امار تغییر تعداد نمایندگان در ۱۱۱ سال تاریخ مجلس

به گزارش پایگاه خبری “ججین”   ،نخستین دوره پارلمان در ایران از روز ۱۴ مهرماه سال ۱۲۸۵ کار خود را آغاز کرد. نخستین نظام‌نامه انتخاباتی در ایران پس از تصویب قانون اساسی مشروطه، از سوی مجلس عالی که اعضای آن را مشیرالدوله صدراعظم مظفرالدین شاه منصوب کرده بود، تدوین و اجرا شد. این نظام‌نامه کشور را به ۱۳ حوزه انتخابیه تقسیم می‌کرد. مطابق نظام‌نامه، چهار حوزه انتخابیه بزرگ بجز تهران، ۱۲ نماینده و حوزه‌های کوچک‌تر هر یک ۶ نماینده داشتند. تهران به تنهایی یک حوزه انتخابیه بود با ۳۲ نماینده. به عبارتی پارلمان در ایران در ۱۲۸۵ کار خود را با ۱۲۸ نماینده آغاز کرد. ساختار حوزه‌بندی مشروطه با کمی تغییرات تا سال ۱۳۳۹ حفظ شد. آن سال، نوزدهمین دوره مجلس شورای ملی با تصویب یک ماده واحده این تقسیم‌بندی را دگرگون ساخت. بدین ترتیب تعداد حوزه‌های انتخابیه در ایران از ۱۲ به ۲۰ حوزه عمومی افزایش پیدا کرد.
هر حوزه عمومی از تعدادی حوزه انتخابیه تشکیل می‌شد. پیرو تغییرات اعمال شده، کشور خود را صاحب ۱۶۲ حوزه انتخابیه یافت که ۵ حوزه از آن تعداد برای اقلیت‌های دینی در نظر گرفته شده بود. شمار نمایندگان مجلس نیز به دویست تن ارتقا پیدا کرد. تقسیم‌بندی حوزه‌ها در این قانون بر اساس جمعیت هر صدهزارنفر یک نماینده انجام شده بود. از اظهارات معاون وقت وزیر کشور چنین استنباط می‌شود که ظاهراً یکی از هداف افزایش تعداد حوزه‌های انتخابیه به ۱۶۰، توزیع عادلانه‌تر کرسی‌های مجلس در سراسر کشور بوده. از ۱۳۳۹ تا ۲۷ سال بعد از آن در ۱۳۶۶ تعداد حوزه‌های انتخابیه بتدریج از ۱۶۰ به ۱۹۶ حوزه افزایش یافت. اصل ۶۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی در سال ۱۳۵۸مقرر کرده بود تا تعداد نمایندگان مجلس ۲۷۰ نفر باشد و به ازای هر ۱۵۰هزار نفر افزایش جمعیت یک نماینده باید به تعداد کرسی‌های مجلس افزوده شود. پس از بازنگری قانون اساسی در سال ۱۳۶۷ مقرر شد به تعداد نمایندگان مجلس هر ۱۰ سال یک بار، صرف نظر از میزان رشد جمعیت در آن دوره، ۲۰ نماینده افزوده شود. یازده سال پس از این تغییر، در سال ۱۳۷۸ تعداد نمایندگان از ۲۷۰ به ۲۹۰ نفر افزایش یافت که این تعداد تا پایان دوره دهم مجلس باقی خواهد ماند.

telegram.me/jajinnews