افزایش “خانوار‌های تک‌نفره تا چهارنفره” تراژدی تلخ جامعه ایرانی

به گزارش پایگاه خبری “ججین” به نقل از خبرگزاری تسنیم، دکتر صالح قاسمی با اشاره به روند کوچک شدن خانواده‌های ایرانی اظهار کرد:  خانواده یکی از اصلی‌ترین نهادهای جامعه بشری است و بسیاری از پدیده‌های اجتماعی ریشه در خانواده دارد یا از آن متأثرند به‌ویژه در فرهنگ ایرانی اسلامی.

وی ادامه داد: در فرهنگ ایرانی، خانواده اصیل‌ترین نهاد اجتماعی بوده است و خانواده‌های گسترده چندنسلی و کاملاً به‌هم‌تنیده و اجتماعی الگوی رایج خانواده در ایران باستان بوده است ضمن اینکه کنار این فرهنگ باستانی، فرهنگ اسلامی توحیدی نیز تأکیدی فوق‌العاده به‌روی خانواده دارد و خانواده را نهادی کاملاً مقدس می‌داند که تشکیل آن یکی از مراحل کمال انسان است.

نویسنده مجموعه کتاب “جنگ جهانی جمعیت” تصریح کرد: همه می‌دانیم که اساس تشکیل فرایند رشد و تکامل شخصیت افراد از خانواده شکل می‌گیرد، از این جهت خانواده در مباحث جمعیتی نیز مقوله‌ای بسیار مهم و تأثیر‌گذار است؛ سیر تحولات جمعیت و آمارهای جمعیتی نشان می‌دهند که متأسفانه خانواده ایرانی در طول سه چهار دهه اخیر، روند کوچک شدن و کاهش تعداد اعضای خانواده را طی کرده است، به این معنی که الگوی خانواده  ایرانی در حال تغییرات جدی است!

قاسمی اضافه کرد: به‌طور روشن‌تر بر اساس آمارها، تعداد خانواده‌های تک‌نفره در حال افزایش است، این نوع از خانواده به افراد مجرد مربوط است و شامل افراد مجرد یا افرادی که طلاق می‌گیرند یا همسرشان فوت می‌شود؛ همین‌طور خانواده‌های دونفره که از یک زوج تشکیل شده‌اند نیز در حال افزایش هستند، خانواده‌های سه و چهار نفره نیز همین وضعیت را دارند.

این پژوهشگر حوزه جمعیت خاطرنشان کرد: علاوه بر این آمار، خانواده‌های تک‌سرپرست نیز در حال افزایش است؛ در این خانوارها تنها پدر یا مادر به‌عنوان سرپرست حضور دارد؛ مقابل اینها، خانواده‌های گسترده و چندنسلیِ پنج‌نفره یا بیشتر در دهه‌های گذشته کاهش یافته‌اند؛ این مسئله پیامد‌های زیادی را در بر دارد که بر حوزه تربیت فرزندان، مهارت‌آموزی، اقتصاد خانواده، نگرش و روابط اجتماعی و اخلاقی تأثیرگذار است.

وی افزود: به‌تعبیر بنده، ما در طلیعه ورود به مقطعی از زمان در ایران هستیم که می‌توانیم آن را مقدمات “انقلاب خانواده” در ایران بدانیم! و این دگرگونی نهاد خانواده و انقلاب خانوادگی می‌تواند در امواج بعدی تأثیرات زیادی به‌روی ساختارهای مختلف جامعه بگذارد؛ ساختارهای اقتصادی، فرهنگی دینی، سیاسی و امنیتی از این جمله‌اند.

قاسمی متذکر شد: دگرگونی و کوچک شدن خانواده ایرانی به‌نفع افراد خانواده، خانواده، جامعه و آینده کشور نیست؛ شایسته است مردم و مسئولان این تغییرات را با دقت بیشتری ملاحظه کنند و با جدیت درصدد اصلاح الگوی فرزندآوری باشند، زیرا برای حفظ نهاد خانواده، راهی جز اصلاح نگرش و اصلاح فرزندآوری در الگوی خانواده ایرانی نیست.