اقلیت ها و تحقق وعده های انتخاباتی دولت یازدهم

به گزارش پایگاه خبری ججین به نقل از ایرنا، پیروزی انقلاب اسلامی و تاکید قانون اساسی بر تساوی حقوق اقوام و ادیان مختلف موجب شد تا آنان نسبت به گذشته بیشتر در خدمت منافع نظام باشند.
هر چند که درپاره ای از مواقع به خاطر اتفاقات سال های نخست انقلاب برخی مدعی هستند تنوع قومی به عنوان تهدید است اما زندگی مسالمت آمیز این اقوام و اقلیت ها در کشور نشان از آن دارد که این تنوع نه تنها برای کشور تهدید محسوب نمی شود بلکه یک ظرفیت است .
روزهای پایانی دولت دولت یازدهم می تواند فرصت مناسبی باشد تا نگاهی به عملکرد و برنامه های دولت یازدهم در زمینه حقوق اقوام و اقلیت های مختلف جامعه داشته باشیم؛

**وعده تساوی حقوق شهروندان و استقبال اقلیت ها
حجت الاسلام ‌حسن روحانی رییس جمهوری در تیلیغات انتخاباتی سال ۱۳۹۲ اعلام کرد: «هر کس بخواهد اقوام ایرانی را جدا جدا ببیند،‌ او ایرانی نیست.» این سخن رییس جمهوری در آن مقطع زمانی بازتاب فراوانی در میان اقوام و اقلیت های دینی کشور داشت تا جایی که وی توانست در انتخابات یازدهمین دوره ریاست جمهوری در استان هایی که بافت قومی و مذهبی دارند بیشترین میزان رای را به نام خود کند.
البته وعده های انتخاباتی وی تنها به تساوی حقوق تمامی شهروندان ساکن در کشور ختم نشد بلکه وی در ادامه معرفی برنامه های انتخاباتی، بیانیه ای ۱۰ ماده ای در زمینه حقوق اقوام و اقلیت های ایرانی منتشر کرد.
برداشتن نگاه امنیتی نسبت به اقوام، رفع تبعیض های ناروا، تدریس زبان مادری، انتصاب نیروهای شایسته محلی در پست‌های مدیریتی مناطق مختلف کشور، از مهمترین بندهای این بیانیه بود که به عنوان منشور حقوق اقوام و اقلیت ها در دولت روحانی ادامه پیدا کرد.
سخنان و بیانیه های رییس دولت تدبیر و امید در تبلیغات انتخاباتی موجب ایجاد موجی از امید در میان اقلیت های زبانی، دینی و مذهبی کشور شد تا جایی که میزان رای وی در استان های سیستان و بلوچستان ۷۵ درصد ، کردستان ۷۱ درصد بود. همچنین روحانی توانست بیشترین آراء مناطق سنی نشین استان گلستان به ویژه شهرهای ترکمن نشین را به دست آورد.
هجمه های تبلیغاتی منتقدان علیه عملکرد روحانی در زمینه حقوق اقوام و اقلیت های جامعه این ذهنیت را ایجاد کرد که وی دیگر نمی تواند مانند گذشته بر روی رای مناطق قومی، مذهبی و زبانی سرمایه گذاری کند.
این پیش فرض با اعلام نتاج انتخابات ریاست جمهوری رنگ باخت زیرا در دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری روحانی توانست مانند در استان های کردستان، سیستان و بلوچستان، کرمانشاه و گلستان بیشترین میزان رای را نسبت به دیگر استان های کشور داشته باشد.

