الزامی به رعایت نتیجه استخاره نیست

به گزارش پایگاه خبری “ججین“،آیت‌الله هادی عباسی گفت: استخاره یک لغت عربی به معنی طلب خیر و خوبی کردن است؛ عظمت انسان به اراده او و فرقش با دیگر موجودات در داشتن همین اراده و اختیار است، کمال انسان در کمال‌طلبی و به دنبال خیر رفتن است و خیر و کمال مطلق، حضرت باری تعالی است.

استبداد رأی موجب هلاکت است

وی افزود: انسان‌هایی که به کمال می‌رسند و عاقل هستند، قطعاً سعی می‌کنند از فکر و نظر دیگران استفاده کنند و به تعبیر امیرالمؤمنین(ع) «مَنِ اسْتَبَدَّ بِرَأْیِهِ هَلَکَ» یعنی هرکس تنها به نظر خود عمل کند به هلاکت می‌رسد و همچنین فرمودند «لا ظَهِیرَ کالمُشاوَرَهِ» یعنی هیچ پشتیبانی مانند مشورت نیست؛ از خصوصیات خوب انسان‌ها، استشاره و طلب مشورت است، در قرآن هم زیاد به این موضوع پرداخته شده است.

این استاد حوزه علمیه تصریح کرد: حضرت رسول اکرم(ص) نسبت به مقام صدیقه زهرا(س) که دارای مقام عصمت هستند، فرمودند: فاطمه شما کمال خوبی و خیر هستید، در بعضی از زیارت‌نامه‌ها اوصافی برای ائمه(ع) به عنوان مصادیق خیر مطرح شده است؛ انسان دارای اراده و اختیار است و این اراده و اختیار باعث می‌شود اهل مشورت و طلب خیر شود.

سخنی از امام صادق(ع) در مورد استخاره

وی در خصوص تاریخچه استخاره ادامه داد: امام صادق‌(ع) فرمودند؛ که طلب خیر کنید و حتی ‌در روایاتی داریم که حضرت فرمودند کسی که از خداوند طلب خیر کند، خداوند به او خیر می‌دهد؛ از حضرت پرسیده شد که چگونه استخاره بگیریم و طلب خیر کنیم؟ حضرت فرمودند «نماز بخوانید و طلب خیر کنید».

عباسی عنوان کرد: تمام حرف‌های عالم دو حرف است، یکی سخن خدا با انسان که همان قرآن است و یکی سخن انسان با خدا که همان نماز است؛ اگر می‌خواهید با خداوند صحبت کنید نماز بخوانید و اگر می‌خواهید خداوند با شما صحبت کند قرآن بخوانید.

شرایط استخاره

وی گفت: استخاره در امور مهم باید گرفته شود و هر جایی نمی‌توان استخاره گرفت، جایی که انسان تردید دارد ابتدا باید مشورت کند و اگر به نتیجه‌ای نرسید بعد استخاره بگیرد، استخاره یک راه برون‌رفت از تحیر و رسیدن به سکینه و آرامش است؛ استخاره یک مشورت الهی به وسیله یک انسان صاحب تجربه و آگاه به آیات الهی است.

این استاد حوزه علمیه تصریح کرد: در واقع می‌توان گفت که استخاره طلب خیر از خیر مطلق به وسیله آیات الهی برای شخص مبتلا به تردید و تحیر است؛ استخاره نسخه‌نویسی شخص مجرب به وسیله آیات قرآن است، اگر با این خصوصیات استخاره گرفته شود، راهنمایی آیات می‌تواند در حد اعجاز قرآن باشد.

وی اظهار کرد: در زمان پیامبر(ص) خواندن بعضی از سوره‌ها برای برخی امور و یا به عبارت بهتر توسل و تبرک به بعضی آیات رایج بود، می‌توان گفت این هم یکی از مصادیق طلب خیر است؛ ولی استخاره به معنای امروزی آن که قرآن را باز می‌کنند، آیات را می‌بینند و توضیح می‌دهند، بعداً رواج پیدا کرد.

الزامی به نتیجه استخاره نیست

عباسی در ادامه گفت: در خصوص اینکه انسان ملزم به نتیجه استخاره هست یا نه باید گفت که ضرورت ندارد ولی ترجیح دارد، یعنی بهتر است که انسان به مضمون استخاره عمل کند، برخی بزرگان می‌گویند اگر استخاره به هر دلیلی اجرایی نشد، باید مقداری کفاره و صدقه بدهد، چرا که به قرآن رجوع شده و نتیجه را هم گرفته ولی به آن عمل نشده است.

وی در رابطه با زمان و مکان استخاره بیان کرد: معمولاً در اکثر زمان‌ها می‌شود استخاره گرفت، اما در زمان‌های خاصی فضیلت دارد؛ مرحوم شیخ عباس قمی در برخی نوشته‌هایشان گفته‌اند که بعضی ساعات زمان مناسبی برای استخاره نیست، زمان نحس نیست، بلکه این خاطراتی که در برخی زمان‌ها اتفاق می‌افتد باعث ایجاد خاطرات بد برای برخی می‌شود که بهتر است در این زمان از گرفتن استخاره پرهیز شود.