اجرای آیین گل گلینو برای طلب باران در گناوه / سمنان رکورد کم‌بارشی ۳۰ ساله را شکست

به گزارش پایگاه خبری “ججین“  ، غلامرضا حسنی غربا گفت : کمترین بارش باران در استان سمنان در بازه زمانی ابتدای مهر تا پانزدهم دی در سال زراعی در ۳۰ سال گذشته به میزان ۱۱.۲ میلی‌متر بوده در حالی که در سال زراعی ۹۶- ۹۷ تاکنون فقط ۸.۹ میلی‌متر بارندگی ثبت‌شد.
وی، با اشاره به اینکه امسال در شاخص بارندگی کشور پاییز ضعیفی داشته است، گفت: از سوی مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران، ۶ استان کشور آمار بلندمدت ۳۰ ساله کاهش بارندگی خود را شکستند که سمنان هم جزو آنها است.
وی با بیان اینکه استان‌های مرکزی، قم، سمنان، تهران، البرز و اصفهان، رکورد کم‌بارشی ۳۰ ساله خود را شکستند، و در مقایسه با سال گذشته نیز بارش‌ها در سال زراعی ۹۵- ۹۶ در استان سمنان ۶۰.۲ درصد کاهش یافته‌است، اضافه کرد: از ابتدای مهر تا پانزدهم دی ۹۶ در استان سمنان ۸.۹ میلی‌متر به طور متوسط بارندگی ثبت شده است.
مدیرکل هواشناسی استان سمنان گفت: استان در دوره مشابه سال قبل ۲۲.۴ میلی‌متر و در بلندمدت ۲۶.۸ میلی‌متر بارش داشت، یعنی بارندگی سال زراعی جاری از ابتدای مهر تا پانزدهم دی ۹۶ در استان سمنان نسبت به بلندمدت ۶۴.۷ درصد و نسبت به سال گذشته در همین مدت ۶۰.۲ درصد کاهش نشان می دهد.
وی با اشاره به بارندگی های پایان هفته گذشته در نقاط مختلف استان سمنان، افزود: هفته گذشته در نقاطی مانند تاش و ملاده ۲۵ سانتی متر، در حسین آباد کالپوش ۱۸ سانتی متر، در رضوان ۲۰ سانتی متر و در نردین هشت سانتی متر برف بارید به طوری که در شمال بسطام باعث تعطیلی مدارس شد، تا قبل از این بارش ها، میزان کاهش بارندگی‌ها تا هفته گذشته در استان سمنان به ۷۰ درصد رسیده بود.
حسنی غربا با اشاره به توزیع استانی کاهش بارندگی ها در سال زراعی ۹۶- ۹۷، خاطرنشان کرد: کاهش بارندگی ها در غرب استان سمنان شدیدتر بوده است و هرچه به شرق استان بررسی کنیم میزان بارندگی بهبود داشته، به عنوان نمونه کاهش بارندگی در میامی ۸.۷ درصد است در حالی که کاهش بارندگی در گرمسار حدود ۷۵ درصد است.

** شدیدترین میزان کاهش بارندگی در سمنان
مدیرکل هواشناسی استان سمنان، شدیدترین میزان کاهش بارندگی در استان را مربوط به شهر سمنان عنوان و خاطرنشان کرد: در سمنان میزان کاهش بارندگی از ابتدای مهر تا پانزدهم دی ۹۶ به حدود ۹۰ درصد می رسد، سرخه با ۸۹ درصد، آرادان با ۸۵.۶ درصد و گرمسار با ۷۵ درصد کاهش بارندگی، بیشترین کاهش بارندگی در سال زراعی جاری را دارند.
وی، میزان کاهش بارندگی در سال زراعی جاری را در میامی ۷.۸ درصد، شاهرود ۵۸ و مهدیشهر ۵۲ درصد عنوان کرد و گفت: نسبت به بلندمدت در میامی در شرق استان سمنان کاهش بارندگی فقط ۳.۵ میلی‌متر بود در حالی که نسبت به بلندمدت در مهدیشهر کاهش بارندگی ۴۰ میلی‌متر، در گرمسار ۲۷ میلی‌متر، در آرادان و سرخه ۲۵ میلی‌متر و در سمنان ۲۲ میلی‌متر باران کمتری باریده است.
مدیرکل هواشناسی استان سمنان با بیان اینکه کشور ۳۰.۸ میلی‌متر در سال زراعی از ابتدای مهر تا پانزدهم دی ۹۶ بارندگی دریافت کرده است، گفت: سال گذشته این میزان ۴۹.۳ میلی‌متر و در بلندمدت ۷۳.۶ میلی‌متر بوده، به صورتی که در مقایسه با بلندمدت کشور امسال ۵۸ درصد کاهش و نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳۷.۵ درصد کاهش بارندگی دارد.
با وجود تنوع اقلیمی استان سمنان با دارابودن پنچ نوع از هفت نوع اقلیم، حدود ۹۰ تا ۹۵ درصد وسعت ۹.۷ میلیون هکتاری استان سمنان را مناطق خشک و نیمه خشک تشکیل می دهد، میزان دریافت بارش یک سال زراعی کامل استان سمنان حدود ۱۰۸ میلی‌متر است.
استان سمنان در بازه زمانی فصل پاییز از سال بارشی ۹۶-۹۷ با دریافت هفت میلی‌متر بارش رکورد کم بارشی ۳۰ ساله خود را که مربوط به سال ۱۳۷۷ به میزان ۱۱.۲ میلی‌متر بود شکست.

