ارتباط افزایش طلاق با اسراف در سبزه شب عید!

به گزارش پایگاه خبری  “ججین” ، روزنامه ایران نوشت: «چند روز پیش در یکی از سایت‌های خبری گفت‌و‌گویی خواندم که گفت‌و‌گوشونده آن با آماری عجیب و غریب تأکید کرده بود، ایرانی‌ها هر‌ ساله برای سبزه عید ۶ میلیارد لیتر آب هدر می‌دهند. قاعدتاً در نگاه اول چنین اعداد و ارقامی تأسف‌بار و ناراحت‌کننده است. همین‌طور میزان عجیب و غریب گندمی که هدر می‌رود و اگر با همین فرمان جلو برویم، میزان سیر و سماق و خیلی چیزهای دیگر را هم می‌توانیم به این لیست بلندبالا اضافه کنیم که متأسفانه ما ایرانی‌ها هر ساله دم عید مرتکب آن می‌شویم. خیلی‌ها هم پای گزارش آه و ناله کرده بودند که بله ما ایرانی‌ها مردم اسرافکاری هستیم و چطور دم عید طبیعت را زیر و زبر می‌کنیم و واقعاً که طول می‌کشد فرهنگ مصرف درست جا بیفتد و از این حرف‌ها. بعد دیدم منبع آمار یک مسئول محلی است که حرفش را به پژوهشی چند ساله مستند کرده. کافی بود از ماشین حساب کمک بگیرم تا نتیجه این پژوهش چند ساله در چند دقیقه دود شود و به هوا برود.

این مسئول محترم در بخشی از مصاحبه‌اش گفته است که هر خانوار ایرانی برای سبزه عید ۲۰۰ تا ۳۰۰ گرم بذر گندم یا دیگر حبوبات می‌کارد و هر کیلو بذر حبوبات هم برای تبدیل شدن به سبزه نیاز به هزار و ۵۰۰ لیتر آب دارد که در نهایت بین ۴ تا ۶ میلیارد لیتر آب در سراسر کشور هدر می‌دهد.

با یک حساب سرانگشتی می‌شود اصل طرح چنین ادعایی را اشتباه دانست. چطور ممکن است هر کیلو بذر حبوبات برای سبز شدن یا سبزه شدن هزار و ۵۰۰ لیتر آب مصرف کند؟ اگر هر کیلو بذر برای سبز شدن و قد کشیدن ۲۰ روز زمان ببرد، یعنی هر روز باید ۷۵ لیتر آب مصرف کند. به عبارتی روزی ۵۰ بطری آب معدنی یک و نیم لیتری. این در حالی است که برای سبزه سبز کردن به کمتر از ۲ لیتر آب نیاز داریم و معلوم نیست آن مسئول محترم و آن پژوهشگر زیست‌محیطی بر چه مبنای علمی به چنین عدد و رقمی رسیده‌اند.

کامنت‌هایی که برای این مصاحبه در سایت‌ها‌ و خبرگزاری‌هایی که این مصاحبه را منتشر کرده ‌بودند، هم به جای خود درخور توجه است. در این میان البته بودند کسانی که چنین آمار و اظهار نظری را از بن زیر سؤال برده بودند. یکی از مخاطبان چنین سؤالی را مطرح کرده بود: «ما که نمی‌خواهیم گندم درو کنیم که صحبت از به ازای هر کیلوی گندم هزار و ۵۰۰ لیتر مصرف آب است!» کاربری دیگری با انتقاد به ضعیف و غیر واقعی بودن چنین تحقیقی می‌نویسد: «کل مشکل کشور در همین سبزه عید خلاصه شده و اصلاً مشکل کم آبی کشور نه به‌ خاطر مدیریت غلط کشاورزی بلکه به‌ خاطر همین سبزه‌هاست. در تحقیقاتی که توسط گروهی از محققان برجسته دانشگاهی صورت گرفته، متوجه شده‌اند مشکل ازدواج هم به‌ خاطر سبزه عید است. این موضوع را دست کم نگیرید خیلی پیچیده است!»

مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی یکی از استان‌ها هم در این راستا پس از تحقیقی ۸ ساله به نتیجه‌ای جالب و البته عجیب رسیده که با توجه به جمعیت یک میلیون و هشتصد هزار نفری‌ این استان مدعی شده‌اند هر ساله دم عید ۲ تن و ۲۰۰ کیلوگرم بذر و حبوبات هدر می‌رود. با این حساب و کتاب مجموع مصرف بذر و حبوبات‌ این استان کمتر از بار یک نیسان است! البته باید به این نکته هم اشاره کنم که آنها رقم را ۲ تن و دویست هزار کیلوگرم عنوان کرده‌‌اند که ما آن را گذاشتیم به حساب اشتباه لپی! ۲ تن که همان ۲ هزار کیلوگرم است، حالا ۲ هزار کیلو و ۲۰۰ هزار کیلو یعنی چه خدا می‌داند.

حالا یک جمع و تفریق ساده انجام بدهیم، اگر هر خانوار را ۴ نفر به حساب بیاوریم، تعداد خانواده‌های این استان نزدیک به ۴۵۰ هزار خانوار می‌شود و اگر هر خانوار نیم کیلوگرم بذر و حبوبات برای سبزه عید مصرف کنند رقم مصرفی‌شان می‌شود ۲۲۵ هزار کیلوگرم یا به عبارتی ۲۲۵ تن.

بررسی ما برای این که شاید این اشتباه آماری، اشتباهی تایپی باشد نشان داد که در بسیاری از سایت‌های خبری این استان این عدد یکی بوده و حتی مسئولان ذیربط هم پافشاری دارند که چنین عددی درست و بر پایه تحقیقات میدانی و آماری است!

در نهایت، مسئول محترم حرف ما را قبول نمی‌کند ولی به گفته محمد درویش، مدیر کل دفتر آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست که چند روز پیش با ما مصاحبه کرده ‌است، اگر همه ۲۲ میلیون خانواد‌‌ه ایرانی از سبزه د‌‌ر هفت سین خود‌‌ استفاد‌‌ه کنند‌‌ که نمی‌کنند‌‌، آنگاه زمینی به وسعت ۱۸۰۰ هکتار باید‌‌ به کشت گند‌‌م سبزه هفت‌سین اختصاص یابد‌‌؛ یعنی از ۴ میلیون هکتار وسعت کشتزارهای گند‌‌م، کمتر از پنج صد‌‌م د‌‌رصد‌‌ آن به سبز کرد‌‌ن سفره‌های هفت سین ایرانیان اختصاص د‌‌ارد‌‌. پرسش اصلی این است که چرا نگرانی و واکنش ما نسبت به این پنج صد‌‌م د‌‌رصد‌‌ بیشتر از آن ۳۰ د‌‌رصد‌‌ دور ریز ما از نان مصرفی‌ است؟

سؤالم از برخی از دوستان محقق و پژوهشگر و مدیر و مسئول این است که این آمارها را از کجا به‌دست می‌آورند؟ این همه مرکز تحقیق و مطالعات کاربردی اصلاً برای چه کاری راه‌اندازی شده‌اند؟ واقعاً یافتن مقدار بذر و حبوبات در سبزه شب عید فلان استان باید ۸ سال وقت ببرد؟ حتماً بودجه کلانی هم برای آن گرفته‌اند و این هم نتیجه‌اش که از بیخ و بن اشتباه است.»