ارزش مالی بازار سفر مسلمانان در آینده نزدیک به چند میلیارد دلار می‌رسد؟

به گزارش پایگاه خبری “ججین” ، فرید جواهرزاده در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا به ارزش مالی گردشگری حلال در دنیا در سال ۲۰۱۳ اشاره و اظهار کرد: همچنین ارزش مالی این نوع از گردشگری معادل ۱۴۰ میلیارد دلار آمریکا بوده و در حال حاضر یکی از بخش‌هایی است که سریعترین سرعت رشد را تجربه می‌کند و چنین انتظار می‌رود که ارزش مالی آن تا سال ۲۰۲۰ به ۱۹۲ میلیارد دلار برسد.

عضو هیات علمی گروه مدیریت جهانگردی دانشگاه بینالود گفت: با احتساب جمعیت ۱.۸ میلیاردی مسلمانان، بازار قابل توجهی می‌توان برای مسافرت مسلمانان قائل بود. بر اساس آمار منتشر شده کرسنت ریتینگ، ارزش مالی بازار سفر مسلمانان، در سال ۲۰۱۲ برابر با ۱۳۰ میلیارد دلار آمریکا، یعنی چیزی معادل ۵.۱۲ درصد کل بازار جهانی گردشگری و چنین تخمین زده می‌شود که بازار مالی مسافرت مسلمانان تا سال ۲۰۲۰ به ۲۰۰ میلیارد دلار آمریکا برسد.

وی با اشاره به اینکه مالزی را می توان پیشرو به عنوان یک مقصد گردشگری حلال در سطح جهانی به‌شمار آورد، گفت: ارزش صادراتی سالانه بازار گردشگری، معادل ۱.۵ درصد کل صادرات مالزی را تشکیل می‌دهد، سایر مقاصد پیشرو گردشگری حلال عبارتند از امارات متحده عربی، ترکیه، اندونزی، عربستان سعودی و مراکش.

جواهرزاده یادآور شد: از لحاظ سنتی بخش عمده‌ای از بازار سفر مسلمانان به دلیل انجام مراسم حج تمتع و حج عمره متعلق به عربستان است، اما رقبای منطقه‌ای عربستان، یعنی امارات و ترکیه در زمینه گردشگری حلال سرمایه‌گذاری زیادی کرده‌‎اند.

۱۰ کشور اسلامی که در صدر کشورهای دارای امکانات برگزاری تعطیلات حلال هستند

وی گفت: بر اساس رده‌بندی منتشر شده توسط کرسنت ریتینگ، ۱۰ کشور اسلامی در صدر کشورهای دارای امکانات برگزاری تعطیلات حلال به ترتیب مالزی، امارات، ترکیه، اندونزی، عربستان سعودی، مراکش، اردن، قطر، تونس و مصر هستند.

عضو هیات علمی گروه مدیریت جهانگردی دانشگاه بینالود اظهار کرد: گردشگری حلال عبارت است از مسافرت به منظور تفریح، تجارت و بهره‌مندی از خدمات به گونه‌ای که در تعارض با دستورات اسلامی نباشد و تمهید خدمات مرتبط با آن بر اساس شریعت اسلامی صورت گیرد.

این کارشناس حوزه گردشگری با بیان اینکه گردشگری حلال بخشی از صنعت گسترده حلال است و یا به نوعی می‌توان گفت که وابسته به سایر بخش‌های صنعت حلال است افزود: بدین ترتیب صنعت غذای حلال، هتلداری حلال، حمل و نقل و لجستیک حلال، فضای مجازی و سرگرمی حلال و … نقشی اساسی در صنعت گردشگری حلال دارند و به عبارتی، بدون توسعه سایر بخش‌های صنعت حلال، شاید عملاً توسعه کمی و کیفی گردشگری حلال امکان پذیر نیست.

در فقه اسلامی بازار مسلمانان شبهناک نیست

وی گفت: در فقه اسلامی قاعده ای کلی وجود دارد که می‌گوید «سوق مسلمین حلال است»، که سوق به معنی بازار است، یعنی اگر کالایی را برای خوردن از بازار مسلمانان تهیه کردید، دیگر شبهناک نیست و حلال است، یعنی حرمت اجتماع مسلمین به حدی است که بازار آنها شبهه را رفع می‌کند و این مطلب کاملا نادرست است که بگوییم در کشور اسلامی رستوران حلال داریم و بر خلاف اصل شرعی و عقلانی است.