آذربایجان غربی که تا اواخر دهه ۱۳۸۰ شمسی از استان های پربارش کشور به شمار می رفت، امسال شاهد کاهش بارندگی و کمبود آب برای ذخیره سازی در پشت سدهای ۱۳ گانه است اما استفاده کشاورزان از چاه های غیرمجاز همچنان ادامه دارد.

طبق پیش بینی های پژوهشکده اقلیم شناسی کشور، کاهش ۲۰ درصدی بارندگی و بروز برخی مشکلات ناشی از بی آبی در سال های آتی قابل پیش بینی بوده و با این وجود از ۴۰ هزار چاه غیرمجاز این استان تنها سه هزار چاه طی سال های اخیر مسدود شده است.
مدیرکل هواشناسی آذربایجان غربی نیز در یکی از تازه ترین اظهارنظرهای خود از درگیر بودن ۷۵ درصد سطح استان با خشکسالی شدید و متوسط خبر داده و گفته است: ۵۵ درصد مساحت استان را خشکسالی متوسط و ۲۰ درصد آن را خشکسالی شدید فراگرفته است.
به گفته صادق ضیائیان، وضعیت شهر ارومیه بدتر از دیگر مناطق است به طوری که ۸۴ درصد این شهرستان دچار خشکسالی متوسط و ۱۶ درصد خشکسالی شدید است.
نماینده مجری طرح تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی در آذربایجان غربی نیز با اشاره به کسری ۹۲۳ میلیون مترمکعبی مخازن آب های زیرزمینی استان، معتقد است که طبق قانون چاه هایی که پس از سال ۱۳۸۵ حفر شده باید مسدود و چاه های پیش از آن نیز به بهترین نحو ممکن ساماندهی شود.
میثم عاشوری افزود: در حال حاضر در همه دشت های استان افت سطح آب وجود دارد و این افت در دشت های خوی، سلماس، کهریز و قالقاچی بحرانی است.
وی اضافه کرد: علاوه بر آن وضعیت آب های زیرزمینی در دشت های ارومیه، نقده، بوکان، شاهین دژ و میاندوآب نیز مناسب نیست و اگر مصرف آب مدیریت نشود، می تواند به وضع بحرانی برسد.
وی با اشاره به کاهش بارندگی ها به موازات افزایش برداشت ها از آب های زیرزمینی در دشت های مختلف آذربایجان غربی، اظهار کرد: آمارهای شرکت آب منطقه ای از کاهش قابل توجه میزان بارش حکایت دارد و مردم مهمترین نقش را در کاهش مصرف آب بر عهده دارند.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای آذربایجان غربی نیز با اشاره به بارش ۸۲.۴ میلیمتری نزولات آسمانی از ابتدای سال آبی جاری/اول مهرماه/ تاکنون در این استان، گفت: این میزان نسبت به متوسط دراز مدت /به میزان ۱۰۹.۶ میلیمتر/ حدود ۲۷ میلیمتر کمتر است.
کیومرث دانشجو به مقایسه بارندگی های امسال و پارسال در آذربایجان غربی پرداخت و افزود: میزان بارش در سال آبی جاری نسبت به سال آبی گذشته نیز ۲۵ درصد و معادل ۲۷ میلیمتر کمتر است.
وی با اشاره به اینکه آذربایجان غربی دارای سه حوضه آبریز زاب، دریاچه ارومیه و ارس است، اظهار کرد: حوضه آبریز زاب در سال های گذشته بیشترین میزان بارش ها را به خود اختصاص داده اما متوسط بارش این حوضه در سال آبی جاری نیز حدود ۱۳۳ میلیمتر کاهش یافته است.
وی بیان کرد: در سال آبی جاری در حوضه دریاچه ارومیه نیز ۷۵ میلیمتر بارندگی اتفاق افتاده که ۲۷ درصد /معادل ۲۸ میلیمتر/ کمتر از سال آبی گذشته و ۳۶ درصد/معادل ۴۲.۵ میلیمتر/ کمتر از متوسط درازمدت است.
وی با اشاره به اینکه ۳۱ درصد ظرفیت سدهای این استان در حال حاضر آبگیری شده است، افزود: ۷۱۱ میلیون مترمکعب آب در مخازن پشت سدهای استان موجود بوده که این میزان نسبت به سال گذشته ۱۱ درصد کاهش یافته است.
وی اضافه کرد: امسال سد سیلوه نیز به جمع ۱۲ سد آذربایجان غربی افزوده شده و مخزن این سد دارای ۱۶ میلیون مترمکعب آب است.
وی اظهار کرد: بیشترین آب موجود در پشت سدهای استان به سد بوکان با ۱۹۸ میلیون مترمکعب اختصاص دارد که این میزان نیز ۲۱ درصد و ۵۲ میلیون مترمکعب کمتر از مدت مشابه سال گذشته است.
وی ادامه داد: سد آغ چای با ۱۷۴ میلیون مترمکعب، شهرچای ارومیه با ۱۴۴ میلیون مترمکعب و سد مهاباد با ۶۳ میلیون متر مکعب پس از سد بوکان بیشترین آب را در مخازن خود دارد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای آذربایجان غربی بیان کرد: به جز سدهای مهاباد و ارس ۲ در دیگر سدهای استان ذخیره سازی آب کاهش یافته است.
به گزارش ایرنا بیشترین نگاه ها به صرفه جویی در استفاده از منابع آبی به ویژه در بخش کشاورزی آذربایجان غربی معطوف شده و این صرفه جویی نیازمند اطلاع رسانی و جلب مشارکت بهره برداران است.

