مناسبات و تعامل کشورهای دیگر با ایران در دوره صفویه، گسترش یافت و همین عاملی شد تا سیاحان اروپایی به ایران وارد شوند و پس از مدتی با عنوان‌های مختلف سیاسی، تجاری و سیاحتی گزارش سفرهای خود را به شکل سفرنامه بنویسند. این سفرنامه‌ها به دلیل محتوای غنی از مهم‌ترین و با اهمیت‌ترین منابع تاریخ در زمینه‌ پژوهش به‌ شمار می‌آیند.

حسن شایگان مورخ و پژوهشگر اعتقاد دارد که هرآنچه که درباره تمدن و فرهنگ دوره هخامشیان در منابع تاریخ ایران نوشته شده اصالت علمی ندارد و تاریخ هخامنشیان چیزی جز فضاحت نیست.

اگر ایرانِ روزگار صفوی را از دیدگاه جهانگردان اروپایی نگاه کنیم می‌بینیم کشوری نبود که در آن‌ آدم‌ها از گرسنگی بمیرند

مروری بر تاریخ ایران نشان می دهد که چگونه ایرانیان یاد گرفته‌اند که در جریان سختی‌ها خود را با هر وضعیت روز تطبیق و بدون خم آوردن به ابرو به زندگانی عادی ادامه دهند.

شهر تاریخی که در اکثر سفرنامه‌ها تحت عنوان شهری مربوط به دوره ساسانی و یا قدیم‌تر از آن نام برده شده است، در منابع تاریخی اطلاعات متقنی در زمینه علل طبیعی آبادانی این شهر و ماندگاری و در نهایت نابودی و علل تخلیه آن وجود ندارد.