** تحقق وعده های انتخاباتی
هر چند که در قانون اساسی جمهوری اسلامی بر برابری تمامی اقوام و مذاهب ساکن در کشور تاکید شده اما مشاهده می شود در برخی دوره ها تنگ نظری هایی هر چند ناخواسته در باره این اقوام ایجاد شد.
تاکید روحانی بر این سخن که « ایرانی، ایرانی است و هر کس بخواهد کرد و لر و بلوچ و آذری و ترکمن ،عرب و فارس را جدا جدا ببیند او ایرانی نیست.» موجب شد تا در این دولت انتظارات اقلیت ها نسبت به دوره های پیشین متفاوت تر باشد.
نخستین اقدام دولت تدبیر و امید برای برآورده کردن خواسته های اقلیت های ایرانی انتخاب دستیار ویژه ای برای رسیدگی به مشکلات اقوام مختلف کشور انتخاب کرد.
دولت با انتخاب «علی یونسی» به عنوان دستیار روحانی در حوزه اقوام و اقلیت های مذهبی گام بزرگی در زمینه حقوق این اقلیت ها برداشت که نتیجه آن اعتماد مجدد در انتخابات دوازدهمین دوره ریاست جمهوری بود.
در ادامه این روند مجموعه دولت روحانی برای نخستین بار دست به یک نوآوری زد و نخستین سفیر ایرانی اهل سنت (در ویتنام و کامبوج ) را نیز انتخاب نمود. انتصاب «صالح ادیبی» موجی از خرسندی را نیز در بین فعالان مدنی و سیاسی کردستان هم ایجاد کرده است.
در این زمینه «جلال جلالی زاده»، دبیر شورای هماهنگی اصلاح طلبان کرد و نماینده پیشین سنندج در مجلس در سایت شخصی خود نوشته است: انتصاب یک سفیر از اکراد اهل سنت از سوی دولت روحانی را باید به فال نیک گرفت، مطمئنم که انتصاب دکتر صالح ادیبی نشان می دهد که جمهوری اسلامی از این اقدام سودها و منافع زیادی می برد.
بومی گزینی مدیران بدون توجه به مذهب و زبان آنان یکی دیگر از کارهایی بود که در دولت روحانی به صورت چشمیگری دیده می شود.؛ در این دولت با پیشنهاد استاندار هرمزگان و تایید «عبدالرضا رحمانی فضلی» وزیر کشور، «میرمرسل ایزدی‌پور» به عنوان فرماندار شهرستان «بستک» منصوب شد.
همچنین « حمیرا ریگی» در این دولت کار خود را به عنوان نماینده عالی دولت (فرماندار) در شهرستان «قصرقند» استان سیستان و بلوچستان شروع کرد. دولت یازدهم همچنین در راستای تحقق وعده مشارکت تمامی اقوام در دولت یازدهم « مرجان نازقلیچی» را به عنوان فرماندار بندر ترکمن انتخاب نمود.فرماندار سابق ترکمن در حادثه منا در سال ۹۴ در گذشت.
انتخاب فرماندارانی از اهل سنت و زنان از آن جهت در دولت تدبیر و امید مهم تلقی می شود که روحانی در بیانیه ۱۰ ماده ای اقوام تاکید کرده بود که در آینده نگاه امنیتی نسبت به نخبگان اقلیت ها مختلف کشور بر خواهد داشت.

** تدریس به زبان مادری
هر چند که اصل ۱۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به اهمیت آموزش و جایگاه زبان مادری و نبودن منع قانونی آن پرداخته، ولی در چند دهه اخیر استفاده از زبان های محلی و قومی در مطبوعات و رسانه‏ های گروهی کمرنگ یا در برخی از مناطق به فراموشی سپرده شد.
روحانی با استناد به اصل ۱۵ قانون اساسی، در تبلیغات ریاست جمهوری خرداد ماه ۱۳۹۲ وعده داد که شهروندان ایران زمین با هر زبانی و قومیتی که دارند باید بتوانند بر اساس اصل قانون اساسی در دانشگاه ها به زبان مادری خودشان ادامه تحصیل دهند.
این وعده رییس جمهوری در زمینه تدریس به زبان مادری در دانشگاه های کشور با سخنان «حسین توکلی» مشاور سازمان سنجش کشور رنگ واقعیت به خود گرفت.
وی سال ۹۴ در گفت وگو با ایرنا از امکان انتخاب رشته داوطلبان برای ثبت نام در رشته های تحصیلی زبان و ادبیات ترکی و زبان و ادبیات کردی در مقطع کارشناسی خبر داد.
او گفت: امسال در دفترچه آزمون سراسری ۹۵ داوطلبان می توانند در رشته های تحصیلی زبان و ادبیات ترکی و زبان و ادبیات کردی در مقطع کارشناسی و نوع گزینش سراسری ثبت نام کنند.

** اهمیت به زبان محلی در سفرهای استانی
روحانی و اعضای کابینه وی برای اقلیت های زبانی کشور احترامی ویژه قائلند این احترام را می توان در سخنرانی های رییس جمهوری و مراسم های معارفه استانداران کشور به خوبی مشاهده کرد ، رییس جمهوری در نخستین سفر استانی خود به خوزستان در جمع مردمان این دیار به زبان عربی سخن گفت. این کار رییس جمهوری موجب شد تا برخی اعضای کابینه وی نیز در سفر به استان های مختلف جملاتی به زبان مادری و رایج آن منطقه به زبان بیاورند. یکی از مهمترین اقدام ها در این زمینه سخنان وزیر کشور در استان کردستان بود.
وی در مراسم معارفه استاندار دولت تدبیر و امید در این است اعلام کرد :همان طور که آقای رییس جمهوری گفتند من هم کردم و هر ترک؛ به همین دلیل امروز می خواهم با زبان کردی به شما خیرمقدم بگویم. او در ادامه به زبان کردی گفت :خیلی خوشحالم که امروز در جمع شما مردم کردستان هستم و سلام آقای روحانی را به شما تقدیم می کنم.