 آیین کهن و سنتی ‘ گل گلینو’ به منظور طلب باران در روستای عباسی از توابع شهرستان گناوه برگزار شد.

در این آیین که در استان بوشهر از دیرباز مرسوم بوده و با نام های مشابهی در سایر نقاط ایران نیز برگزار می شود، مردان روستا در سالهای کم بارش و خشکسالی در فصل زمستان گردهم می‌آیند و با اجرای آیینی ویژه، از خداوند طلب باران می کنند.
مردم روستای عباسی نیز از قدیم این آیین را برای طلب باران در زمستان اجرا می کنند.
در این آیین ، یک نفر را با رضایت خود او به نام ‘ گلین ‘ برمی گزینند و یک شب قبل از اجرای برنامه که در صبح برگزار می شود، خانه به خانه در روستا می‌گردانند.
اهالی این روستا نیز به همراه گلین که شکل و شمایل خاصی دارد اشعاری نظیر ‘ گل گلینو شاخ زرینو’ را می خوانند و بقیه جواب می دهند و اهالی نیز کمک های مالی یا موادغذایی به آنان اهدا می کنند.
برگزارکنندگان این آیین، کمک های اهدایی اهالی را جمع آوری و اقدام به پخت آش یا حلوا می کنند و در یکی از ظرف ها مهره یا ریگی به دور از چشم دیگران مخفی و سپس بین داوطلبان توزیع می کنند.
متولی اصلی این برنامه که اطلاع از وجود مهره یا ریگ در مواد غذایی پخته شده دارد، به محض اینکه متوجه شد که فردی آن را برداشته به جمع معرفی که ایشان از محل فرار و از دست تعقیب کنندگان به درون امامزاده محل روستا پناهنده می شود.
یکی از معتمدان محل نیز برای ضمانت آن شخص، از مردم تقاضا می کند که برای چند روز به وی فرصت دهند و متعهد می شود که دراین مدت باران خواهد بارید.
در ادامه این فرد به همراه شرکت کنندگان پس از ادای ۲ رکعت نماز شکر و طلب باران و دعا اعلام می کند که از فردا به مدت یک هفته باید باران ببارد و اهالی روستا نیز منتظر باید بمانند که بعد از تعیین زمان اعلام شده باران در منطقه ببارد.
اگر تا مدت تعیین شده باران نبارید، ‘ گلین’ و گروه او به سراغ ضامن می‌روند و اگر این بار نیز ضامن ضمانتش را تکرار کرد باز هم تامل می‌کنند و گرنه به سراغ شخصی که فرار کرده بود، می‌روند و او را کتک مفصلی می‌زنند تا شخص دیگری پیدا شود و ضمانت کند.
مردم این دیار معتقدند که با این مراسم خداوند به آنان ترحم می‌‌کند و بارش آغاز می‌شود.
روستای عباسی از توابع بخش مرکزی گناوه در شمال استان بوشهر واقع است.