال ۱۹۹۸ تکمیل شد.
این پروژه جدید شامل در نظر گرفتن یارانه های دولتی و معافیت های مالیاتی برای خرید وسایل نقلیه برقی و هیبریدی و خودروهای با سوخت گاز طبیعی و متانول می شد.
این پروژه شامل یارانه معادل ۵۰ درصد از هزینه اضافی خرید خودروهای انرژی پاک در قیاس با خودروهای بنزینی بود که بواسطه قانونی که مجلس قانون گذاری ژاپن در ماه می سال ۲۰۰۹ میلادی تصویب کرد، دستخوش تغییراتی شد.
در حال حاضر این یارانه ها برای خرید خودروهای برقی و سایر خودروهای سوخت های پاک، بدون اوراق کردن خودروهای سوخت فسیلی، شامل موارد متعدد می شود.
بر این اساس، دولت ژاپن برای خرید خودروهای برقی سایز معمول و کوچک معادل یک هزار و ۱۰۰ دلار و برای خرید خودروهای مینی معادل ۵۵۰ دلار یارانه در نظر گرفته است.
از سوی دیگر، خرید خودروهای سنگین مانند کامیون ها و اتوبوس های برقی نیز بر اساس میزان صرفه جویی و کاهش در سوخت های فسیلی، مشمول رقمی بین ۲ هزار و ۱۰۰ تا ۹ هزار و ۶۰۰ دلار یارانه می شوند.
همچنین، با در نظر گرفتن اوراق کردن یک خودروی ۱۳ سال به بالا، رقم این یارانه برای خرید خودروهای سایز معمول و کوچک معادل ۲ هزار و ۷۰۰ دلار و برای خودروهای مینی معادل یک هزار و ۳۰۰ دلار خواهد بود و به طور کلی خرید خودروهای سنگین بر اساس شرایطی که به آن اشاره شد، مشمول یارانه بین ۴ هزار و ۳۰۰ تا ۱۹ هزار دلار می شود.
یکی دیگر از اهداف دولت و البته خودروسازان ژاپنی با تسهیلات مورد اشاره این است که آنان خودروهای برقی را به جز لاینفک زندگی مردم تبدیل کنند و در همین راستا تلاش دارند علاوه بر توسعه گسترده زیرساخت‌ها و یارانه‌های سخاوتمندانه و تکنولوژی؛ این بخش از خودروسازی را همچنان ارتقا دهند.
به طور حتم ژاپن را باید کشوری دانست که در این مسیر گامهای بسیار جدی و قابل توجهی برداشته و توانسته علاوه بر خودروسازان داخلی پای خودروسازان بزرگ دنیا را نیز به داخل کشور باز کند و آنان را به سمت تولید خودروهای برقی سوق دهد.