جواهرزاده گفت: وقتی در کشورمان صحبت از گردشگری حلال می‌شود خیلی از افراد و کارشناسان بر این موضوع متفق‌القول هستند که دلیلی ندارد بر روی گردشگری حلال کار کنیم و درواقع این نوع از گردشگری موافقان و مخالفان خاص خود را در کشورمان دارد، مخالفان گردشگری حلال عنوان می‌کنند که ما در کشورمان چیزی به عنوان گردشگری حرام نداریم بنابراین گردشگری ما حلال است و موافقان گردشگری حلال اینگونه عنوان می‌کنند که گردشگری حلال ارتباط مستقیمی با توسعه بازار دارد بنابراین باید به آن بهای بیشتری بدهیم.

وی خاطرنشان کرد: کشورهای غیرمسلمان با هدف توسعه بازار گردشگری اقدام به ایجاد زیرساخت‌های گردشگری حلال کردند و در میان کشورهای پیش‌رو در زمینه گردشگری حلال، کشورهای مسلمان نظیر ترکیه و مالزی نیز به‌چشم می‌خورند که دین اصلی آنان اسلام است و به گردشگری حلال و توسعه آن نیز در کشور خود توجه کردند.

ایران براساس استانداردها نقشی در گردشگری حلال ایفا نکرده است

مدیرگروه مدیریت جهانگردی دانشگاه بینالود به وضعیت کشورمان در زمینه گردشگری حلال اشاره و بیان کرد: در واقع ما از این بازار غفلت کردیم و سازمان‌های جهانی با بررسی استانداردهای گردشگری حلال در رتبه‌بندی خود به این نتیجه رسیدند که ایران نقشی در گردشگری حلال ایفا نکرده است، هرچند باید اشاره کرد که در چند سال اخیر در کشورمان عزمی برای استانداردسازی خدمات گردشگری حلال صورت شکل گرفته است.

وی افزود: رئیس جمهور در اولین سفر نوروزی خود به کیش اعلام کرد که ایران باید پایتخت گردشگری حلال در دنیا باشد و اخیرا نیز نظام استانداردسازی خدمات گردشگری حلال در کشورمان جامعیت پیدا کرده و مباحث شرعی آن نیز از مراجع تقلید دریافت می‌شود. همچنین چندی پیش همایش پرباری با این موضوع در تهران برگزار شد. بنابراین می توان گفت بسترهای ایجاد استانداردهای گردشگری حلال در حال شکل‌گیری است که امیدواریم سازمان میراث فرهنگی نیز از این امرحمایت کند.

برخی تصور می‌کنند گردشگری حلال، در مقابل گردشگری حرام است

جواهرزاده با بیان اینکه وقتی گردشگری حلال مطرح می‌شود برخی تصور می‌کنند که این گردشگری، در مقابل گردشگری حرام است تصریح کرد: گردشگری حلال مقابل گردشگری حرام نیست و باید توجه کنیم که در گردشگری حلال برخی از مسائل بسیار دقیق‌تر رعایت می‌شود به عنوان مثال تنظیم زمان ورود و خروج هواپیما در پروازها با توجه به اوقات شرعی، امری است که باید رعایت شود که این موضوع هم اکنون از سوی ایرلاین‌ها انجام نمی‌شود.

وی ادامه داد: همچنین باید به موارد دیگری همچون درنظر گرفتن تمهیداتی برای اقامه نماز توسط مسافران در هواپیما اشاره کرد. در بحث هتل‌ها ایجاد واحدهای اقامتی که به صورت آزادتر و راحت‌تر در آن خانواده‌ها بتوانند اقامت داشته باشند از جمله این خدمات می‌توان به شمار می‌آید.

عضو هیات علمی گروه مدیریت جهانگردی دانشگاه بینالود گفت: مشهد به یمن وجود پربرکت حضرت علی‌ابن موسی‌الرضا(ع) پایتخت معنوی ایران است که می‌تواند پایتخت گردشگری حلال در دنیا باشد و با ایجاد استانداردهای به‌روز جهانی در حوزه گردشگری حلال می‌تواند پیشرو شود که البته این امر نیاز به نظام جامع‌ و توانمند دارد.